Οσμή μεγάλου σκανδάλου αναδύεται πλέον- μετά από τον ΟΠΕΚΕΠΕ- και στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Κι αυτό από την υπόθεση – η οποία ήδη ερευνάται από τους αρμοδίους του Ταμείου Ανάκαμψης κι όχι μόνο- αμφιλεγόμενης και προβληματικής (για 23 λόγους) Προγραμματικής Σύμβασης του Υπουργείου Δικαιοσύνης που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με την αναφερόμενη εμπλοκή της Υπηρεσιακής Γραμματέως κ Βασιλικής Γιαβή στενής συνεργάτιδας του υπουργού κ Γιώργου Φλωρίδη και όπου βασικός ωφελούμενος είναι συγγενής πρώτου βαθμού της Υπηρεσιακής Γραμματέως. Φέρεται να έχει εισπράξει σχεδόν το 10% της κοινοτικής επιδότησης για την συγκεκριμένη Προγραμματική Σύμβαση (αφορά την χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης στις ιατροδικαστικές υπηρεσίες).
Mε τις σχετικές ευθύνες να μεταφέρονται και στο υπουργό Δικαιοσύνης όχι μόνο γιατί είναι αυτός που υπέγραψε την εν λόγω προβληματική Προγραμματική Σύμβαση αλλά και γιατί όταν είχαν τεθεί προ δυο μηνών σχετικά ερωτήματα για το εν λόγω έργο είχε μιλήσει «για ανύπαρκτο θέμα που προέρχεται από σκοπιμότητες ιατροδικαστών»!
Τα ερωτήματα μεγεθύνονται γιατί, σύμφωνα με δεκάδες εγχώριες και διεθνείς έρευνες – η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ιατροδικαστική κρίνεται μη εφαρμόσιμη, δεν είχε ζητηθεί η γνώμη Ελλήνων ιατροδικαστών για την αναγκαιότητα αυτού του έργου, οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες παρουσιάζουν –σύμφωνα με έγγραφα που παρατίθενται- τεράστια κτιριακά και λειτουργικά προβλήματα για την οποία δεν ζητήθηκε οποιαδήποτε χρηματοδότηση.
Επιπλέον στα πλαίσια αυτών των «φωτογραφικών ενεργειών» δεν φαίνεται να υπήρξε οποιαδήποτε προσέγγιση άλλων πανεπιστημιακών εργαστηρίων με σημαντικότερη εμπειρία σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης στην Βιοιατρική που έχουν συνεχή συνεργασία με άλλα υπουργεία.
Μάλιστα υπεύθυνοι του Ταμείου Ανάκαμψης τονίζουν ότι οι κύριες επιλογές για την υλοποίηση της Σύμβασης ήταν των υπευθύνων του Υπουργείου Δικαιοσύνης ότι δεν υπήρχε ενημέρωση για την εν λόγω συγγενική σχέση κι ούτε είχε υπάρξει σχετική προβλεπόμενη δήλωση «σύγκρουσης συμφερόντων».
Κι αυτό παρότι στην αρμοδιότητα της κ. Γιαβή είναι οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες κι είχε πλήρη γνώση για το εν λόγω έργο. Μάλιστα όταν προ διμήνου είχαν τεθεί ερωτήματα για το παρασκήνιο αυτής της Σύμβασης η κ Γιαβή δεν είχε αναφέρει οτιδήποτε ότι ήδη ο στενός συγγενής της είχε λάβει μεγάλο χρηματικό ποσό για αυτή.
Τα στοιχεία
Τα στοιχεία αφορούν λοιπόν την Προγραμματική Σύμβαση (υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2023) ύψους περίπου 800.000 ευρώ, του Υπουργείου Δικαιοσύνης με Εργαστήριο Βιοιατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιά για την εγκατάσταση «Ερευνητικού Πληροφοριακού Συστήματος για την Υποστήριξη Ιατροδικαστικών Υπηρεσιών». Την υλοποίηση του σχετικού έργου ανέλαβε η Υπηρεσία Συντονισμού του εν λόγω Υπουργείου, ενώ φαίνεται να υπάρχει και συνεχής εποπτεία της Υπηρεσιακής Γραμματέως του Υπουργείου κ. Βασιλικής Γιαβή.
Τα ζητήματα που εγείρονται είναι τεράστια.
Αρχικά, το επιλεγέν χρηματοδοτούμενο Εργαστήριο Βιοιατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιά βασικό μέλος –υποψήφιος διδάκτορας είναι ο στενός συγγενής της κ Γιαβή κ Δ. Κ. που εμφανίζεται σύμφωνα με έγγραφο που παρουσιάζεται τώρα να έχει εισπράξει στις 18 Απριλίου 2024 , 62.250 ευρώ από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που είναι ένα από τα μεγαλύτερα ποσά που εισπράττονται για αυτό το έργο.
