Η Αθήνα δεν έχει απλώς μεγάλη ιστορία αλλά κρύβει σπουδαία γεγονότα, αξιοθέατα και ιστορίες ανθρώπων στα θεμέλιά της. Όπως η χαμένη συνοικία κάτω από την Ακρόπολη που θα λέγαμε ότι «θυσιάστηκε» για να αποκαλυφθεί η Αρχαία Αγορά. Ο λόγος για την συνοικία Βρυσάκι την οποία πολλοί δεν γνωρίζουν. Μια συνοικία που έμελλε να υπάρχει για λίγα χρόνια κάτω από την Ακρόπολη και έχει τη δική της ιστορία.
Κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης απλώνεται η Αρχαία Αγορά αλλά εκεί κάποτε μερικά χρόνια πριν, υπήρχε ακόμη μια γειτονιά με ζωή, σπίτια και κατοίκους. Η συνοικία Βρυσάκι βρισκόταν στο σημείο που σήμερα εκτείνεται ο αρχαιολογικός χώρος των Αθηνών μεταξύ Θησείου, Αρχαίας και Ρωμαϊκής Αγοράς. Ήταν μια γειτονιά όπως όλες οι άλλες δηλαδή με σπίτια, ταβέρνες, παντοπωλεία ενώ είχε ακόμη και Πρωτοδικείο. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο Βρυσάκι δεν υπήρχε κανένα σπίτι ακατοίκητο. Κατά μέσο όρο μία οικογένεια ζούσε σε ένα ή δύο δωμάτια. Πολύ συχνά ζούσαν μαζί δύο έως οκτώ οικογένειες, αλλά καταγράφονται και περιπτώσεις που τον ίδιο χώρο μοιράζονταν 15 οικογένειες.
Στο διάστημα, ωστόσο, μεταξύ 1931 και 1939 το κέντρο της Αθήνας μεταμορφώθηκε. Διανοίχτηκε μεγάλη τάφρος πλάτους 15 μέτρων για την επέκταση της σιδηροδρομικής γραμμής μεταξύ Θησείου και Ομονοίας. Ήταν τότε που η συνοικία Βρυσάκι η οποία βρισκόταν στους πρόποδες της Ακρόπολης, απαλλοτριώθηκε και κατεδαφίστηκε. Μέσα σε αυτά τα λίγα χρόνια περισσότεροι από 5.000 κάτοικοι εκτοπίστηκαν από την περιοχή υποχρεωτικά ενώ παράλληλα χτίστηκαν 348 ιδιοκτησίες, έτσι ώστε η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα να μπορέσει να ανασκάψει την Αρχαία Αγορά πράγμα και το οποίο έγινε. Επρόκειτο για ένα τεράστιο και πολύ σημαντικό έργο το οποίο είναι μοναδικό στην ιστορία της ελληνικής αρχαιολογίας.
Εκείνη την περίοδο το Βρυσάκι είχε μόνο δύο μεγάλες πλατείες. Η μία ήταν η μεγάλη και ευρύχωρη πλατεία Θησείου, η οποία πήρε το όνομά της από τον γειτονικό ναό Θησείον – επειδή οι μετόπες ήταν διακοσμημένες με απεικονίσεις του Θησέα. Η δεύτερη ήταν η μακρόστενη πλατεία της Στοάς των Γιγάντων, που δημιουργήθηκε αργότερα λόγω των ανασκαφών γύρω από τα κολοσσιαία αγάλματα.
Το όνομα Βρυσάκι και από πού το πήρε η γειτονιά
Ο Πολύβιος Δημητρακόπουλος στο βιβλίο του «Τζέννυ Θεοτόκη: Αθηναϊκή μυθιστορία του 1845» γράφει για το Βρυσάκι: ««Κάθε υπαίθριον κέντρον είχε τον ιδιαίτερον κύκλον των θαμώνων του. Το Απάνω Συντριβάνι ήτο διά τους εργατικούς· το Κάτω Συντριβάνι και το Αναβρυτήριον για τους συζητητάς· η Ωραία Ελλάς εντός της οποίας εκάπνιζον και εκαπνίζοντο και θέρος και χειμώνα, ήτο διά τους υπαλλήλους, τους πολιτευομένους, τους ανώτερους αξιωματικούς· το φαρμακείο του Καβάκου ήτο διά τους λογίους. Το Βρυσάκι ήτο μόνο διά τους κομψούς».
Αυτό που έχει μείνει να θυμίζει κάτι από την παλιά συνοικία της Αθήνας που δεν υπάρχει πια είναι το εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων. Το εκκλησάκι αυτό χτίστηκε σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων κατά τον 10ο αιώνα και εξαιρέθηκε από τις κατεδαφίσεις λόγω παλαιότητας και αρχιτεκτονικών ιδιαιτεροτήτων.
