Η Βαρσοβία προετοιμάζεται για μια νέα φάση ενίσχυσης της αμυντικής συνεργασίας με άλλες χώρες της ΕΕ, παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων και των υποδομών της.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2026, που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, φτάνει τα 192,8 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων και τα 190,1 δισ. ευρώ σε πληρωμές, καθιστώντας τον ένα από τα πιο καθοριστικά οικονομικά έγγραφα των τελευταίων ετών για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Η κλιμάκωση γεωπολιτικών εντάσεων, ο παρατεταμένος πόλεμος στην Ουκρανία και οι αυξανόμενες απειλές κατά κρίσιμων υποδομών ώθησαν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να προσδώσουν στον προϋπολογισμό του 2026 έναν σημαντικά στρατηγικό χαρακτήρα. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ευρωβουλευτών οδήγησαν σε αύξηση άνω των 370 εκατ. ευρώ από την αρχική πρόταση, υπογραμμίζοντας την πολιτική βούληση για ισχυρότερο ευρωπαϊκό αποτύπωμα στην ασφάλεια.
Παρά το γεγονός ότι η οικονομική ανταγωνιστικότητα και η επιστημονική έρευνα παραμένουν προτεραιότητες, η συνιστώσα για την ασφάλεια και τη στρατηγική ανθεκτικότητα έχει λάβει σημαντική ώθηση. Ο προϋπολογισμός επικεντρώνεται σε:
Ανάπτυξη κρίσιμων τεχνολογιών και αμυντικών ικανοτήτων.
Ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας όπλων και μείωση της εξάρτησης από τρίτους προμηθευτές.
Στήριξη κρίσιμων υποδομών μεταφορών και ενέργειας, που αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο για τη στρατιωτική κινητικότητα, ιδιαίτερα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Ενίσχυση πολιτικών ετοιμότητας, διαχείρισης κρίσεων και προστασίας συνόρων απέναντι σε αυξανόμενες υβριδικές απειλές.
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι ο προϋπολογισμός 2026 αποσκοπεί στη διατήρηση ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας και στην ανταπόκριση σε περιόδους αβεβαιότητας.
Ο νέος προϋπολογισμός αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι η ευρωπαϊκή ασφάλεια απαιτεί πιο αποφασιστικές και συνεπείς δράσεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η αστάθεια στη Μαύρη Θάλασσα και οι μεταναστευτικές πιέσεις στο νότο έχουν αναδείξει την ανάγκη η οικονομική πολιτική της ΕΕ να προσαρμόζεται σε πραγματικά στρατηγικά δεδομένα.
Η αύξηση των δαπανών για αμυντικά έργα και τεχνολογίες διπλής χρήσης αποτελεί πλέον αναγκαία επένδυση για την οικοδόμηση της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας. Παράλληλα, ο προϋπολογισμός παρέχει σημαντική ευελιξία, επιτρέποντας την άμεση ενεργοποίηση κεφαλαίων σε περίπτωση νέων κρίσεων, στρατιωτικών ή υβριδικών.
Για χώρες όπως η Πολωνία, ο προϋπολογισμός 2026 δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για:
Εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων.
Ανάπτυξη κρίσιμων υποδομών στρατού.
Προώθηση τεχνολογιών ασφάλειας μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων και διασυνοριακής συνεργασίας.
Οι επενδύσεις σε υποδομές μεταφορών και ενέργειας αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, καθώς διευκολύνουν τη γρήγορη ανάπτυξη στρατευμάτων στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ. Επιπλέον, τα κεφάλαια για την προστασία των εξωτερικών συνόρων και την ενίσχυση συστημάτων διαχείρισης κρίσεων αντιμετωπίζουν τις πραγματικές απειλές ασφάλειας της περιοχής.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2026 αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της ασφάλειας και της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης. Παρόλα αυτά, οι αυξημένες δαπάνες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως τις εθνικές επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων.
Το μήνυμα είναι σαφές: η ΕΕ κατανοεί την ανάγκη επιτάχυνσης της δράσης στον τομέα ασφάλειας και ετοιμότητας. Για την Πολωνία, αυτό μεταφράζεται σε ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας, ανάπτυξη ευρωπαϊκού πυλώνα στις ένοπλες δυνάμεις και σημαντικό εκσυγχρονισμό κρίσιμων υποδομών τα επόμενα χρόνια.
