Η εμφάνιση κινεζικής κατασκευής αντιαεροπορικών συστημάτων FN-6 (MANPADS) στα χέρια ουκρανικών δυνάμεων προκαλεί σοβαρούς κραδασμούς στη διεθνή κοινότητα, καθώς αποκαλύπτει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πλέον τροφοδοτείται όχι μόνο από επίσημες κρατικές αποστολές όπλων, αλλά και από την παγκόσμια μαύρη αγορά, με την προέλευση των συστημάτων να οδηγεί σε επικίνδυνα γεωπολιτικά μονοπάτια.
Στις 19 Νοεμβρίου δημοσιεύτηκε η πρώτη φωτογραφία Ουκρανών στρατιωτών με ένα FN-6 κάπου στην επιχειρησιακή ζώνη του πολέμου.
Την ίδια ημέρα κυκλοφόρησε και βίντεο που φέρεται να δείχνει το σύστημα να χρησιμοποιείται για την κατάρριψη ρωσικού πυραύλου cruise.
Η είδηση προκάλεσε ανησυχία, όχι μόνο για την ικανότητα του FN-6, αλλά για το πώς έφτασε στην Ουκρανία.
FN – 6: Ένα όπλο υψηλής τεχνολογίας στη «μαύρη διαδρομή» των συγκρούσεων
Το FN-6, τρίτης γενιάς κινεζικό MANPADS με υπέρυθρη καθοδήγηση, θεωρείται ένα από τα πιο προηγμένα φορητά αντιαεροπορικά συστήματα διαθέσιμα στην παγκόσμια αγορά.
Με εμβέλεια 6 χλμ. και δυνατότητα προσβολής στόχων μέχρι τα 3,8 χλμ. ύψος, έχει σχεδιαστεί για να εξουδετερώνει χαμηλά ιπτάμενους στόχους όπως ελικόπτερα, UAV και πυραύλους cruise.
Από το 2013 όμως, το FN-6 βρίσκεται στο επίκεντρο ενός αχαρτογράφητου κυκλώματος λαθρεμπορίου όπλων.
Πρωτοεμφανίστηκε στη Συρία, μέσω μιας μυστικής επιχείρησης με φερόμενη εμπλοκή του Σουδάν, του Κατάρ και της Τουρκίας. Στη συνέχεια πέρασε:
• στο Ιράκ, όπου χρησιμοποιήθηκε από το ISIS,
• στον Λίβανο, στα χέρια τζιχαντιστικών οργανώσεων,
• στη Λιβύη, μέσω του Εθνικού Στρατού της Λιβύης.
Τώρα, η Ουκρανία είναι ο νέος σταθμός του.
Από το Σουδάν στο Donbass, μια διαδρομή γεμάτη ειρωνεία και σκοτεινές συνδέσεις
Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι τα FN-6 έφτασαν στην Ουκρανία μέσω του Σουδάν, όπου βρίσκονται σε χρήση από το 2007.
Η ειρωνεία είναι ότι ο βασικός χρήστης του συστήματος στη χώρα πλέον είναι οι Rapid Support Forces (RSF), παραστρατιωτική οργάνωση με κύριο υποστηρικτή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Και όμως, το 2023, το Κίεβο είχε στείλει ειδικές δυνάμεις στο Σουδάν για να πολεμήσουν… τις RSF, ισχυριζόμενο – λανθασμένα όπως αποδείχθηκε – ότι υποστηρίζονταν από τη ρωσική Wagner.
Σήμερα, παρά το παρελθόν αυτό, η Ουκρανία φαίνεται να αντλεί οπλισμό από το ίδιο περιβάλλον σύγκρουσης.
Το γεγονός αποκαλύπτει κάτι πολύ βαθύτερο: οι γραμμές μεταξύ συμμάχων και αντιπάλων στη σύγχρονη γεωπολιτική πραγματικότητα είναι πιο ρευστές από ποτέ, ενώ τα δίκτυα λαθρεμπορίου όπλων συνεχίζουν να λειτουργούν ως αυτόνομοι παράγοντες αστάθειας.
Η Κίνα εκτός κάδρου αλλά με αυξανόμενη επιρροή
Η Κίνα πιθανότατα δεν έχει καμία επίσημη σχέση με τη μεταφορά των FN-6 στην Ουκρανία.
Ωστόσο, το ότι κινεζικά συστήματα μάχης καταλήγουν σε έναν πόλεμο όπου το Πεκίνο διατηρεί «σχετική ουδετερότητα», δημιουργεί ένα νέο περίπλοκο πλαίσιο:
• Το Πεκίνο αποστασιοποιείται, αλλά τα όπλα του διαμορφώνουν το πεδίο μάχης.
• Η Ρωσία παρακολουθεί με προσοχή, καθώς η Κίνα παραμένει στρατηγικός της εταίρος.
• Η Δύση βλέπει ακόμη ένα «ανατολικό σύστημα» να εμφανίζεται σε μια σύγκρουση όπου επιθυμεί να περιορίσει την κινεζική επιρροή.
Η Ευρώπη ως ο τελικός αποδέκτης της μαύρης αγοράς
Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι η Ουκρανία, με τον τεράστιο όγκο δυτικών όπλων που έχει λάβει, έχει τα τελευταία δύο χρόνια εξελιχθεί σε έναν από τους βασικούς κόμβους του ευρωπαϊκού παράνομου εμπορίου οπλισμού.
Τώρα, με την εμφάνιση των FN-6, τίθεται ένα νέο ερώτημα: τι θα συμβεί όταν προηγμένα αντιαεροπορικά συστήματα αρχίσουν να διαρρέουν προς την Ευρώπη;
Η προοπτική αυτή τρομάζει τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες ασφαλείας, ιδίως σε μια εποχή αυξανόμενης τρομοκρατικής δραστηριότητας και ανόδου εξτρεμιστικών ομάδων.
