Το χειρότερο δεν είναι ότι ξεσκονίζονται ξανά σκάνδαλα με ευρωπαϊκά κονδύλια. Το χειρότερο είναι ότι η Ελλάδα καταντά να γίνεται ανέκδοτο διεθνώς — επειδή η κυβέρνηση αποδείχθηκε ανίκανη (ή απρόθυμη) να προστατεύσει το δημόσιο χρήμα και την αξιοπρέπεια της χώρας.
Οι κομπίνες και οι κλοπές κονδυλίων από ανθρώπους που βρίσκονται «κοντά στην εξουσία» δεν είναι απλώς ντροπή. Είναι ξεκάθαρη ομολογία ότι το κράτος λειτουργεί με δύο μέτρα και δύο σταθμά: σκληρό και αμείλικτο για τον πολίτη, αλλά τρομακτικά «ανεκτικό» όταν πρόκειται για τους εκλεκτούς του συστήματος. Έτσι, η Ελλάδα κρεμάστηκε στα μανταλάκια διεθνώς — και κανείς από τους υπεύθυνους δεν δείχνει να συγκλονίζεται.
Το Politico έκανε αυτό που δεν τόλμησαν οι ίδιοι οι θεσμοί μας: έδειξε με το δάχτυλο το φιάσκο. Δεν έγραψε απλώς για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ — το μετέτρεψε σε χριστουγεννιάτικο κουίζ. Δηλαδή, το σκάνδαλο έγινε παιχνίδι. Η χώρα έγινε παράδειγμα διαφθοράς για… γέλια. Όταν οι Ευρωπαίοι «παίζουν» μάντεψε-το-σκάνδαλο για την Ελλάδα, δεν φταίει ο ξένος τύπος. Φταίει η διαχρονική ανευθυνότητα που καλλιεργεί την ατιμωρησία.
Μέσα σε 61 ερωτήσεις για διεθνείς κρίσεις, θεσμικές ανατροπές και μεγάλα πολιτικά γεγονότα, η Ελλάδα εμφανίζεται ως case study κακοδιαχείρισης. Το Politico ρωτά ειρωνικά ποιο παρατσούκλι δόθηκε σε βασικό πρόσωπο της απάτης με τα αγροτικά κονδύλια — με επιλογές τύπου «Σουβλάκι», «Φραπές», «Ουζάκι». Μας αντιμετωπίζουν σαν χώρα που έχει παντρέψει τη διαφθορά με το φολκλόρ της. Και δυστυχώς, τους έχουμε δώσει άφθονα επιχειρήματα.
Το πραγματικό σκάνδαλο δεν είναι μόνο τα χρήματα που χάθηκαν. Είναι το μήνυμα που περνά: ότι στην Ελλάδα, αν είσαι «δικός», όλα συγχωρούνται. Ότι οι μηχανισμοί ελέγχου είναι βιτρίνα. Ότι η πολιτική ευθύνη εξαντλείται σε μερικές αποσπασματικές δηλώσεις και σε πρόχειρες δικαιολογίες. Με τέτοια νοοτροπία, η χώρα δεν εξευτελίζεται τυχαία — οδηγείται συνειδητά σε διεθνή απαξίωση.
Και αντί να υπάρξει πλήρης διαλεύκανση, ξεκάθαρες παραιτήσεις και πραγματική απόδοση ευθυνών, βλέπουμε πάλι το ίδιο έργο: μετάθεση ευθυνών, κουκούλωμα και… επικοινωνιακή διαχείριση. Όσο το πολιτικό σύστημα φοβάται περισσότερο το πολιτικό κόστος από την αλήθεια, τόσο η Ελλάδα θα εμφανίζεται ως «ευρωπαϊκός ασθενής» της διαφάνειας.
Η χώρα δεν έγινε ρεζίλι επειδή «μας στοχοποιούν». Έγινε ρεζίλι επειδή κάποιοι επέλεξαν να κυβερνούν με χαλαρούς ελέγχους, σιωπή και κάλυψη των ημετέρων. Και όσο αυτό συνεχίζεται, τα κουίζ του εξωτερικού θα είναι το λιγότερο. Το πραγματικό τίμημα θα το πληρώνουν οι πολίτες — σε αξιοπιστία, χρηματοδοτήσεις και, τελικά, σε δημοκρατική εμπιστοσύνη.
