Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική διαδικασία που συμβαίνει στις γυναίκες, συνήθως μετά την ηλικία των 45 ετών.
Αυτή η φάση της ζωής συνοδεύεται από σημαντικές ορμονικές αλλαγές, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως εξάψεις, εναλλαγές στη διάθεση και άλλες σωματικές και ψυχολογικές μεταβολές. Ωστόσο, όταν η εμμηνόπαυση εμφανίζεται νωρίτερα από την αναμενόμενη ηλικία, δηλαδή πριν από τα 45 χρόνια, αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία των γυναικών.
Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές έρευνες, η πρώιμη εμμηνόπαυση δεν είναι απλώς ένα σημάδι πρόωρης γήρανσης του αναπαραγωγικού συστήματος αλλά σχετίζεται επίσης με αυξημένους μεταβολικούς κινδύνους. Μια νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο κοινό συνέδριο της European Society of Pediatric Endocrinology (ESPE) και της European Society of Endocrinology (ESE) ανέλυσε δεδομένα από 89.474 γυναίκες για να εξετάσει τη σύνδεση μεταξύ της ηλικίας εμφάνισης της εμμηνόπαυσης και μεταβολικών παθήσεων όπως το λιπώδες ήπαρ και ο προδιαβήτης.
Τα αποτελέσματα της μελέτης ήταν αποκαλυπτικά: Οι γυναίκες που μπήκαν στην εμμηνόπαυση μεταξύ 40 και 44 ετών εμφάνισαν 46% υψηλότερο κίνδυνο για λιπώδες ήπαρ μέσα στον πρώτο χρόνο μετά την εμμηνόπαυση. Παράλληλα, καταγράφηκε 11% μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν προδιαβήτη και παχυσαρκία, 14% αυξημένο κίνδυνο για υπέρταση και 13% για δυσλιπιδαιμία, δηλαδή διαταραχές στα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα. Ακόμα και στις γυναίκες που μπήκαν στην εμμηνόπαυση σε ηλικία 45 έως 49 ετών, ο κίνδυνος για λιπώδες ήπαρ ήταν κατά 30% αυξημένος, ενώ υπήρχε και 16% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης προδιαβήτη, σε σύγκριση με όσες δεν είχαν ακόμη περάσει στην εμμηνόπαυση μέχρι την ηλικία των 50.
Τι είναι το MASLD και γιατί πρέπει να το γνωρίζετε
Η μελέτη επικεντρώθηκε στη συχνότητα εμφάνισης της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (MASLD – Metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease), μιας κατάστασης που σχετίζεται με μεταβολική δυσλειτουργία και όχι με την κατανάλωση αλκοόλ. Η νόσος προκαλείται από παράγοντες όπως η παχυσαρκία, η αντίσταση στην ινσουλίνη, η υψηλή χοληστερόλη και η υπέρταση, χαρακτηριστικά που εμφανίζονται συχνότερα στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Η μελέτη έδειξε ότι οι γυναίκες που μπαίνουν στην εμμηνόπαυση πριν τα 45 αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο MASLD, καθιστώντας την πρώιμη εμμηνόπαυση δείκτη αυξημένου μεταβολικού κινδύνου.
Οι ειδικοί προειδοποιούν: Η ηλικία της εμμηνόπαυσης είναι δείκτης υγείας
Όπως δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης, Dr. Joshua Stokar, «η μελέτη μας δείχνει ξεκάθαρα ότι οι γυναίκες είναι σχετικά προστατευμένες από καρδιομεταβολικά νοσήματα στην περιεμμηνοπαυσιακή φάση. Πιστεύουμε ότι η ηλικία της εμμηνόπαυσης, ιδιαίτερα όταν είναι κάτω από τα 45 έτη, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στον καρδιομεταβολικό έλεγχο των γυναικών».
Ο ίδιος πρόσθεσε πως το επόμενο βήμα της έρευνας θα είναι να εξετάσουν αν η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης (ΟΘΥ) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο MASLD σε γυναίκες με πρώιμη εμμηνόπαυση: «Με τη γήρανση του πληθυσμού και την αύξηση της παχυσαρκίας, μια τέτοια παρέμβαση μπορεί να μειώσει τη συνολική επιβάρυνση από τα καρδιομεταβολικά νοσήματα στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες».
Τι μπορείτε να κάνετε
Αν η εμμηνόπαυση ήρθε πριν τα 45, είναι σημαντικό να δώσετε προσοχή στην υγεία σας. Η πρώιμη εμμηνόπαυση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διάφορων μεταβολικών νοσημάτων, γι’ αυτό καλό θα είναι να προγραμματίζετε τακτικές εξετάσεις, που περιλαμβάνουν έλεγχο αρτηριακής πίεσης, ηπατικής λειτουργίας και επιπέδων σακχάρου και χοληστερόλης.
Επιπλέον, η συνεργασία με τον γιατρό σας για την παρακολούθηση των καρδιομεταβολικών κινδύνων είναι εξαιρετικά σημαντική. Ενημερωθείτε σχετικά με τις επιλογές ορμονικής θεραπείας υποκατάστασης, αν ο γιατρός σας τη συστήσει, μιας και μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη κάποιων κινδύνων που συνδέονται με την πρώιμη εμμηνόπαυση. Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση είναι τα κλειδιά για να παραμείνετε υγιείς και αυτή την περίοδο της ζωής σας.
