Αποκάλυψη-ΣΟΚ: Ο πληροφοριοδότης που σήκωσε το πέπλο στην αυτοκρατορία προπαγάνδας των $300 δισ. του Κατάρ

Οι αποκαλύψεις του φέρνουν στο φως τον κόσμο των υψηλών διακυβεύσεων στον αθλητισμό, την πολιτική και την παγκόσμια χειραγώγηση των Μέσων Ενημέρωσης.

Ο πρώην υπεύθυνος Μέσων Ενημέρωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου Κατάρ, Αμπντουλάχ Ιμπχαΐς, εξέθεσε το εγχειρίδιο μιας από τις πιο τολμηρές επιχειρήσεις προπαγάνδας στη σύγχρονη ιστορία.

Μιλώντας στο συνέδριο «Play the Game 2025» στο Άαρχους της Δανίας, ο Ιμπχαΐς -ένας άνθρωπος που πλήρωσε ακριβά το τίμημα επειδή τόλμησε να πει την αλήθεια στην εξουσία- περιέγραψε λεπτομερώς πώς η Ανώτατη Επιτροπή Παράδοσης και Κληρονομιάς (Supreme Committee for Delivery and Legacy) του Κατάρ ενορχήστρωσε έναν παγκόσμιο μηχανισμό παρακολούθησης και χειραγώγησης για να «ξεπλύνει» το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA του 2022.

Δεν επρόκειτο απλώς για τη φιλοξενία της μεγαλύτερης αθλητικής διοργάνωσης στον κόσμο.

Ήταν μια σχολαστικά σχεδιασμένη εκστρατεία ύψους $300 δισεκατομμυρίων δολαρίων (ναι, $300 δισ.) για την αναδιαμόρφωση της εικόνας ενός κράτους που κατηγορείται για εκτεταμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εκμετάλλευση μεταναστών εργατών και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, ώστε να μετατραπεί σε έναν φάρο προοδευτικής αίγλης.

Και ποια ήταν τα εργαλεία; Εκτροπή, Απαξίωση, Άρνηση. Τρεις λέξεις που έγιναν η «αγία τριάδα» της αίθουσας επιχειρήσεων του Κατάρ για τον πόλεμο στα Μέσα Ενημέρωσης.

Το δίκτυο κατασκοπείας: Προφίλ δημοσιογράφων σαν εγκληματιών

Ο Ιμπχαΐς, ο οποίος υπηρέτησε ως διαχειριστής Μέσων Ενημέρωσης στην αραβική γλώσσα της επιτροπής μέχρι που η συνείδησή του συγκρούστηκε με το σενάριο του καθεστώτος, αποκάλυψε έναν ανατριχιαστικό μηχανισμό παρακολούθησης που στόχευε ευθέως την τέταρτη εξουσία.

Οι χειριστές του Κατάρ δεν παρακολουθούσαν απλώς την κάλυψη. Έφτιαχναν προφίλ δημοσιογράφων παγκοσμίως, ψάχνοντας τις ροές Κοινωνικών Μέσων, άρθρα και δημόσιες δηλώσεις για να τους αποδώσουν ετικέτες: «φιλικός» ή «προβληματικός».

Αυτοί οι φάκελοι δεν αρχειοθετήθηκαν σε κάποιο σκονισμένο ντουλάπι. Κοινοποιήθηκαν σε κυβερνητικές υπηρεσίες του Κατάρ, πρεσβείες, ακόμη και σε φιλικές ομοσπονδίες ποδοσφαίρου για να διαμορφώσουν (ή να σαμποτάρουν) τα αφηγήματα πριν από το τουρνουά.

Οι «συνεργάσιμοι» ρεπόρτερ; Κατακλύζονταν από πρόσβαση VIP, αποκλειστικές συνεντεύξεις και επιμελημένες φωτογραφήσεις κλιματιζόμενων σταδίων που ξεπηδούσαν σαν οπτασίες από την έρημο.