Η υπηρεσιακή γραμματέας του Υπουργείου κ Γιαβή παρότι έχει τυπικά εποπτικό ρόλο σε αυτή την επιλογή εμφανίζεται να έχει πλήρη γνώση για την σχετική προγραμματική σύμβαση. Όπως σημείωνε επί λέξει σε σχετική απάντηση σε ερώτημα μας «η προγραμματική σύμβαση δεν συνιστά δημόσια σύμβαση κατά την έννοια του σχετικού κανονιστικού πλαισίου, ο Υπηρεσιακός Γραμματέας δεν αναμειγνύεται στη σχετική διαδικασία. Ωστόσο, καθότι τυγχάνω ανώτατο στέλεχος της Διοίκησης του Υπουργείου, είμαι σε θέση να γνωρίζω πως η επιλογή του Πανεπιστημίου Πειραιώς στηρίχτηκε σε κριτήρια που συνδέονται με το επιστημονικό έργο των μελών του Εργαστηρίου Υπολογιστικής Βιοϊατρικής καθώς και την αποδεδειγμένη (δυνάμει προγενέστερων συναφών έργων αλλά και διεθνούς αναγνώρισής τους από κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού)».
Προχωρώντας ακολούθως η κ Γιαβή σε πλήρη ανάλυση των αντικειμένων έρευνας του εν λόγω Εργαστηρίου και της «μοναδικότητας» επιλογής του
Επίσης, σύμφωνα ωστόσο με δεδομένα από 436 διεθνείς μελέτες που δημοσιοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2023 –δηλαδή τις ημέρες που υπέγραφε το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Προγραμματική Σύμβαση με το Εργαστήριο του Πανεπιστημίου Πειραιά – σημειωνόταν ως κεντρικό συμπέρασμα ότι «σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, καμία εφαρμογή Τεχνητής Νοημοσύνης δεν φαίνεται να χρησιμοποιείται καθημερινά από ιατροδικαστές, καθώς τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης βρίσκονται σε στάδια έρευνας και ανάπτυξης. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από χαμηλές ή υπερεκτιμημένες επιδόσεις μοντέλων, έλλειψη αντιπροσωπευτικών συνόλων δεδομένων ή εισαγωγή προκαταλήψεων στα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης».
Δηλαδή το Υπουργείο διέθεσε κοινοτικά κονδύλια για την εγκατάσταση ενός συστήματος του οποίου αμφισβητείται η δυνατότητα χρησιμοποίησης του σε παγκόσμια κλίμακα.
Σε άλλη σχετική μελέτη που έχει επικαλεσθεί η κ Γιαβή για να δικαιολογήσει την αναγκαιότητα της Σύμβασης από την οποία επωφελείται ο στενός συγγενής της σημειώνεται ότι «μέχρι σήμερα οι εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης που χρησιμοποιείται για την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων από ιατροδικαστές παραμένουν αρκετά ανώριμες»!
Σύμφωνα με τον δικηγόρο Αθηνών και νομικό σύμβουλο του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών κ. Ευαγγελου Κατσίκη ο οποίος έχει προχωρήσει σε σειρά αναλύσεων κι ομιλιών για το σχετικό ζήτημα σημείωσε ότι υπάρχει σειρά προβλημάτων στην εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην ιατροδικαστική.
Συμπληρώνοντας ότι «λόγω της πολυπλοκότητας τους, πολλοί αλγόριθμοι λειτουργούν ως «μαύρα κουτιά». Αποτέλεσμα της έλλειψης αυτής είναι τα αποτελέσματα τους να έχουν μειωμένη αποδεικτική ισχύ και αποδοχή ως αποδεικτικά μέσα (κυρίως σε υποθέσεις στις ΗΠΑ και το Ηνώμενο Βασίλειο όπου το δικαστικό σύστημα διευκολύνει την εισαγωγή νέων τεχνικών και μέσων στην αποδεικτική διαδικασία».
Ο ίδιος νομικός σημείωσε για τα προβλήματα που υπάρχουν στην εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην χώρα μας στις ιατροδικαστικές υπηρεσίες: «στην Ελληνική πραγματικότητα η χρήση της ΤΝ είναι ελάχιστη καθώς η διάρθρωση (κυρίως) των ιατροδικαστικών υπηρεσιών δεν ευνοεί την καινοτομία ενώ και οι τεχνικοί σύμβουλοι περιορίζονται σημαντικά στην αξιοποίηση νέων εργαλείων στο έργο τους κυρίως από τους περιορισμούς στην αποδεικτική διαδικασία»
Τόσο ο προιστάμενος του «ωφελημένου» Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Πειραιά καθηγητή κ Ηλίας Μαγκλογιάννης όσο και η προϊσταμένη της Υπηρεσίας Συντονισμού Υπουργείου Δικαιοσύνης κ. Παναγιώτα Μπούρα που εμφανίζεται να χειρίζεται το θέμα (ΣΣ με συνεχή ενημέρωση της κ Γιαβή) τηρούν σιγή ιχθύος σχετικά με τη νέα αποκάλυψη.
