Η Εγνατία Οδός, ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα δημόσια έργα που υλοποιήθηκαν ποτέ στην Ελλάδα, περνά από τις αρχές του 2026 στα χέρια ιδιωτών. Ένας δρόμος-σύμβολο, που ενώνει τη δυτική με την ανατολική Ελλάδα, χρηματοδοτήθηκε κατά κύριο λόγο από τον Έλληνα φορολογούμενο και συγχρηματοδοτήθηκε γενναία από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλάζει καθεστώς.
Και δεν είναι η πρώτη φορά που ένα έργο που πληρώθηκε ακριβά από το Δημόσιο καταλήγει να εκμεταλλεύεται ένας παραχωρησιούχος μέσα από συμβάσεις που μοιάζουν περισσότερο με δώρο παρά με συμφωνία ισοτιμίας.
Η Εγνατία Οδός κόστισε πάνω από 6 δισεκατομμύρια ευρώ. Για την κατασκευή της εργάστηκαν επί δεκαετίες χιλιάδες μηχανικοί, εργολάβοι και εργάτες. Χτίστηκαν εκατοντάδες χιλιόμετρα αυτοκινητοδρόμου, δεκάδες σήραγγες και γέφυρες, ένα τεράστιο δίκτυο που άλλαξε τον χάρτη των μετακινήσεων στη βόρεια Ελλάδα.
Το Δημόσιο πλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος με δικούς του πόρους και με ευρωπαϊκά κονδύλια, δηλαδή με χρήματα όλων μας. Το έργο εξοφλήθηκε από τον φορολογούμενο πολίτη πριν καν ολοκληρωθεί. Δεν χτίστηκε από ιδιώτες, ούτε επενδύθηκε ιδιωτικό κεφάλαιο. Ήταν και είναι ένα έργο του Δημοσίου.
Κι όμως, μόλις τρεις δεκαετίες μετά την έναρξη της κατασκευής της, το ελληνικό κράτος αποφάσισε να παραδώσει τη διαχείριση και εκμετάλλευσή της σε ιδιώτες. Η σύμβαση με την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis Projects προβλέπει παραχώρηση για 35 χρόνια, με το Δημόσιο να εισπράττει εφάπαξ τίμημα 1,496 δισ. ευρώ και ένα ποσοστό 7,5% επί των εσόδων, που υπολογίζεται σε 850 εκατ. ευρώ σε βάθος 35ετίας.
Συνολικά δηλαδή το Δημόσιο θα εισπράξει μόλις 2,346 δισ. ευρώ. Στα χαρτιά, αυτό παρουσιάζεται ως μια «επένδυση».
Στην πράξη όμως, το ελληνικό κράτος παραδίδει ένα έτοιμο, πλήρως κατασκευασμένο και λειτουργικό έργο, σε αντάλλαγμα για ένα ποσό που φαντάζει ασήμαντο μπροστά σε όσα ξοδεύτηκαν για να χτιστεί.
Ακόμη πιο προβληματικό είναι το γεγονός ότι οι ιδιώτες παραχωρησιούχοι, όπως έχει αποδειχθεί και από άλλες εθνικές οδούς, λειτουργούν με γνώμονα τη μέγιστη κερδοφορία τους. Τα διόδια, που για δεκαετίες κρατούνταν σε χαμηλά επίπεδα -μόλις 2 ευρώ ακόμα και για μεγάλες διαδρομές – πλέον διαμορφώνονται στα 3 και 4 ευρώ, κάνοντας τις μετακινήσεις δυσβάσταχτες για χιλιάδες πολίτες, εργαζόμενους και επαγγελματίες.
Το χρηματοοικονομικό μοντέλο του ίδιου του αναδόχου δείχνει ότι τα ακαθάριστα έσοδα της κοινοπραξίας θα ξεπεράσουν τα 11,333 δισ. ευρώ στα 35 χρόνια. Μετά την καταβολή του 7,5% στο Δημόσιο και τις υποχρεωτικές επενδύσεις/συντηρήσεις ύψους περίπου 2,2 δισ. ευρώ, η κοινοπραξία θα «καθαρίσει» 6,77 δισ. ευρώ σε καθαρά ακαθάριστα έσοδα.