Οι κριτικές φωνές; Μαύρη λίστα, άρνηση διαπιστεύσεων και εκστρατείες δυσφήμησης που τους παρουσίαζαν ως προκατειλημμένους ή ισλαμοφοβικούς.

Όταν ο Τύπος αποδείχθηκε πολύ ανυποχώρητος, το Κατάρ άλλαξε τακτική: Κατέκλυσε διπλωμάτες, κοινοβούλια και συνεργάτες της FIFA με γυαλισμένες ενημερώσεις που παρέκαμπταν εντελώς τους ενοχλητικούς ελεγκτές γεγονότων (fact-checkers).

Δεν ήταν μια ερασιτεχνική προσπάθεια. Ο Ιμπχαΐς περιέγραψε μια «μηχανή προπαγάνδας» που κάποτε βοήθησε να «λαδωθεί», σχεδιασμένη να «ενισχύσει τη φήμη του Κατάρ στη διεθνή κοινότητα» με κάθε κόστος.

Ο στόχος; Να στραφεί το φως του προβολέα στο ποδόσφαιρο, θάβοντας παράλληλα τις σκιές: χιλιάδες μετανάστες εργάτες να δουλεύουν σε θερμοκρασία 50°C χωρίς αμοιβή, νερό ή ανάπαυση, με τις απεργίες τους να απορρίπτονται ως «όχι δικό μας πρόβλημα».

Από εσωτερικός σε κρατούμενος: Το τίμημα της αλήθειας

Ο Ιμπχαΐς γνωρίζει αυτή τη σκοτεινή πλευρά από πρώτο χέρι, επειδή βοήθησε να χτιστεί, και μετά προσπάθησε να την αποδομήσει.

Τον Αύγουστο του 2019, ερεύνησε μια απεργία περισσότερων από 50.000 μεταναστών εργατών, πολλοί εκ των οποίων έχτιζαν τις υποδομές του Παγκοσμίου Κυπέλλου, οι οποίοι δεν είχαν πληρωθεί για μήνες.

Εν μέσω αφόρητης αθλιότητας (χωρίς ρεύμα, χωρίς κλιματισμό, χωρίς φαγητό), ο Ιμπχαΐς αρνήθηκε να αναπαράγει την επίσημη γραμμή ότι αυτοί οι εργάτες δεν συνδέονταν με το Μουντιάλ.

Διαρροές μηνυμάτων στο WhatsApp τον δείχνουν να αντιστέκεται στην συγκάλυψη, επιμένοντας ότι η αλήθεια πρέπει να αναγνωριστεί.

Για την ανυπακοή του; Σύλληψη τον Νοέμβριο του 2021 με κατασκευασμένες κατηγορίες για δωροδοκία, απάτη σε διαγωνισμούς και υπεξαίρεση (όλες βασισμένες σε μια «ομολογία» που, όπως λέει, αποσπάστηκε μέσω βασανιστηρίων: 96 ώρες χωρίς ύπνο σε παγωμένη απομόνωση, σωματικές επιθέσεις και απειλές κατά της οικογένειάς του).

Καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια σε μια άδικη δίκη, την οποία κατήγγειλαν η Διεθνής Αμνηστία (Amnesty International) και η Human Rights Watch, ποινή που αργότερα μειώθηκε σε τρία.

Εξέτισε κάθε εξαντλητική μέρα, αντέχοντας σε απεργίες πείνας όπου οι φρουροί τον κορόιδευαν: «Μπορείς να πεθάνεις αν θέλεις».

Απελευθερώθηκε τον Μάρτιο του 2025 αφού πλήρωσε ένα δυσβάσταχτο πρόστιμο, ο Ιμπχαΐς απελάθηκε στην Ιορδανία, ορκισμένος να μηνύσει τόσο την Ανώτατη Επιτροπή όσο και τη FIFA για την εγκατάλειψή του.

