Η 47χρονη Ρωσίδα ορειβάτισσα, Natalya Nagovitsina, στις 12 Αυγούστου εγκλωβίστηκε στην κορυφή Pobeda στο Κιργιστάν, σπάζοντας το πόδι της. Λόγω των καιρικών συνθηκών, περιμένει ήδη 10 ημέρες βοήθεια σε υψόμετρο άνω των 7.000 μ. με θερμοκρασία πολύ κάτω από -20°C.
Στην εποχή των drones, όταν καθημερινά χρησιμοποιούνται εκατοντάδες ή χιλιάδες στα μέτωπα σε όλο τον κόσμο, είναι περίεργο ότι στην διάσωση της Nagovitsina δεν αξιοποιούνται.
Θα μπορούσε όμως ένα drone να μεταφέρει στην ορειβάτισσα τα απαραίτητα φάρμακα και μια φορητή εστία ή να τη διασώσει; Επισημαίνεται ότι τα drones ήδη χρησιμοποιήθηκαν στην αναζήτηση της Nagovitsina. Ειδικότερα, ένα μικρό drone με κάμερα, λίγες ημέρες αφότου έγινε γνωστό ότι η γυναίκα έσπασε το πόδι της και εγκλωβίστηκε στην κορυφή, κατάφερε να βρει τη σκηνή της. Αλλά γιατί το ίδιο UAV δεν μπορεί να μεταφέρει στην ορειβάτισσα τα απαραίτητα φάρμακα, μια φορητή εστία ή να την κατεβάσει με σχοινί;
Το κύριο πρόβλημα στη χρήση φορτηγών και άλλων drones στα βουνά είναι ο αραιός αέρας. Ο αέρας θεωρείται αραιός όταν έχει λιγότερα μόρια ανά δεδομένο όγκο, δηλαδή τα σωματίδια του είναι πιο αραιά. Με απλά λόγια, ο αέρας αυτός είναι λιγότερο πυκνός και οι έλικες ενός quadcopter ή octocopter δυσκολεύονται να ωθήσουν το drone. Ένα drone μπορεί να απογειωθεί σε τέτοιες συνθήκες, αλλά η δηλωμένη ανυψωτική του ικανότητα μειώνεται σημαντικά.
«Αυτή τη στιγμή, δυστυχώς, δεν υπάρχουν εναέρια drones για διάσωση. Ναι, υπάρχουν drones που μπορούν να σηκώσουν 50–100 κιλά και θεωρητικά θα μπορούσαν να διασώσουν άνθρωπο, αλλά όχι σε υψόμετρο 7.200 μέτρων. Σε τέτοιες συνθήκες, η ανυψωτική ικανότητα πέφτει στο ένα τρίτο. Δηλαδή στα βουνά, το πιο ισχυρό drone μπορεί να σηκώσει μόνο 20–30 κιλά», εξήγησε στην «Gazeta.Ru» ο Pavel Kamnev, ειδικός της ένωσης κατασκευαστών και χρηστών UAV «Aeronet», στο πλαίσιο της κρατικής πρωτοβουλίας «National Technology Initiative» (NTI).
Ο ίδιος συντελεστής μείωσης ισχύει και για μικρά drones. Ένα DJI Mavic, που υπό κανονικές συνθήκες μπορεί να σηκώσει έως 500 γρ., στα βουνά θα αντέξει μόνο 100–200 γρ.
Θεωρητικά, μπορούν να σταλούν έως 30 κιλά για βοήθεια στη Nagovitsina. Αλλά πάνω από μία εβδομάδα δεν έγινε καν προσπάθεια να γίνει κάτι τέτοιο.
