Χαρακτηριστικά… μονιμότητας τείνουν να πάρουν και για τη φετινή χρονιά οι έκτακτες συνθήκες που έχει διαμορφώσει η πανδημία του κορονοϊού, το δεύτερο κύμα της οποίας βιώνει ήδη η χώρα. Μεταφορές και μετακινήσεις είναι ένας από τους κλάδους που αποτελούν την «αχίλλειο πτέρνα» του συστήματος καθώς από τη φύση τους προϋποθέτουν μαζική συνύπαρξη ατόμων, ενώ σε αυτό πρέπει να προστεθούν οι ελλείψεις δεκαετιών σε οχήματα και προσωπικό στο συγκοινωνιακό σύστημα της Αθήνας αλλά και το γεγονός ότι η Αττική σε επίπεδο κρουσμάτων βρίσκεται στο κόκκινο εδώ και αρκετές εβδομάδες.
Στην κατεύθυνση αυτή και ενώ τα σχολεία έχουν ήδη ανοίξει, στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς εξακολουθούν να ισχύουν οι κανόνες της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας προστασίας κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων με κάθε μέσο, αλλά και το μέτρο του μέγιστου ποσοστού πληρότητας στο 65% σε οχήματα και συρμούς, το οποίο ωστόσο σε επίπεδο αστικής συγκοινωνίας ήταν εξαρχής πρακτικά ανεφάρμοστο καθώς είναι αδύνατο να τηρηθεί και να ελεγχθεί.
Αποτέλεσμα είναι ο συνωστισμός στα λεωφορεία κυρίως σε δημοφιλείς γραμμές κατά τη διάρκεια των ωρών αιχμής να παραμένει μεγάλος, ενώ όπως καταγγέλλουν εργαζόμενοι και επιβάτες υπάρχουν περιπτώσεις που το λεωφορείο καθυστερεί ακόμα και πάνω από μισή ώρα. Ταυτόχρονα παρατάθηκε έως τις 30 Απριλίου το μέτρο του μειωμένου κομίστρου, το οποίο αρχικά είχε θεσπιστεί έως τις 30 Οκτωβρίου. Υπενθυμίζεται ότι βάσει της συγκεκριμένης ρύθμισης το ενιαίο εισιτήριο κοστίζει 1,20 από 1,40 ευρώ, ενώ αντίστοιχες είναι και οι μειώσεις στα υπόλοιπα προϊόντα κομίστρου.
Επιπλέον, όπως έχει ήδη προαναγγείλει ο υπουργός Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, θα επανέλθουν σε αποβάθρες και οχήματα λεωφορείων οι περίπου 300 «βοηθοί επιβατών», οι οποίοι την περασμένη άνοιξη βρίσκονταν στους 45 σημαντικότερους σταθμούς ανταπόκρισης μετρό με λεωφορεία, υπενθυμίζοντας στο επιβατικό κοινό την υποχρεωτική χρήση μάσκας και την τήρηση αποστάσεων. Ως βοηθοί επιβατών είχαν χρησιμοποιηθεί περίπου 100 εργαζόμενοι της ΣΤΑΣΥ, ενώ οι υπόλοιποι 200 προέρχονταν από δύο ιδιωτικές εταιρίες με το αρχικό κόστος της απευθείας ανάθεσης να ανέρχεται σε 372.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.
Την ίδια στιγμή βελτιωμένες εμφανίζονται οι χρονοαποστάσεις στα μέσα σταθερής τροχιάς. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), στη γραμμή 3 που έχει και τους περισσότερους σταθμούς καθώς πριν λίγους μήνες προστέθηκαν στο δίκτυο άλλοι τρεις (Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός, Νίκαια), ο χρόνος μεταξύ δύο συρμών έχει μειωθεί πλέον στα 4 λεπτά κυρίως στο 12ωρο από τις 6 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα. Στη γραμμή 2 οι χρονοαποστάσεις είναι αυτή την περίοδο σε μία μέση καθημερινή ημέρα στα 4,5 λεπτά, δηλαδή ακριβώς όσο πέρυσι τέτοια εποχή. Προβλήματα υπάρχουν στη γραμμή 1, δηλαδή στο δίκτυο του πρώην ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, όπου η έλλειψη συρμών αφήνει το αποτύπωμά της στα δρομολόγια με αποτέλεσμα οι χρονοαποστάσεις να μην μπορούν να μειωθούν σε λιγότερο από 6 λεπτά.