Η εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ιατροδικαστική θεωρείται , όπως επισημαίνουν νομικοί, πανεπιστημιακοί κι αλλοι, μία μικρή «υποομάδα» -της τάξης του 1-2% – των εφαρμογών της ΑΙ στην Βιοιατρική. Δηλαδή στην ανάλυση απεικονίσεων οργάνων, ιστών –κυρίως από αξονικές τομογραφίες – που αφορούν δεκάδες εκατομμύρια ασθενών παγκοσμίως. Κι όπως σημειώνουν οι ίδιοι καθηγητές πανεπιστημίων(στην διάθεση μας σχετικές συνεντεύξεις) με μεταβολή ενός δύο αλγορίθμων μπορεί να υπάρξει αναγωγή αυτών των δεδομένων στην ιατροδικαστική, δηλαδή στην ανάλυση των ιστών σε σορούς.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης επέλεξε λοιπόν το εν λόγω Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιά που εργάζεται και ήδη έχει οικονομικά οφέλη ο συγγενής της κ Γιαβή. Κι όχι κάποιο άλλο από τα 4-5 αντίστοιχα εργαστήρια Βιοιατρικής στην Ελλάδα –όπως εκείνο του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου, των Ιωαννίνων κι αλλα που θεωρούνται κορυφαία στην χώρα μας αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο στην χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ιατρική που είναι η βάση των σχετικών αναλύσεων και στην Ιατροδικαστική. Επιπλέον εμφανίζεται το εν λόγω Εργαστήριο του Πειραιά να εχει «μοναδικότητα», κάτι που αμφισβητείται από άλλους πανεπιστημιακούς φορείς
Ο κ Μαγκλογιάννης προϊστάμενος του εν λόγω Εργαστηρίου ρωτήθηκε «από πότε και για ποιόν ερευνητικό ή άλλο λόγο εσείς και το Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιά αρχισατε να ασχολείστε με την εφαρμογή συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης για ιατροδικαστικά ζητήματα».
Όπως και ποια θα μπορούσε να ήταν η –οικονομικά ωφέλιμη- εφαρμογή του παρα μόνο στις ιατροδικαστικές υπηρεσίες της Ελλάδας που ελέγχονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης κι άρα θα ήταν ο «μοναδικός πελάτης»; » Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης υποβλήθηκε , με διαφορά λίγων ωρών, το ερώτημα «πότε και πως προσδιορίσθηκε η απαραιτητότητα, αναγκαιότητα για απόκτηση αυτού του συστήματος (ΣΣ Χρήσης ΑΙ στην Ιατροδικαστική) περιορισμένης διεθνούς εφαρμογής;» .Ωστόσο ούτε από το Πανεπιστήμιο Πειραιά ούτε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης υπήρξε οποιαδήποτε απάντηση και διευκρίνιση σε αυτά τα προφανή εύλογα ερωτήματα για τη χρηματοδοτούμενη από το Ταμείο Ανάκαμψης Σύμβαση.
Στο ίδιο ερωτηματολόγιο που υποβλήθηκε στην Υπηρεσία Συντονισμού του Υπουργείου Δικαιοσύνης ζητήθηκε απάντηση στο ερώτημα «αν γνωρίζατε στην διάρκεια της εν λόγω διαδικασίας ότι μέλος του εν εν λόγω Εργαστηρίου που επιλέξατε ήταν κι είναι μέχρι σήμερα ο στενός συγγενής της Υπηρεσιακής Γραμματέως του Υπουργείου Δικαιοσύνης κ Βασιλικής Γιαβη; Πότε πληροφορηθήκατε ακριβώς την επαγγελματική απασχόληση του γιού της κ Γιαβή στο εν λόγω Εργαστήριο; Η Υπηρεσιακή Γραμματέας κ Γιαβή είχε εκδηλώσει οποιοδήποτε ενδιαφέρον για την εν λόγω διαδικασία επιλογής – προγραμματικής σύμβασης με το συγκεκριμένο Εργαστήριο του Πανεπιστημίου Πειραιά;» Χωρίς να δοθεί οποιαδήποτε απάντηση από τους υπευθύνους του Υπουργείου Δικαιοσύνης που εμφανίζεται ότι προχώρησαν στην εν λόγω επιλογή.
βάσει της αποφάσεως του εκλογοδικείου ότι η εκλογή των τριών βουλευτών ήταν άκυρη εξ αρχής,
η βουλή τα τελευταία δύο χρόνια λειτουργούσε ουσιαστικά με 297 βουλευτές, όπερ αντισυνταγματικό.
Συνεπώς ό,τι έχει ψηφιστεί αυτά τα δύο χρόνια δεν ισχύει. Πρέπει να παραιτηθεί ΧΤΕΣ η κυβέρνηση και να πάμε σε εκλογές. Για ποιούς μετασχηματισμούς συζητάμε λοιπόν;