Η Λέρος και η Πάτμος κηρύσσονται σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, επιβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνηση άφησε μια κρίση δεκαετιών να σκάσει στα χέρια των πολιτών. Η ΡΑΑΕΥ καλείται σήμερα να εγκρίνει μέτρα – βιαστικά, αποσπασματικά και σε fast-track διαδικασίες – προσπαθώντας να καλύψει το κενό μιας πολιτείας που επί χρόνια καθησύχαζε αντί να σχεδιάζει.
Την ίδια ώρα, η Αττική ακολουθεί με μαθηματική ακρίβεια την ίδια πορεία κατάρρευσης. Η ΕΥΔΑΠ έφτασε στο σημείο να ζητά κατεπείγουσα κυβερνητική παρέμβαση, καθώς οι ταμιευτήρες βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά. Δεν πρόκειται για “ξαφνικό φαινόμενο”, αλλά για μια αργή, προβλέψιμη και απολύτως γνωστή κρίση που απλώς κανείς δεν μπήκε στον κόπο να αντιμετωπίσει έγκαιρα.
Τα στοιχεία είναι σοκαριστικά: ο Μόρνος έχει 160,6 εκατ. κ.μ. νερού αντί των 262 εκατ. πέρυσι — μια πτώση 40%. Οι συνολικές ποσότητες των τεσσάρων ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ έχουν μειωθεί κατά 37%. Παρ’ όλα αυτά, το κράτος προχώρησε χωρίς εθνικό σχέδιο υδατικής ασφάλειας, χωρίς στρατηγικά αποθέματα και χωρίς επαρκείς υποδομές, αφήνοντας την κρίση να εξελιχθεί ανεξέλεγκτα.
Οι μελέτες που ανατέθηκαν στο ΕΜΠ παραμένουν ασαφές αν έχουν καν ολοκληρωθεί, ενώ οι αρμόδιοι τρέχουν τώρα πανικόβλητοι να ενεργοποιήσουν άρθρα «εθνικής προτεραιότητας» που θα έπρεπε να χρησιμοποιούνται για πρόληψη — όχι για πυρόσβεση σε μια κατάσταση που έχει ήδη ξεφύγει.
Στο επίκεντρο τίθεται το έργο «Εύρυτος», ύψους 500 εκατ. ευρώ, που προβλέπεται να δημοπρατηθεί το καλοκαίρι του 2028. Δηλαδή… σε δύο χρόνια. Κι ενώ η χώρα χάνει ετησίως περίπου 250 εκατ. κ.μ. νερού, οι πολίτες καλούνται να περιμένουν ως τότε, ελπίζοντας ότι η κακοδιαχείριση δεν θα οδηγήσει σε οριστική κατάρρευση του υδροδοτικού συστήματος.
Παράλληλα, εξετάζεται η λύση των μονάδων αφαλάτωσης — ακριβές, ενεργοβόρες και με κόστος νερού που θα χτυπήσει αναπόφευκτα τα νοικοκυριά. Και κάπου εδώ προκύπτει η μεγάλη ανησυχία: όσο τα αποθέματα εξαντλούνται και το κόστος ανεβαίνει, τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος η κυβέρνηση να ανοίξει τον δρόμο στην ιδιωτικοποίηση του νερού, είτε με τη μορφή ΣΔΙΤ είτε με παραχώρηση κρίσιμων λειτουργιών σε ιδιώτες «λόγω ανάγκης». Η λειψυδρία μπορεί τελικά να γίνει το πρόσχημα για να περάσει το νερό –ένα θεμελιώδες κοινωνικό αγαθό– στα χέρια ιδιωτικών ομίλων.
Την ίδια στιγμή, η ΕΥΔΑΠ πιέζει για αυξήσεις στα τιμολόγια, επικαλούμενη ζημιές και το χαμηλό κόστος νερού. Η ΡΑΑΕΥ, υποστελεχωμένη και καθυστερημένη στις αποφάσεις της, καλείται τώρα να διαχειριστεί όχι μόνο τη λειψυδρία αλλά και τον κίνδυνο διαμόρφωσης ενός περιβάλλοντος όπου ο πολίτης θα πληρώνει περισσότερο για λιγότερο νερό — και ίσως κάποια στιγμή όχι καν σε δημόσιο φορέα.
Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή υδρολογικής ανασφάλειας, όχι επειδή η φύση “εκδικείται”, αλλά επειδή η κρατική απραξία επέτρεψε σε μια αναμενόμενη κρίση να διογκωθεί. Η κήρυξη νησιών σε έκτακτη ανάγκη, η επικείμενη ένταξη της Αττικής, τα καθυστερημένα έργα, η απειλή αφαλατώσεων και η σκιά της ιδιωτικοποίησης συνθέτουν μια ζοφερή πραγματικότητα: το νερό, ο θεμέλιος λίθος κάθε κοινωνίας, έχει αφεθεί σε επικίνδυνη αβεβαιότητα.
Το ερώτημα που πλέον αιωρείται δεν είναι μόνο «αν θα φτάσει το νερό», αλλά ποιος θα το ελέγχει όταν τελικά το κράτος αποφασίσει να παρέμβει — και με ποιο κόστος για τους πολίτες.
