Όταν ένας τυφώνας πλήττει την ξηρά, τα αποτελέσματα είναι εμφανή: δέντρα σπασμένα, πλημμύρες, καταστροφές.
Αλλά τι γίνεται βαθιά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας;
Εκεί, στο βυθό των ωκεανών, η καταιγίδα αφήνει το δικό της ισχυρό —αν και αόρατο— αποτύπωμα.
Υποθαλάσσια μεταμόρφωση
Το 2018, μια επιστημονική ομάδα υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Michael Beman από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Merced, βρέθηκε σε μια μοναδική συγκυρία: ενώ μελετούσαν περιοχές με χαμηλή περιεκτικότητα σε οξυγόνο (OMZ) στον ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό, τους έπληξε ο τυφώνας Bud.
Αντί να εγκαταλείψουν την έρευνα, πήραν το ρίσκο.
«Προσθέσαμε σημείο δειγματοληψίας ακριβώς εκεί όπου η καταιγίδα ήταν πιο σφοδρή», θυμάται ο Beman.
Η επιλογή τους ανταμείφθηκε: παρατήρησαν τεράστιες φυσικές, χημικές και βιολογικές μεταβολές στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Έκρηξη ζωής μετά την καταιγίδα
Μετά τον τυφώνα, η επιφάνεια της θάλασσας άλλαξε χρώμα – έγινε έντονα πράσινη.
Ήταν σημάδι ραγδαίας αύξησης φυτοπλαγκτού – μικροσκοπικών φυτικών οργανισμών που ευδοκιμούν όταν το νερό είναι πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία.
Η καταιγίδα ανέσυρε κρύα, θρεπτική ύλη από τα βάθη προς την επιφάνεια.
«Το είδαμε και το νιώσαμε – ο ωκεανός έμοιαζε να ζωντανεύει», είπε ο ερευνητής.
Το φαινόμενο αυτό τροφοδοτεί όλη την τροφική αλυσίδα, από μικρόβια έως φάλαινες.
Ο κίνδυνος που αναδύεται
Όμως αυτό το «δώρο» συνοδεύεται από σκοτεινή πλευρά.
Το βαθύ νερό που ανέβηκε στην επιφάνεια ήταν φτωχό σε οξυγόνο.
Σε κάποιες περιοχές, η ζώνη χαμηλού οξυγόνου έφτανε μέχρι και τα 41 μέτρα από την επιφάνεια — επίπεδο επικίνδυνο για πολλά θαλάσσια είδη.
Οι αναερόβιες διεργασίες, που κανονικά συμβαίνουν στα μεγάλα βάθη, μετακινήθηκαν ψηλότερα.
Καταγράφηκαν χημικές μεταβολές όπως ενίσχυση του κύκλου του αζώτου και ανάκτηση θειικών αλάτων — αλλαγές ικανές να επηρεάσουν την ισορροπία ολόκληρου του παγκόσμιου θαλάσσιου οικοσυστήματος.
Τα ίχνη της καταιγίδας στο μικροσκόπιο
Η χημική ανάλυση του νερού αποκάλυψε πάνω από 1.600 οργανικές ενώσεις, μεταξύ των οποίων:
Φουκοξανθίνη και MGDG — δείκτες φυτοπλαγκτού,
Λουμιχρώμιο και τρυπτοφάνη — μόρια που υποδεικνύουν αλληλεπίδραση μικροβίων με φύκη.
Επίσης, παρατηρήθηκε υψηλή συγκέντρωση σωματιδιακού οργανικού άνθρακα (POC) – ένδειξη μαζικής βιολογικής παραγωγής.
Αλλαγές σημειώθηκαν και στη μικροβιακή κοινότητα: στην επιφάνεια κυριάρχησαν φλαβοβακτήρια και κυανοβακτήρια, ενώ στα βάθη εντοπίστηκαν είδη ανθεκτικά στο χαμηλό οξυγόνο.
Ένα επαναλαμβανόμενο φαινόμενο
Δορυφορικές μετρήσεις των τελευταίων 20 ετών δείχνουν ότι οι τυφώνες τακτικά προκαλούν παρόμοια άνθηση φυτοπλαγκτού γύρω από το σταθμό 3.5 στον Ειρηνικό.
Υπολογίζεται πως τέτοια φαινόμενα ευθύνονται για το 7–15% των ετήσιων εκπομπών άνθρακα στην περιοχή, επηρεάζοντας έτσι και τον παγκόσμιο κύκλο του άνθρακα.
«Μόλις αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε την επίδραση των τυφώνων.
Κάθε καταιγίδα είναι μια ευκαιρία να μάθουμε κάτι βαθύτερο για τον ωκεανό», καταλήγει ο Beman.