Οπως φαίνεται, πάντως, από τις επικυρώσεις των εισιτηρίων, η κίνηση με τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν έχει επιστρέψει στο 100%, καθώς αρκετοί είναι εκείνοι που εξακολουθούν να τα αποφεύγουν για λόγους προστασίας από τον κορονοιό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΣΑ στα μέσα του φετινού Σεπτεμβρίου σε ημερήσια βάση ο αριθμός των επικυρώσεων έφτανε περίπου το 1,47 εκατ., ενώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο ανέρχονταν σε 1,77 εκατ.
Πιο αναλυτικά:
Στην ΟΣΥ, δηλαδή σε λεωφορεία και τρόλεϊ οι καθημερινές επικυρώσεις φτάνουν τις 241.000 έναντι 373.000 πέρυσι, ενώ
σε μετρό και τραμ οι καθημερινές επικυρώσεις είναι περίπου 900.000 έναντι 1,3 εκατομμυρίου πέρυσι.
Αν και στα στοιχεία αυτά υπάρχει και ο μη υπολογίσιμος παράγοντας της εισιτηριοδιαφυγής, η οποία είναι δύσκολο να ελεγχθεί κυρίως στα οδικά μέσα, επιβεβαιώνεται η εικόνα της μη επιστροφής στα μαζικά μέσα μεγάλου μέρους του επιβατικού κοινού.
Βάσει του προγραμματισμού του υπουργείου Μεταφορών, οι κινήσεις ενίσχυσης των δρομολογίων θα συνεχιστούν μέσω των προσλήψεων που θα γίνουν στις συγκοινωνιακές εταιρίες με fast track διαδικασίες, αλλά και της προσθήκης στο στόλο περισσότερων οχημάτων.
Συγκεκριμένα, έως τις αρχές του χρόνου αναμένονται 655 προσλήψεις εκ των οποίων οι 200 θα αφορούν στη ΣΤΑΣΥ (170 οδηγοί και 30 τεχνίτες), ενώ οι υπόλοιπες θα ενισχύσουν το δυναμικό σε λεωφορεία και τρόλεϊ.
Ταυτόχρονα ήδη «τρέχει» ο διαγωνισμός για την απόκτηση μέσω leasing 300 λεωφορείων έως και δεκαετίας προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ. Επιπλέον έχει ήδη υπογραφεί το προσύμφωνο μεταξύ ΟΑΣΑ και ΚΤΕΛ για την πραγματοποίηση δρομολογίων αστικής συγκοινωνίας με ΚΤΕΛ, στο πρότυπο της Θεσσαλονίκης.
Ποια δρομολόγια θα προστεθούν
Τα ΚΤΕΛ αναμένεται να αναλάβουν την εκτέλεση των περιφερειακών δρομολογίων της περιοχής ευθύνης του ΟΑΣΑ προσθέτοντας στον προγραμματισμό 203 οχήματα και 550 οδηγούς. Ο σχεδιασμός του υπουργείου περιλαμβάνει και την αναβάθμιση 15 συρμών της γραμμής 1 (ηλεκτρικός σιδηρόδρομος), χωρίς ωστόσο να έχει προκηρυχθεί ακόμα ο σχετικός διαγωνισμός. Την ίδια στιγμή έφτασαν οι πρώτοι δύο συρμοί του τραμ από την παραγγελία που περιλαμβάνει συνολικά 20 οχήματα.
Ειδικά σε ό,τι αφορά το τραμ, το δίκτυο του οποίου παραμένει ακρωτηριασμένο, πηγές της ΣΤΑΣΥ εξέφρασαν την αισιοδοξία τους, ότι τα δρομολόγια στο τμήμα Κασομούλη – Σύνταγμα, τα οποία έχουν διακοπεί εδώ και περίπου δύο χρόνια εξαιτίας προβλημάτων στην κοίτη του Ιλισσού, ίσως να επιστρέψουν ακόμα και εντός του Νοεμβρίου.
Την περασμένη εβδομάδα τοποθετήθηκαν ειδικοί αισθητήρες για τον έλεγχο αντοχής. Την επόμενη εβδομάδα έχει προγραμματιστεί να γίνουν τα πρώτα δοκιμαστικά δρομολόγια χωρίς επιβάτες κατά τις νυχτερινές ώρες, ενώ τη μεθεπόμενη εβδομάδα θα δοκιμαστούν και ορισμένα πρωινά δρομολόγια ώστε να μετρηθεί ο φόρτος και σε ώρες αιχμής. Εφόσον οι δοκιμές πάνε καλά, το τραμ ενδέχεται να ξαναφτάσει Σύνταγμα ίσως και από τον προσεχή Νοέμβριο. Αλλωστε θα έχει ήδη «επιστραφεί» στο τραμ και η Λ. Ολγας, κατά μήκος της οποίας ο τροχιόδρομος έχει μετατραπεί σε ποδηλατόδρομο προσωρινά στο πλαίσιο του Μεγάλου Περιπάτου.