Μπορεί πλέον να έχει γίνει συνήθεια να βλέπουμε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να χαμογελά δίπλα από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο «Σπίτι της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη, αλλά η εικόνα δεν καθαρίζει με χρώματα διπλωματίας — αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να παίζει με τα σύμβολα και τις υποχωρήσεις ως αντάλλαγμα για λίγη προβολή.
Διαβάζουμε ότι ο Ερντογάν λάμπει, συνοδεία σημαίων και επιδόσεων υπερέλαβε — κόσμος να τον υποδέχεται, σιδερένια υποστήριξη σε κάθε του βήμα, και η Αθήνα; Η Αθήνα “δέχεται να συναντηθεί”, “θα θέσει ζητήματα”, “θα ζητήσει άρση καθεστώτων όπως το casus belli” — με άλλα λόγια, πολλά λόγια.
Κι ενώ ο Τούρκος πρόεδρος μαζεύεται σαν ήρωας στην ξενιτιά, ο Μητσοτάκης φαίνεται να διαλέγει την τακτική της υπομονής, της συμβολικής αντίδρασης και των προφορικών όρων. Το ζήτημα εδώ δεν είναι η συνάντηση καθαυτή — είναι οι προϋποθέσεις κι η αποτελεσματικότητα. Γιατί όταν μιλάς με Ερντογάν για “κατάργηση casus belli” αλλά παράλληλα υπόσχεσαι πως δεν θες να μπερδέψεις τα “διμερή θέματα” με τις “περιοχές που η Άγκυρα βλέπει γκρίζες”, ποια είναι τελικά η γραμμή;
Είναι εύκολο να λέμε “εμείς θέλουμε διάλογο”, “ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας”. Είναι διαφορετικό να έχεις στήριξη προτάσεων, εφαρμογή αποφάσεων και μηδενικά παραθυράκια για να περάσουν θολές φόρμουλες. Όταν ο άλλος κρατάει τα S-400, όταν καλλιεργεί αμφισβητήσεις στο Αιγαίο, όταν επιμένει σε εδαφικές και γεωστρατηγικές αξιώσεις, δεν φτάνει να καταγγέλλεις — πρέπει να ενεργείς με συνέπεια. Και αυτό είναι που φαίνεται να λείπει.
Το κακό είναι πως ο Μητσοτάκης, παρότι υπόσχεται “σκληρή γραμμή”, καταλήγει πολλές φορές να δίνει χώρο — συμβολικά και ουσιαστικά — στην άλλη πλευρά. Όταν η τουρκική προπαγάνδα καρπώνεται τις εικόνες, τις σημαίες, τη δυναμική στην εξωτερική σκηνή, η ελληνική πλευρά πρέπει να αποφασίσει: θέλει να είναι ενεργός διαπραγματευτής ή παθητικός θεατής των ημερών που ο Ερντογάν κερδίζει διεθνές έδαφος;
