Ο Ταγίπ Ερντογάν εκτοξεύει νέες απειλές κατά της Ελλάδας. «Όταν το ξίφος βγει από τη θήκη, τότε δεν μένει χώρος για μολύβι και λέξεις».
Η φράση αυτή, δια στόματος του Τούρκου προέδρου είναι μια ωμή και ξεκάθαρη απειλή. Ένα μήνυμα που δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών. Ο διάλογος με την Τουρκία θα έχει όρια και αυτά τα όρια τα ορίζει εκείνη, όχι το διεθνές δίκαιο. Η Άγκυρα επιστρέφει μεθοδικά σε ένα νέο-οθωμανικό αφήγημα στρατιωτικής υπεροχής και ιστορικής νομιμοποίησης, χρησιμοποιώντας τη «Γαλάζια Πατρίδα» όχι ως ιδέα, αλλά ως δόγμα επιθετικής στρατηγικής.
Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος ξεκαθάρισε: «Η Γαλάζια Πατρίδα δεν είναι απλώς ένα σύνθημα, αλλά ένα δόγμα που πηγάζει από το διεθνές δίκαιο» ισχυρίστηκε κάνοντας ουσιαστικά αυθαίρετη επαναχάραξη της γεωγραφίας. Ούτε το διεθνές δίκαιο ούτε η UNCLOS (Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει) επιτρέπει στην Άγκυρα να ακυρώνει τα δικαιώματα της Ελλάδας.
Κι όμως, η Άγκυρα επιμένει να θεωρεί το Καστελόριζο σχεδόν… γεωλογική ενόχληση. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο διευθυντής της Milliyet, Οζάι Σεντίρ: «Είναι παραδοξότητα να δίνεται υφαλοκρηπίδα 40.000 τ.χλμ. στο Καστελόριζο. Η Ελλάδα δεν είναι αρχιπελαγικό κράτος. Η Τουρκία δεν μπορεί να φυλακιστεί στον κόλπο της Αττάλειας». Και όλα αυτά τη στιγμή που ο ίδιος αποκαλεί τις τουρκικές διεκδικήσεις σε Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο, Μαρμαρά και Μαύρη Θάλασσα ως «δικαιώματα που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο».
Η ανησυχία για μια νέα κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν είναι θεωρητική. Είναι σχεδόν προγραμματισμένη. Η εξομάλυνση των σχέσεων Άγκυρας – Βεγγάζης και η πιθανότητα έγκρισης του τουρκολιβυκού μνημονίου από το κοινοβούλιο των ανατολικών δυνάμεων υπό τον Χαφτάρ ανοίγει την πόρτα για νέα πρόκληση, με τα τουρκικά ερευνητικά να ετοιμάζονται για έρευνες νότια της Κρήτης.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC Turkish: «Αν το κοινοβούλιο της Βεγγάζης εγκρίνει το μνημόνιο, η Τουρκία θα έχει ισχυρισμό δικαιωμάτων σε περιοχές μέχρι και νότια της Κρήτης. Αυτό μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για νέες εργασίες ενεργειακών ερευνών».
Η Τουρκία χτίζει σταδιακά νομιμοποιητικά ερείσματα για μονομερείς ενέργειες, με πρόφαση συμφωνίες που δεν έχουν καμία νομική ισχύ, ελλείψει αντικείμενων ακτών και σε αγνόηση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Οι δηλώσεις Ερντογάν στο Ματζικέρτ δεν αφήνουν αμφιβολία: «Θα παραμείνουμε εδώ στο Ματζικέρτ ως απόγονοι του Σαλαντίν… Όσοι ψάχνουν ξένα αφεντικά στο τέλος της πορείας θα χάσουν. Όταν το ξίφος βγει απ’ τη θήκη, τότε δεν μένει χώρος για μολύβι και λέξεις…»
Ο συμβολισμός είναι ξεκάθαρος. Ο Σουλτάνος επικαλείται ιστορικές κατακτήσεις και προσωπικότητες με έντονη στρατιωτική ταυτότητα για να δημιουργήσει ένα ψευδοϊστορικό αφήγημα εδαφικής επέκτασης. Και το κάνει την ώρα που η Ελλάδα επιδεικνύει συνέπεια στο διεθνές δίκαιο, αλλά κατηγορείται για αδράνεια, όταν δεν συνοδεύει τα νομικά επιχειρήματα με αποτρεπτικά μέσα.
