Τα σχέδια του Πενταγώνου να ακυρώσει την προμήθεια των νέων αεροσκαφών έγκαιρης προειδοποίησης E-7 Wedgetail έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό των ΗΠΑ, ιδιαίτερα μεταξύ μελών του Κογκρέσου, σύμφωνα με ανάλυση του στρατιωτικού περιοδικού Military Watch Magazine (MWM).
Σε άρθρο τους, που μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε από το Pravda.Ru, οι συντάκτες εξηγούν γιατί αυτή η απόφαση ενδέχεται να αφήσει την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ «τυφλή» απέναντι σε κινεζικές και ρωσικές απειλές.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Άμυνας στις αρχές Ιουνίου για την ακύρωση της προγραμματισμένης αγοράς αεροσκαφών έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου τύπου E-7 Wedgetail έχει συναντήσει ολοένα και εντονότερη αντίσταση από μέλη του Κογκρέσου.
Η απόφαση αυτή απειλεί να αφήσει την Πολεμική Αεροπορία εξαρτημένη από τον γερασμένο στόλο των E-3 Sentry, αεροσκαφών που χρονολογούνται από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Τα αεροσκάφη AEW&C (Airborne Early Warning and Control) είναι εξοπλισμένα με τα μεγαλύτερα εναέρια ραντάρ στον κόσμο και έχουν κρίσιμο ρόλο στην επιτήρηση του εναέριου πεδίου μάχης.
Παρέχουν ζωτικής σημασίας δεδομένα για τη διατήρηση της επιχειρησιακής επίγνωσης των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, και μπορούν να καθοδηγούν πυραύλους από μαχητικά, πλοία ή επίγειες μονάδες, χάρη στους ισχυρούς αισθητήρες τους.
Η σημασία τους είναι ακόμη μεγαλύτερη για τις δυτικές αεροπορίες, καθώς τα μαχητικά αεροσκάφη των ΗΠΑ διαθέτουν, κατά μέσο όρο, πολύ μικρότερα ραντάρ σε σχέση με τα ρωσικά ή κινεζικά.
Για παράδειγμα, τα ραντάρ των Su-30 και J-16 είναι περίπου τρεις φορές μεγαλύτερα από εκείνα του F-35, και υπερδιπλάσια από του F-22. Αυτό καθιστά την υποστήριξη από αεροσκάφη τύπου AWACS απολύτως απαραίτητη.
Εκτενής κριτική
Ο στρατηγός Kenneth Wilsbach, Διοικητής της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ στον Ειρηνικό, είχε επισημάνει από τον Μάρτιο του 2022 – λίγο μετά την πρώτη επιβεβαιωμένη επαφή με κινεζικά J-20 – την ανάγκη για αντικατάσταση του E-3:
«Τα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης δεν μπορούσαν να εντοπίσουν το J-20… Οι αισθητήρες του E-3 δεν είναι πλέον κατάλληλοι για τις απαιτήσεις του 21ου αιώνα, ειδικά απέναντι σε stealth πλατφόρμες όπως το J-20. Δεν μπορούν να τις εντοπίσουν εγκαίρως ώστε να παρέχουν τακτικό πλεονέκτημα στους δικούς μας χειριστές. Γι’ αυτό θέλω το E-7».
Ο στόλος των E-3 παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα συντήρησης, με αποτέλεσμα τη χαμηλή διαθεσιμότητα. Η Διοίκηση στον Ειρηνικό συχνά δεν διαθέτει καθόλου επιχειρησιακά συστήματα AWACS. Η εξέλιξη των stealth μαχητικών της Κίνας έχει καταστήσει επείγουσα την ανάγκη αντικατάστασης.
Η ακύρωση της αγοράς του E-7 έχει δεχτεί εκτενή κριτική, τόσο λόγω του κινδύνου απώλειας επιτήρησης των κινεζικών stealth μαχητικών στον Ειρηνικό, όσο και λόγω των κινδύνων για την άμυνα του εναέριου χώρου των ΗΠΑ – ιδιαίτερα πάνω από την Αλάσκα. Η γερουσιαστής Lisa Murkowski είχε προειδοποιήσει:
«Όλοι βασιζόμασταν στο E-7 Wedgetail για την Αλάσκα… Ο γηρασμένος στόλος των E-3, που μετά βίας λειτουργεί, σημαίνει ότι αυτή τη στιγμή κυριολεκτικά κουτσαίνουμε στον Βορρά».
Ενώ το Πεντάγωνο καθυστερεί, η Κίνα συνεχίζει να ενισχύει τη PLAAF με προηγμένα AWACS τύπου KJ-500, και αναπτύσσει ήδη το μεγαλύτερο KJ-3000, με ακόμη ισχυρότερο ραντάρ.
Η σημασία τέτοιων συστημάτων έχει αποδειχθεί σε πρόσφατες συγκρούσεις:
• Οι Ρωσικές Αεροδιαστημικές Δυνάμεις χρησιμοποίησαν τον περιορισμένο στόλο A-50 για να καθοδηγήσουν πυραύλους 40N6 και R-37M σε στόχους πολύ πέρα από την εμβέλεια των τοπικών αισθητήρων.
• Τον Μάιο, το Πακιστάν φέρεται να χρησιμοποίησε AWACS για να καθοδηγήσει πυραύλους PL-15 εκτοξευμένους από μαχητικά J-10C, καταρρίπτοντας – σύμφωνα με αναφορές – από ένα έως τέσσερα Rafale της Ινδίας.
Το Πακιστάν εξετάζει πλέον την αγορά του KJ-500 από την Κίνα για περαιτέρω ενίσχυση, ενώ η Ρωσία συνεχίζει την ανάπτυξη του νέου AWACS A-100, που προορίζεται να διαδεχθεί το A-50.
