Η πραγματικότητα για τα ελληνικά νοικοκυριά παραμένει σκληρή. Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία του ΟΟΣΑ για το πρώτο τρίμηνο του 2025, η Ελλάδα καταγράφει από τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη ως προς το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα ανά κάτοικο, σημειώνοντας πτώση 1,9% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Η μείωση αυτή έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά ετών όπου η χώρα δυσκολεύεται να ανακάμψει ουσιαστικά, παρά τις οριακές βελτιώσεις στο ΑΕΠ. Η αντίφαση είναι χαρακτηριστική: ενώ η οικονομία σε επίπεδο ΑΕΠ εμφανίζει σημάδια ανάπτυξης, το εισόδημα που τελικά μένει στα χέρια των πολιτών συρρικνώνεται, αποδεικνύοντας ότι η ανάπτυξη δεν φτάνει ποτέ στην τσέπη του μέσου Έλληνα.
Από τις 16 χώρες της Ευρώπης για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα:
- Η Πορτογαλία σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση, με -4,5% στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα.
- Αυστρία, Ελλάδα και Τσεχία κατέγραψαν σημαντικές μειώσεις (-2,1%, -1,9% και -1,5% αντίστοιχα).
- Ηνωμένο Βασίλειο και Σουηδία είδαν πτώση -1,3%, ενώ η Γερμανία υποχώρησε κατά -0,4%.
- Στον αντίποδα, ορισμένες χώρες κατέγραψαν αυξήσεις, με την Ουγγαρία (+1,9%) και το Βέλγιο (+1,3%) να ξεχωρίζουν, δείχνοντας ότι υπάρχουν παραδείγματα οικονομιών που καταφέρνουν να στηρίξουν τους πολίτες τους.
Για τα ελληνικά νοικοκυριά, η πίεση είναι πολλαπλή:
- Υψηλή φορολογία και ασφαλιστικές εισφορές, που περιορίζουν δραστικά το καθαρό εισόδημα.
- Επίμονη ακρίβεια σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, που «ροκανίζει» την αγοραστική δύναμη.
- Χρόνια στασιμότητα στους μισθούς, με τους περισσότερους εργαζομένους να βλέπουν ελάχιστη ή καθόλου αύξηση σε πραγματικούς όρους.
- Το αποτέλεσμα είναι ότι, ακόμη και αν οι αριθμοί του ΑΕΠ δείχνουν ανάπτυξη, οι πολίτες βιώνουν το ακριβώς αντίθετο: χειρότερη καθημερινότητα και περιορισμένες δυνατότητες κατανάλωσης ή αποταμίευσης.
Μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων
Η εικόνα που προκύπτει είναι μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων. Από τη μία πλευρά, χώρες που καταφέρνουν να αυξήσουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών τους, έστω και με μικρά βήματα. Από την άλλη, χώρες όπως η Ελλάδα, και η Πορτογαλία, όπου η πίεση στα νοικοκυριά μεγαλώνει, υπονομεύοντας την κοινωνική συνοχή και την εμπιστοσύνη προς την οικονομική πολιτική.
Η νέα μείωση στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα δείχνει ότι η πολυπόθητη βελτίωση της οικονομικής ζωής παραμένει μακριά. Η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει δομικά προβλήματα, από τη χαμηλή παραγωγικότητα μέχρι την αδικία και ανορθολογικότητα των φορολογικών συντελεστών.
Μετά την έκθεση του ΟΟΣΑ για τα εισοδήματα των ελληνικών νοικοκυριών, οι προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος είναι ζοφερές. Το τέρας του πληθωρισμού θα διατηρηθεί και το 2026, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους πολίτες.
Στο σχετικό δελτίο που δημοσιοποίησε την Δευτέρα η ΤτΕ αναφέρεται πως ο εναρμονισμένος πληθωρισμός στην Ελλάδα αναμένεται να διαμορφωθεί φέτος στο 3,1% έναντι 2,1% στην Ευρωζώνη. Με άλλα λόγια, τον επόμενο χρόνο θα τρέξει με ρυθμό 2,6%, όταν εκτιμάται πως σε ολόκληρη την ΕΕ θα υποχωρήσει στο 1,7%.
Η σημαντική αναθεώρηση επί τα χείρω για τον πληθωρισμό στην χώρα μας στην Ελλάδα αποδίδεται, σύμφωνα με την ΤτΕ, στην μη αναμενόμενη αύξηση του επιμέρους δείκτη τιμών σε τρόφιμα και υπηρεσίες.
«Οι διαφορές στον πληθωρισμό, τόσο στον συνολικό όσο και στον δομικό πληθωρισμό, μεταξύ της Ελλάδας και της Ευρωζώνης, παρ’ όλο που μειώθηκαν σημαντικά τον Αύγουστο, παραμένουν σημαντικές» επισημαίνεται.
Κοντολογίς, η ακρίβεια όχι μόνο δεν μειώνεται –παρά τις κυβερνητικές διακηρύξεις και διαβεβαιώσεις-, αλλά εξελίσσεται σε διαχρονική αγχόνη στον λαιμό των Ελλήνων.