«Ακόμη και αν παραβλέψουμε τις τεχνικές δυσκολίες, πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω των σκληρών καιρικών συνθηκών και της δύσκολης τοπογραφίας, η παράδοση θα γινόταν με ρίψη. Η ρίψη όμως έχει κινδύνους: το φορτίο μπορεί να πέσει πάνω στον τραυματισμένο ή πολύ μακριά από αυτόν. Αν είναι μακριά, η αλπινίστρια μπορεί να τραυματιστεί περισσότερο προσπαθώντας να το φτάσει», είπε στην «Gazeta.Ru» ο Evgeny Gerasimov, επικεφαλής του τμήματος UAV του DPSO «LizaAlert».
Ο Kamnev πιστεύει ότι, παρά τους κινδύνους, υποθετικά θα μπορούσε να οργανωθεί ακριβής παράδοση μικρών φορτίων χρησιμοποιώντας ομάδα drones. «Ένα drone μπορεί να μεταφέρει μικρό φορτίο (π.χ. ραδιόφωνο ή εστία), την μπαταρία για την επιστροφή, και μια δεύτερη μπαταρία που θα μείνει με την αλπινίστρια. Έρχεται δεύτερο drone με μεγαλύτερο φορτίο και επιστρέφει με την μπαταρία του πρώτου», εξήγησε.
Απόσταση και χρόνος
Ο αραιός αέρας είναι το βασικό πρόβλημα, αλλά όχι το μόνο. Τα drones έχουν περιορισμένο χρόνο πτήσης: 30–40 λεπτά το πολύ. Στις βουνίσιες περιοχές, η ταχύτητα αναρρίχησης είναι πολύ μικρότερη από την οριζόντια πτήση, συχνά μισό μέτρο ανά δευτερόλεπτο, και η διαδικασία παίρνει πολύ περισσότερο χρόνο, ειδικά με ισχυρό άνεμο.
Επιπλέον, για την εκκίνηση μιας παράδοσης ή εκκένωσης, η βάση εκκίνησης των drones πρέπει να είναι σχετικά κοντά στην αλπινίστρια. Ακόμη και η μεταφορά εξοπλισμού στην περιοχή για την εκκίνηση των drones είναι επικίνδυνη και χρονοβόρα.
Νομικό πλαίσιο
Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν τεχνικά μέσα για εκκένωση με drone, υπάρχει το ζήτημα της ευθύνης: σε περίπτωση αποτυχίας, ποινική ευθύνη μπορεί να έχει ο χειριστής. Στην Ρωσία, κανείς δεν μπορεί νόμιμα να μεταφέρει άνθρωπο με drone, και οι αντίστοιχες άδειες και πιστοποιημένα drones δεν υπάρχουν ακόμη.
Αν και εθελοντές ή εμπορικές οργανώσεις θα ήθελαν να βοηθήσουν, θα συναντήσουν εμπόδια στη μεταφορά μεγάλου αριθμού μπαταριών (δεν επιτρέπεται στις πολιτικές πτήσεις, χρειάζονται φορτηγά), πράγμα που καθυστερεί την επιχείρηση.
Οι ειδικοί σημειώνουν ότι η βιομηχανία drones δεν αγνοεί τους αλπινιστές: ήδη χρησιμοποιούνται για μεταφορά μικρών αντικειμένων σε χαμηλότερα υψόμετρα, όπως σχοινιά, ώστε οι αθλητές να κινούνται πιο ελεύθερα. Στο μέλλον, τα drones αναμένεται να συμμετάσχουν και στην εκκένωση.
Προς το παρόν όμως, ενώ τα drones μεταφέρουν τακτικά βόμβες, οι αλπινιστές δεν μπορούν να περιμένουν ότι αυτά θα αντικαταστήσουν εύκολα φάρμακα ή άλλο ζωτικής σημασίας εξοπλισμό. Τα εμπόδια δεν είναι μόνο τεχνικά αλλά και νομικά, και χωρίς τις κατάλληλες άδειες κανένα drone δεν μπορεί να απογειωθεί, ακόμα και αν κινδυνεύει ανθρώπινη ζωή.
