Φόβοι για «ισχυρά πλήγματα» στις Ελληνικές εξαγωγές από τους δασμούς Τραμπ – «Μη διαχειρίσιμο το 30%» λένε οι Έλληνες εξαγωγείς

Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι Έλληνες εξαγωγείς μετά την αιφνιδιαστική και σκληρή απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς 30% σε όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα από την 1η Αυγούστου. Το μέτρο, που χαρακτηρίζεται «τιμωρητικό» και «ανελέητο», απειλεί με σοβαρό πλήγμα μία από τις σημαντικότερες αγορές για την ελληνική οικονομία.
Φόβοι για «ισχυρά πλήγματα» στις Ελληνικές εξαγωγές από τους δασμούς Τραμπ – «Μη διαχειρίσιμο το 30%» λένε οι Έλληνες εξαγωγείς

Οι προειδοποιήσεις υπήρχαν εδώ και εβδομάδες, καθώς οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον είχαν βαλτώσει σε αμοιβαίες κατηγορίες και σκληρές επιστολές – με τον Τραμπ να μην κρύβει τη δυσαρέσκειά του προς την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. Ωστόσο, λίγοι ανέμεναν ένα τόσο βαρύ «χαράτσι» που απειλεί να εκτροχιάσει τις ισορροπίες στο εμπόριο.

Η αμερικανική αγορά αποτελεί εδώ και χρόνια χρυσοφόρο προορισμό για τα ελληνικά προϊόντα, με εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 2,4 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερα η αξία των αγροδιατροφικών προϊόντων – ελιές, ελαιόλαδο, κρασί, γαλακτοκομικά, κομπόστα ροδάκινο – άγγιξε τα 744 εκατ. ευρώ.

Πλέον όμως το τοπίο αλλάζει ριζικά: οι ελληνικές εταιρείες βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα τεράστιο κόστος που απειλεί να κάνει τα προϊόντα τους απαγορευτικά ακριβά για τους Αμερικανούς εισαγωγείς. Και την ίδια ώρα, ανταγωνίστριες χώρες χωρίς αντίστοιχους δασμούς (ή με μόλις 10%) καραδοκούν για να αρπάξουν πολύτιμο μερίδιο αγοράς.

Η απειλή δεν είναι θεωρητική. Στον κλάδο του ελαιολάδου και των βρώσιμων ελιών, χώρες όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Τυνησία τρίβουν ήδη τα χέρια τους, καθώς θα μπορούν να προσφέρουν τα προϊόντα τους σε πολύ χαμηλότερες τιμές.

Στο μέτωπο των κονσερβών ροδάκινου, ο ανταγωνισμός από την Κίνα – η οποία βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με δασμούς 50% από τις ΗΠΑ και αναζητεί νέες αγορές – αναμένεται να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση, δημιουργώντας συνθήκες ασφυκτικής πίεσης στις ελληνικές επιχειρήσεις.

Ο κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, μιλά για ένα «ιδιαιτέρως σκληρό» και «ανησυχητικό» μέτρο που φέρνει διπλό πονοκέφαλο: όχι μόνο απευθείας χτυπήματα στις ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, αλλά και κλιμακούμενο ανταγωνισμό από άλλες χώρες που θα εκμεταλλευτούν την κατάσταση.

«Θεωρώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έπρεπε να κρατήσει πιο σκληρή στάση», δηλώνει χαρακτηριστικά, αφήνοντας αιχμές για τις χειρισμούς των Βρυξελλών. Δεν κρύβει όμως πως υπάρχει ακόμα ένα μικρό παράθυρο – περίπου δύο εβδομάδες – για να βρεθεί διπλωματική λύση και να μειωθεί το δυσβάσταχτο 30%.

Φόβοι για «ισχυρά πλήγματα» στις Ελληνικές εξαγωγές από τους δασμούς Τραμπ – «Μη διαχειρίσιμο το 30%» λένε οι Έλληνες εξαγωγείς

Ακόμη πιο ζοφερή είναι η εικόνα για το ελληνικό κρασί, το οποίο έχει ισχυρή παρουσία στις ΗΠΑ, κυρίως με ακριβές ετικέτες. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), Στέλλιος Μπουτάρης, προειδοποιεί για «μη διαχειρίσιμη αύξηση» που απειλεί να «τινάξει στον αέρα» τη ρευστότητα των εισαγωγέων και να οδηγήσει σε μαζικές ακυρώσεις παραγγελιών.

«Με το 10% ήδη ζητούν από εμάς να μειώσουμε ισόποσα τις τιμές μας. Με 30% θα αναζητήσουν άλλες πηγές, πιθανώς σε τρίτες χώρες με χαμηλότερες τιμές», τονίζει ο κ. Μπουτάρης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του κλάδου, οι ΗΠΑ απορροφούν περίπου το 15% των ελληνικών εξαγωγών κρασιού (ύψους 15 εκατ. ευρώ), καθιστώντας την αγορά κομβική για τον κλάδο.

Στο ίδιο δραματικό κλίμα και ο πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, περιγράφει το μέτρο ως «ξεκάθαρα αρνητική εξέλιξη» που βυθίζει τον κλάδο στην αβεβαιότητα. Προειδοποιεί πως από την επόμενη κιόλας μέρα οι Αμερικανοί πελάτες θα αρχίσουν να μειώνουν ή να ακυρώνουν παραγγελίες, προτιμώντας φθηνότερες λύσεις από Τουρκία και Αίγυπτο.

Δεν αποκλείει ακόμα και την οριστική διακοπή συμβολαίων, ενώ αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ο Τραμπ να χρησιμοποιεί τον υπέρογκο δασμό ως διαπραγματευτικό μοχλό, επιδιώκοντας να εκβιάσει παραχωρήσεις από την Ε.Ε.

Τέλος, οι Έλληνες εξαγωγείς δεν κρύβουν την πικρία τους για το γεγονός ότι, ενώ η Ελλάδα έχει ισοσκελισμένο ισοζύγιο με τις ΗΠΑ, καλείται να πληρώσει τις συνέπειες του εμπορικού ελλείμματος που η Ουάσιγκτον έχει με οικονομικούς γίγαντες όπως η Γερμανία και η Ιταλία.

Το επόμενο διάστημα κρίνεται κομβικό. Οι ελληνικές επιχειρήσεις ζητούν άμεση κινητοποίηση σε διπλωματικό επίπεδο και εναλλακτικά σενάρια στήριξης, για να αποφευχθεί ένα καταστροφικό ντόμινο που θα πλήξει όχι μόνο τα νούμερα των εξαγωγών αλλά και τις ίδιες τις θέσεις εργασίας χιλιάδων εργαζομένων στην Ελλάδα.