Νέους πονοκεφάλους για τις σχέσεις Τουρκίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης βλέπουν Τούρκοι αναλυτές ενόψει της ανάληψης της εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από Κυπριακή Δημοκρατία το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Όπως γράφει η Daily Sabah, η προεδρία της Κύπρου, αν και θεσμικά περιορισμένη, ενδέχεται να αξιοποιηθεί ως πολιτικό εργαλείο πίεσης απέναντι στην Άγκυρα, με αιχμή το Κυπριακό, τις θαλάσσιες ζώνες και τη συνεργασία στον τομέα της άμυνας.
Ο καθηγητής Αλί Φουάτ Γκιοκτσέ υποστηρίζει ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά εντείνει πολιτικές που, όπως λέει, στρέφονται κατά της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων, κάνοντας λόγο για αμυντική συνεργασία με τις ΗΠΑ, στρατιωτικές ασκήσεις, ανάπτυξη ισραηλινών συστημάτων αεράμυνας στο νησί και εκπαίδευση νέων στο εξωτερικό στο πλαίσιο μιας λεγόμενης «Ειδικής Δύναμης Ασφαλείας».
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι κινήσεις αυτές δημιουργούν ανησυχίες ακόμη και για τη δημιουργία νέων δομών τύπου ΕΟΚΑ, ενώ υποστηρίζει ότι η μη τήρηση συμφωνηθέντων στις επαφές μεταξύ του Τ/Κ ηγέτη Τουφάν Ερχουρμάν και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, σε συνδυασμό με συμβολικές κινήσεις που παραπέμπουν στην ΕΟΚΑ, στέλνουν σαφή πολιτικά μηνύματα.
Από την πλευρά της, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Εμέτε Γκοζουγκουζέλι εκτιμά ότι η Κυπριακή Δημοκρατία βλέπει την προεδρία της ΕΕ ως στρατηγική ευκαιρία για να ενισχύσει τη θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο, να αυξήσει τη διπλωματική πίεση προς την Τουρκία και να διαμορφώσει το ευρωπαϊκό αφήγημα για το Κυπριακό.
Όπως υποστηρίζει, οι υδρογονάνθρακες αντιμετωπίζονται όχι μόνο ως οικονομικό στοίχημα, αλλά και ως μέσο κατοχύρωσης κυριαρχικών διεκδικήσεων, με στόχο την ενσωμάτωση της ελληνοκυπριακής αντίληψης περί ΑΟΖ σε επίσημα έγγραφα της ΕΕ για την ενέργεια και την ασφάλεια, αφήνοντας στο περιθώριο την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στις αντιδράσεις της Άγκυρας για τη συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης μεταξύ Λιβάνου και Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία η τουρκική πλευρά χαρακτηρίζει ως κίνηση που αγνοεί τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων και αυξάνει τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης στην περιοχή.
Στο μέτωπο της άμυνας, η Daily Sabah σημειώνει ότι Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκραία έχουν ήδη μπλοκάρει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE, ενώ εκτιμάται ότι η κυπριακή προεδρία μπορεί να συνοδευτεί από σκληρότερη γραμμή και βέτο σε ζητήματα όπως η τελωνειακή ένωση, οι θεωρήσεις εισόδου και η αμυντική συνεργασία ΕΕ – ΝΑΤΟ.
Τέλος, αναλυτές δεν αποκλείουν η προεδρία του 2026 να φέρει το Κυπριακό ξανά στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ατζέντας, την ώρα που η Τουρκία φέρεται να εξετάζει εναλλακτικά ανοίγματα προς χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ενισχύοντας συμμαχίες εντός ΝΑΤΟ.