Η FIFA; Γνώριζε. Ο Ιμπχαΐς είχε κάνει την καταγγελία μέσω των δικών της καναλιών το 2021, αλλά έλαβε ευχές για «δίκαιες δίκες» αντί για παρέμβαση.

Μια ομάδα εργασίας του ΟΗΕ έκρινε αργότερα την κράτησή του αυθαίρετη, ωστόσο το Κατάρ κωλυσιεργούσε και η FIFA παρέμεινε σιωπηλή, επιτρέποντας αυτό που οι κριτικοί αποκαλούν «θλιβερή» προδοσία των δικών της πολιτικών προστασίας των πληροφοριοδοτών.

Στο «Play the Game», ο Ιμπχαΐς έλαβε το βραβείο του 2025 για την «εξαιρετική του τόλμη», μια αναγνώριση σε έναν άνθρωπο που επέλεξε την ανθρωπιά έναντι των τίτλων.

«Η FIFA και το Κατάρ τη γλίτωσαν», δήλωσε στο Forbes τον Ιούνιο, με τη φωνή του σταθερή παρά τα σημάδια.

Το ερώτημα στον Τάκερ: Γιατί να υπερασπίζεσαι το ασυνήγορητο;

Όπως ρωτά η ανάρτηση στο «X» που πυροδότησε αυτή τη θύελλα (και αξίζει να επαναληφθεί): Γιατί προσωπικότητες όπως ο Τάκερ Κάρλσον (Tucker Carlson) είναι τόσο πρόθυμες να προστατεύσουν αυτό το καθεστώς;

Το Κατάρ δεν είναι μια μακρινή περιέργεια. Είναι ένας σύμμαχος των ΗΠΑ που έχει διοχετεύσει δισεκατομμύρια στη Χαμάς, φιλοξένησε ηγέτες των Ταλιμπάν και χρηματοδότησε τον εξτρεμισμό, από τα στούντιο του Al Jazeera έως σκιώδη δίκτυα.

Οι «βολικές» ερωτήσεις του Κάρλσον; Ίσως η γοητεία της πρόσβασης στα πετροδολάρια ή μια τάση να χτυπά τους «προοδευτικούς» κριτικούς.

Αλλά σε έναν κόσμο μετά την 7η Οκτωβρίου, η υπεράσπιση μιας τρομοκρατικής, αυταρχικής χώρας μοιάζει λιγότερο με δημοσιογραφία και περισσότερο με συνενοχή.

Η σκιά πάνω από το 2026 και το μέλλον

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 ανήκει στην ιστορία (μια λαμπερή πρόσοψη όπου ο Μέσι σήκωσε το τρόπαιο εν μέσω κλιματιζόμενης χλιδής).

Όμως η αποκάλυψη του Ιμπχαΐς δεν είναι παλιά είδηση. Είναι μια προειδοποιητική σειρήνα.

Αν το Κατάρ έφτιαχνε προφίλ και τιμωρούσε δημοσιογράφους για ένα τουρνουά ποδοσφαίρου, τι κάνει τώρα;

Με την επιρροή να διοχετεύεται μέσω αμερικανικών πανεπιστημίων, συμφωνιών στο Χόλιγουντ και αγωγών LNG, το εγχειρίδιό τους (εκτροπή, απαξίωση, άρνηση) έχει γίνει απλώς πιο εκλεπτυσμένο.

Φανταστείτε: Άλλα δισεκατομμύρια δολάρια χύνονται για να φιμώσουν ιστορίες για τάφους μεταναστών, διώξεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας ή περιφερειακές αναμοχλεύσεις.

Όπως προειδοποίησε ο Ιμπχαΐς στο Άαρχους, το Παγκόσμιο Κύπελλο «δεν ήταν ποτέ μόνο για τον αθλητισμό». Ήταν ένα πρότυπο.

Και αν η FIFA, οι δημοσιογράφοι και οι κυβερνήσεις δεν αποκτήσουν σθένος, η επόμενη πράξη του Κατάρ θα γραφτεί με το ίδιο αόρατο μελάνι.