Θα μπορούσαν ποτέ οι άνθρωποι να εξελιχθούν για να αναπτύξουν δηλητήριο όπως τα φίδια; Νέα έρευνα δείχνει πως έχουν τα γενετικά εργαλεία για να το κάνουν, μάλιστα όλα τα ερπετά και τα θηλαστικά μπορούν. Χάρη σε μία γκάμα “ευέλικτων” γονιδίων που σχετίζονται με τους σιελογόνους αδένες στους ανθρώπους, το είδος μας θα μπορούσε εξελικτικά να αναπτύξει δηλητήριο στο σάλιο του.
Το στοματικό δηλητήριο είναι κοινό στο ζωικό βασίλειο και βρίσκεται σε πληθώρα ειδών. Οι βιολόγοι γνώριζαν πως οι αδένες δηλητηρίου στο στόμα είναι απλά τροποποιημένοι σιελογόνοι αδένες, αλλά η έρευνα αποκαλύπτει τους μοριακούς μηχανισμούς πίσω από αυτήν την αλλαγή.
Η μελέτη δεν επικεντρώνεται στις ίδιες τις τοξίνες, αλλά στα γονίδια που σχετίζονται με το δηλητήριο. Δεν είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία τοξινών αλλά αποτελούν τη βάση όλου του δηλητηριώδους συστήματος. Η όλη έρευνα ξεκίνησε μελετώντας το γονιδίωμα ενός είδους φιδιού στην Okinawa.
Τα ίδια γονίδια βρίσκονται σε αφθονία στους σιελογόνους αδένες του ανθρώπου, παράγοντας μεγάλες ποσότητες πρωτεϊνών. Αυτή η γενετική βάση επιτρέπει την ανεξάρτητη ανάπτυξη δηλητηρίων σε όλο το ζωικό βασίλειο. Με άλλα λόγια, κάθε θηλαστικό ή ερπετό έχει τα γενετικά εφόδια για να δημιουργήσει ένα σύστημα δηλητηρίου. Και οι άνθρωποι παράγουν ήδη μία κύρια πρωτεΐνη στο σάλιο η οποία χρησιμοποιείται για να διαλύει άλλες πρωτεΐνες, την οποία βρίσκουμε σε αρκετά δηλητήρια, την καλλικρεΐνη.
Η καλλικρεΐνη είναι λοιπόν ένα φυσικό σημείο εκκίνησης για θεωρητικά δηλητηριώδεις ανθρώπους. Μάλιστα ο Fry αστειευόμενος είπε πως “αν μετά το δράμα του 2020 οι άνθρωποι χρειαστεί να γίνουν δηλητηριώδεις για να επιβιώσουν, μπορεί να δούμε αυξημένες δόσεις καλλικρεΐνης”. Φυσικά όλα αυτά είναι στα πλαίσια της θεωρίας, αφού η επιτυχημένη έως τώρα στρατηγική του ανθρώπου για εύρεση τροφής και ζευγάρωμα δεν ευνοεί την εξέλιξη ενός τέτοιους συστήματος, καθώς το δηλητήριο χρησιμοποιείται κυρίως ως μέθοδος άμυνας ή υποταγής του θηράματος.
“Η έρευνα μπορεί να μη δίνει ελπίδες για υπερδυνάμεις στους ανθρώπους, αλλά η κατανόηση της γενετικής πίσω από τους μηχανισμούς του δηλητηρίου μπορεί να είναι σημαντική για τη φαρμακευτική”, πρόσθεσε ο Frey.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences.