Η πολιτεία, αντί να διατηρήσει υπό δημόσιο έλεγχο έναν δρόμο στρατηγικής σημασίας, επιλέγει να τον παραδώσει και αυτόν σε ένα σχήμα που θα μεγιστοποιήσει το κέρδος του εις βάρος της κοινωνίας. Η Εγνατία Οδός δεν είναι ένα οποιοδήποτε έργο. Είναι η βασική οδική αρτηρία της Βόρειας Ελλάδας, κομβικής σημασίας για την οικονομία, το εμπόριο και την κοινωνική συνοχή. Από την Ηγουμενίτσα μέχρι τους Κήπους του Έβρου, συνδέει λιμάνια, βιομηχανικές περιοχές, τουριστικούς προορισμούς, πανεπιστήμια.
Είναι οδός εθνικής ασφάλειας, αφού αποτελεί τον κύριο οριζόντιο άξονα μεταφορών που εξυπηρετεί ακόμη και στρατιωτικές ανάγκες. Η παράδοσή της σε ιδιώτες δεν είναι απλώς μια «εμπορική πράξη». Είναι μια στρατηγική επιλογή που υπονομεύει το δικαίωμα του κράτους να διαχειρίζεται τις κρίσιμες υποδομές του.
Αξίζει να θυμίσουμε ότι το Δημόσιο δεν αδυνατεί να λειτουργήσει έναν αυτοκινητόδρομο. Για δεκαετίες το ΤΕΟ συντηρούσε, λειτουργούσε και εκμεταλλευόταν τον δρόμο, με τα διόδια σε προσιτές τιμές και με τα έσοδα να επιστρέφουν στο κράτος. Το επιχείρημα ότι «μόνο οι ιδιώτες μπορούν να δια-χειριστούν αποδοτικά τέτοιες υποδομές» δεν ευσταθεί.
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το κράτος αποποιείται τον ρόλο του και παραδίδει έτοιμες υποδομές για ιδιωτικό κέρδος, εισπράττοντας λίγα σε σχέση με αυτά που θα μπορούσε να αποκομίσει αν διατηρούσε τον έλεγχο.
Η παράδοση της Εγνατίας Οδού στους ιδιώτες είναι μια ακόμη πράξη στο σίριαλ των ιδιωτικοποιήσεων που παρουσιάζονται ως «αναπτυξιακές επιλογές» αλλά στην πράξη αποδυναμώνουν το Δημόσιο και φορτώνουν μεγαλύτερα κόστη στον πολίτη. Η Ελλάδα θα μπορούσε να αξιοποιεί το έργο αυτό για τις επόμενες γενιές, να έχει χαμηλά διόδια, να επενδύει τα έσοδα στη συντήρηση και τη βελτίωση του οδικού δικτύου. Αντ’ αυτού, επέλεξε τον δρόμο της εύκολης είσπραξης ενός εφάπαξ ποσού και της παραχώρησης της «κότας με τα χρυσά αυγά» σε ιδιώτες.
Η ιστορία γράφεται ξανά: ένα δημόσιο έργο, πληρωμένο από όλους μας, γίνεται πεδίο ιδιωτικού κέρδους. Και οι πολίτες, αντί να απολαμβάνουν φθηνές και ποιοτικές υπηρεσίες, πληρώνουν όλο και περισσότερα για να χρησιμοποιούν κάτι που οι ίδιοι χρηματοδότησαν.
Η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis δεν είναι «μεγάλη επιτυχία» του ΤΑΙΠΕΔ, αλλά η μεγαλύτερη ληστεία σε βάρος του Δημοσίου. Αντί για τα 11,3 δισ. ευρώ που θα μπορούσε να αποκομίσει το κράτος, θα εισπράξει μόλις 2,3 δισ. ευρώ, χαρίζοντας στους ιδιώτες υπερκέρδη 6,7 δισ. ευρώ. Ένα οικονομικό σκάνδαλο που θα μείνει στην ιστορία.
Πηγή: Εφημερίδα Μακελειό
6 ΔΙΣ ΔΑΝΕΙΑ που πληρώνουμε τους ΤΟΚΟΥΣ εις τον αιώνα τον άπαντα.
Αυτό λέγεται ΑΠΑΤΗ. Όπως και η ΔΕΗ