Μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που πιθανώς συνιστούν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αποκαλύπτει νέα έκθεση του ΟΗΕ για τη σύγκρουση στο ανατολικό Κονγκό.
Σύμφωνα με το Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, παραστρατιωτικές ομάδες όπως το M23, οι κυβερνητικές δυνάμεις της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και άλλες ένοπλες οργανώσεις έχουν εμπλακεί σε σοβαρές ωμότητες από τα τέλη του 2023 στις επαρχίες Βόρειο και Νότιο Κίβου.
Η έκθεση κάνει λόγο για εκτελέσεις χωρίς δίκη, βασανιστήρια, βίαιες εξαφανίσεις και συστηματική σεξουαλική βία, με θύματα κυρίως γυναίκες. Τα εγκλήματα αυτά αποδίδονται κυρίως στην ομάδα M23, η οποία κατηγορείται ότι δρα με τη στήριξη των ένοπλων δυνάμεων της Ρουάντα. Ο ΟΗΕ αναφέρει ότι υπάρχουν αξιόπιστες ενδείξεις πως Ρουανδοί στρατιώτες βρίσκονται μυστικά στις τάξεις του M23, παρέχοντας εκπαίδευση και επιχειρησιακή υποστήριξη. Η Ρουάντα έχει αρνηθεί επανειλημμένα οποιαδήποτε ανάμιξη.
Ηγέτης του M23, Μπέρτραντ Μπισίμγουα, απέρριψε τις κατηγορίες ως «κατασκευασμένες» και χαρακτήρισε την έκθεση «αντιεπαγγελματική προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης».
Η έκθεση επιρρίπτει ευθύνες και στις κυβερνητικές δυνάμεις του Κονγκό, καθώς και σε φιλοκυβερνητικές πολιτοφυλακές όπως οι Wazalendo, για φόνους αμάχων, λεηλασίες και ομαδικούς βιασμούς. Ορισμένα περιστατικά που διερευνήθηκαν –όπως η επανειλημμένη διάπραξη βιασμών από συγκεκριμένες μονάδες τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο– δεν κατέστη δυνατό να τεκμηριωθεί αν συνιστούσαν επίσημη πολιτική του κράτους.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και η στρατολόγηση παιδιών κάτω των 15 ετών από την ομάδα Wazalendo, πράξη που χαρακτηρίζεται ως έγκλημα πολέμου.
«Οι φρικαλεότητες που περιγράφονται είναι απολύτως σοκαριστικές», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, ζητώντας λογοδοσία και δικαιοσύνη για τα θύματα. Παράλληλα, το Γραφείο του ΟΗΕ ζητά άμεση χρηματοδότηση για να ενεργοποιηθεί ανεξάρτητη Ερευνητική Επιτροπή, η οποία έχει «παγώσει» λόγω έλλειψης πόρων.
