Ο φραπές δεν είναι απλώς ένας καφές. Είναι κομμάτι της ελληνικής καθημερινότητας και της αστικής κουλτούρας, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη της δεκαετίας του 1950, όταν γεννήθηκε σχεδόν τυχαία και κατέληξε να γίνει σύμβολο χαλάρωσης, καλοκαιριού και κοινωνικότητας.
Παρά την άνοδο του freddo espresso και του freddo cappuccino, ο φραπές εξακολουθεί να έχει φανατικό κοινό και σημαντική παρουσία στην κατανάλωση.
Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική έρευνα επανεξετάζει τη διατροφική του αξία, συγκρίνοντάς τον με άλλες δημοφιλείς μορφές καφέ. Τα ευρήματα δείχνουν ότι ο στιγμιαίος καφές, από τον οποίο παρασκευάζεται, δεν υστερεί σε αντιοξειδωτικά. Αντίθετα, περιέχει σημαντικές ποσότητες πολυφαινολών, συγκρίσιμες με εκείνες του espresso και του καφέ φίλτρου, χάρη στη διαδικασία παραγωγής που διατηρεί μεγάλο μέρος των φυτοχημικών ουσιών.
Σε ό,τι αφορά την καφεΐνη, ο φραπές προσφέρει μια πιο ήπια αλλά σταθερή τόνωση. Δεν «χτυπά» απότομα όπως ένας δυνατός espresso, αλλά βοηθά στη διατήρηση της εγρήγορσης χωρίς έντονες αυξομειώσεις, κάτι που πολλοί καταναλωτές θεωρούν πλεονέκτημα στην καθημερινότητα.
Το μεγάλο ερώτημα αφορά τις θερμίδες. Από μόνος του, ο φραπές είναι σχεδόν μηδενικών θερμίδων. Το διατροφικό του προφίλ αλλάζει όταν προστίθενται ζάχαρη, γάλα εβαπορέ ή σιρόπια. Σε αντίθεση με άλλους κρύους καφέδες που βασίζονται σε μεγαλύτερες ποσότητες γάλακτος, ο φραπές μπορεί εύκολα να παραμείνει ελαφρύς όταν καταναλώνεται σκέτος ή με ελάχιστη προσθήκη.
Για όσους έχουν ευαίσθητο στομάχι, οι αντιδράσεις διαφέρουν. Ο στιγμιαίος καφές μπορεί να ενοχλήσει ορισμένους, χωρίς όμως να θεωρείται απαραίτητα πιο «βαρύς» από τον espresso, ο οποίος έχει συνήθως υψηλότερη οξύτητα. Πολλοί καταναλωτές τοποθετούν τον φραπέ στη μέση, πιο ήπιο από τον espresso αλλά λιγότερο ελαφρύ από τον καφέ φίλτρου.
Το καλοκαίρι, ο φραπές έχει ένα ακόμη πλεονέκτημα. Ο μεγαλύτερος όγκος υγρού προσφέρει αίσθηση δροσιάς και συμβάλλει στην πρόσληψη υγρών, χωρίς η καφεΐνη, σε φυσιολογικές ποσότητες, να αναιρεί το ενυδατικό όφελος.
Συμπερασματικά, ο φραπές δεν είναι ούτε «κατώτερος» ούτε ξεπερασμένος. Όταν καταναλώνεται με μέτρο και χωρίς υπερβολές σε ζάχαρη, αποτελεί μια ισορροπημένη επιλογή, με αντιοξειδωτική δράση και ήπια τόνωση. Ένας καφές που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και συνεχίζει, δεκαετίες μετά, να έχει λόγο ύπαρξης στο σύγχρονο τραπέζι.
