H ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου του 2022 αποτελεί σημείο καμπής για τη Γερμανία σε πολλά πεδία. Για τους στρατιωτικούς ιερείς ωστόσο η αποστολή είναι σαφής και παραμένει λίγο πολύ η ίδια. Μιλώντας στην Deutsche Welle o γερμανός στρατιωτικός επίσκοπος Franz-Josef Overbeck εξηγεί ότι το πρώτο μέλημα των ιερέων είναι η παροχή ποιμαντικής φροντίδας, δηλαδή η πνευματική και συναισθηματική υποστήριξη των στρατιωτών.
Το δεύτερο είναι η υποστήριξη των οικογενειών τους και το τρίτο είναι η αντιμετώπιση ζητημάτων ηθικής και χρήσης βίας σύμφωνα με τις παραδόσεις των εκκλησιών και άλλων θρησκευτικών κοινοτήτων.
Σε περίπτωση πολέμου η αποστολή των στρατιωτικών ιερέων κρίνεται ως καθοριστική είτε σε συμμαχικό, είτε σε εθνικό επίπεδο. Όπως λέει ο γερμανός στρατιωτικός επίσκοπος, οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν σήμερα στη διάθεσή τους περίπου 75 καθολικούς ιερείς, 100 ευαγγελικούς, καθώς και δέκα ραβίνους.
Ο 61χρονος επίσκοπος υπογραμμίζει ότι παρ’ όλο που ο αριθμός στρατιωτικών ιερέων είναι περιορισμένος, «σε περίπτωση σύρραξης είναι καθήκον μας να παρέχουμε υποστήριξη γύρω από την αντιμετώπιση ηθικών ζητημάτων σε όλους τους στρατιώτες, ακόμα και σε σοβαρά τραυματίες».
«Ο πόλεμος είναι πάντα απάνθρωπος»
Στη συνέντευξη ο καθολικός επίσκοπος ρωτήθηκε πως αντιμετωπίζει ως κληρικός το γνωστό επιχείρημα περί «δίκαιου πολέμου»: «Ο πόλεμος είναι πάντα κάτι τρομερό και απάνθρωπο. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που ένας πόλεμος ουσιαστικά επιβάλλεται σε ανθρώπους που ζουν ειρηνικά.
Σε αυτούς πρέπει να τους επιτρέπεται να αμυνθούν, τηρώντας βέβαια τους προβλεπόμενους κανόνες». Ο στρατιωτικός επίσκοπος εξηγεί ότι αυτό μπορεί να σημαίνει υπεράσπιση με όπλα, όπως συμβαίνει σήμερα για παράδειγμα στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή.
Ο επίσκοπος Franz-Josef Overbeck εκτιμά ότι η Bundeswehr έχει αλλάξει από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, τόσο ως προς το πώς η ίδια αυτοπροσδιορίζεται, όσο και ως προς τις προετοιμασίες για μια ενδεχόμενη ρωσική επίθεση κατά μιας χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ.
Για τον 61χρονο επίσκοπο το ζήτημα ενός πιθανού πολέμου με τη Ρωσία συζητείται σε ολόκληρη τη γερμανική κοινωνία και όχι μόνο μεταξύ των στρατιωτικών ιερέων ή τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων.
«Οι σχετικές δημόσιες και ιδιωτικές συζητήσεις συνδέονται πάντα με φόβους και ανησυχίες, αλλά και με πρακτικά ερωτήματα», καταλήγει ο στρατιωτικός επίσκοπος.
Drone και τεχνητή νοημοσύνη άλλαξαν τους πολέμους
Αναφερόμενος στη στάση των γερμανικών στρατιωτικών ιερέων, ανεξαρτήτως δόγματος, ο Φρανς-Γιόζεφ Όβερμπεκ δηλώνει στην DW: «Δεν εγκαταλείπουμε τους στρατιώτες και τις οικογένειές τους στην ομολογουμένως δύσκολη μοίρα τους.
Προσπαθούμε να καταστήσουμε σαφές σε όλους με όσους ερχόμαστε σε επαφή ότι δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με ζητήματα πολέμου ή ειρήνης, αλλά με πολλά περισσότερα, όπως η ελευθερία, το δίκαιο, η δικαιοσύνη και το κράτος δικαίου».
Ο γερμανός στρατιωτικός επίσκοπος θεωρεί ότι σε σύγκριση με πολέμους του παρελθόντος οι σημερινές στρατιωτικές συρράξεις λαμβάνουν χώρα με εντελώς διαφορετικά δεδομένα. Ως παράδειγμα αναφέρει τις κυβερνοεπιθέσεις, τη χρήση μη επανδρωμένων συστημάτων, αλλά και τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης: «Εξακολουθούμε να γνωρίζουμε πολύ λίγα για τις νέες μορφές ένοπλων συγκρούσεων, στις οποίες θα μπορούσαμε ενδεχομένως να εμπλακούμε και που θα μπορούσαν να προκαλέσουν γενικευμένους πολέμους σε παγκόσμιο επίπεδο.
Από ηθικής άποψης κρίνονται ως ιδιαίτερα σημαντικά τα ζητήματα της ιεραρχίας και του ποιος φέρει την τελική ευθύνη. Η ευθύνη πρέπει πάντα να συνδέεται με ένα άτομο που λαμβάνει την τελική απόφαση. Ποτέ δεν θα πρέπει να εγκαταλείψουμε αυτήν την αρχή».
