Η ετήσια ομιλία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την Κατάσταση της Ένωσης το 2025 αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, όμως δύσκολα μπορεί να κρύψει τις βαθιές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Πρόεδρος της Κομισιόν θα βρεθεί μπροστά σε ένα κοινό που βλέπει τη «γεωπολιτική ΕΕ» της να παραπαίει ανάμεσα σε παγκόσμιες εντάσεις, εσωτερικές διαιρέσεις και οικονομική επιβράδυνση.
Το όραμά της για μια ισχυρή, ενωμένη και ανθεκτική Ευρώπη, που παρουσίασε πριν έναν χρόνο, έχει ήδη αρχίσει να δείχνει ρωγμές.
Οι δασμοί από τις ΗΠΑ, ο πόλεμος στην Ουκρανία που συνεχίζεται αμείωτος, καθώς και οι πολιτικές διαφωνίες για την Πράσινη Συμφωνία και τη (λαθρο)μετανάστευση, κρατούν σε εγρήγορση τα κράτη μέλη, με την ΕΕ να δυσκολεύεται να βρει κοινό βηματισμό.
Η φον ντερ Λάιεν θα προσπαθήσει να παρουσιάσει θετικά στοιχεία, όπως η ένταξη Βουλγαρίας και Ρουμανίας στη ζώνη Σένγκεν και η βοήθεια προς την Ουκρανία και τις περιοχές κρίσης, αλλά τα ζητήματα δεν είναι απλά διαχειρίσιμα. Η γραφειοκρατία εξακολουθεί να πνίγει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ η ανάγκη για απλούστευση παραμένει επιτακτική.
Στον γεωπολιτικό τομέα, το πρόγραμμα δανείων άμυνας και η προσπάθεια «αποκινδύνευσης» από την Κίνα δείχνουν ότι η ΕΕ προσπαθεί να κρατήσει ισορροπίες σε έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα, αλλά τα εσωτερικά μέτωπα παραμένουν ανοιχτά και οι διαιρέσεις εντός των κρατών μελών μπορεί να υπονομεύσουν τις όποιες φιλοδοξίες.
Η φον ντερ Λάιεν, που δείχνει να χειρίζεται τις αντιξοότητες με ικανότητα, θα κληθεί να πείσει για ένα μέλλον που αυτή θέλει να είναι «φάρος» στα παγκόσμια γεωπολιτικά και οικονομικά νερά. Ωστόσο, οι προκλήσεις είναι τεράστιες και η ΕΕ, παρά τις προσπάθειες, φαίνεται να είναι ακόμα μακριά από την ενότητα και τη δυναμική που απαιτείται.
Η ομιλία της στις 10 Σεπτεμβρίου στο Στρασβούργο θα είναι μια ευκαιρία να καταγραφούν οι προτεραιότητες της Επιτροπής για το 2025, αλλά και να αποκαλυφθεί αν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα μπορεί να αντέξει τους κραδασμούς του παγκόσμιου περιβάλλοντος ή αν κινδυνεύει να παρασυρθεί από τις εσωτερικές του αντιφάσεις.
