Συμμορφώνεστε ή θα γίνετε… Ουκρανία! – Ο εξωφρενικός εκβιασμός των ΗΠΑ στον Λίβανο

Η Βηρυτός βρίσκεται υπό τρομερή πίεση.
Ο εκβιασμός των Ηνωμένων Πολιτειών προς το Λίβανο είναι ξεκάθαρος και αδυσώπητος: είτε η Hezbollah θα αφοπλιστεί πλήρως μέχρι το τέλος του 2025, είτε η χώρα θα βυθιστεί ξανά στη λαίλαπα ενός ακόμη καταστροφικού πολέμου στην Μέση Ανατολή και θα γίνει η… Ουκρανία του Νότου.
Σε μια προκλητική κίνηση που αφήνει το Λίβανο με ελάχιστες επιλογές, οι ΗΠΑ ζητούν από την κυβέρνηση της χώρας να επιβάλει πλήρη έλεγχο στην ένοπλη ομάδα που υποστηρίζεται από το Ιράν, ή να αναλάβει την ευθύνη για τις συνέπειες του πολέμου.
Η αμερικανική πρόταση, που κατατέθηκε από τον Tom Barrack, ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού Προέδρου Donald Trump στην περιοχή, παρουσιάζει την πιο σφιχτή και αυστηρή εκδοχή μιας ήδη έντονα φορτισμένης κατάστασης.
Η πρόταση έρχεται μετά την αποτυχία των προηγούμενων εκκλήσεων για αφοπλισμό της Hezbollah, η οποία έχει απορρίψει κάθε προσφορά για συμφωνία από το τέλος του πολέμου με το Ισραήλ το 2023.
Σύμφωνα με την ατζέντα που διέρρευσε στο Reuters, η πρόταση των ΗΠΑ περιλαμβάνει την εξάλειψη της ένοπλης παρουσίας όλων των μη κρατικών παραγόντων, μεταξύ των οποίων και της Hezbollah, σε περιοχές του Λιβάνου, την ανάπτυξη των Λιβανέζικων Ενόπλων Δυνάμεων σε στρατηγικά σημεία κοντά στα σύνορα και την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από πέντε θέσεις στο Νότιο Λίβανο.

Η πρόταση καθορίζει επίσης τη διαδικασία για την επίλυση του ζητήματος των κρατουμένων και τη διασφάλιση της οριστικής οριοθέτησης των συνόρων του Λιβάνου με το Ισραήλ και τη Συρία.

Πρώτη αντίδραση από τη λιβανέζικη κυβέρνηση

Η πρόταση, που παρουσιάστηκε στο Λιβανέζικο υπουργικό συμβούλιο, εγκρίθηκε μόνο σε επίπεδο στόχων, χωρίς να εξεταστούν οι συγκεκριμένες λεπτομέρειες του αμερικανικού σχεδίου.

Ο Υπουργός Ενημέρωσης του Λιβάνου, Paul Morcos, δήλωσε ότι η συζήτηση επικεντρώθηκε μόνο στους γενικούς στόχους και ότι δεν υπήρξε συζήτηση για τα ακριβή βήματα εφαρμογής του σχεδίου.
Ο Morcos διευκρίνισε ότι οι λεπτομέρειες της πρότασης δεν αναλύθηκαν σε βάθος κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, αφήνοντας το θέμα ανοιχτό σε περαιτέρω πολιτική συζήτηση και διπλωματικές εξελίξεις.

Τι ζητούν οι ΗΠΑ: Το σχέδιο αφοπλισμού

Η αμερικανική πρόταση απαιτεί την πλήρη απομάκρυνση των ένοπλων ομάδων που δεν είναι υπό τον έλεγχο του κράτους, με τη Hezbollah να αποτελεί τον κύριο στόχο. Συγκεκριμένα, η πρόταση περιλαμβάνει τα εξής:

Αφοπλισμός της Hezbollah:
Η ομάδα πρέπει να εκκενώσει τις ένοπλες θέσεις της και να παραδώσει τα όπλα της στο κράτος μέχρι το τέλος του 2025.

Ανάπτυξη των Λιβανέζικων Ενόπλων Δυνάμεων:
Ο στρατός του Λιβάνου θα αναλάβει τον έλεγχο κρίσιμων περιοχών και συνόρων, ενισχύοντας την ασφάλεια και σταθερότητα της χώρας.

Αποχώρηση Ισραηλινών Δυνάμεων:
Η πρόταση περιλαμβάνει τη σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τις πέντε θέσεις στο Νότιο Λίβανο, ως μέρος του αφοπλισμού της Hezbollah και της αποκατάστασης της τάξης στην περιοχή.

Αναγνώριση και αντιμετώπιση των καταστάσεων καταπίεσης:
Θα υπάρξουν έμμεσες συνομιλίες για την επίλυση των ζητημάτων των κρατουμένων και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις περιοχές υπό ισραηλινό έλεγχο.

Οριστική οριοθέτηση συνόρων:
Η συμφωνία απαιτεί την καθαρή αποτύπωση των συνόρων του Λιβάνου με το Ισραήλ και τη Συρία, κάτι που αποτελεί σημείο έντασης για δεκαετίες στη Μεσογειακή περιοχή.

Η αντίδραση της Hezbollah και του Ιράν

Αν και η Hezbollah δεν έχει εκδώσει επίσημο σχόλιο για την αμερικανική πρόταση, είναι σαφές ότι η ομάδα βλέπει την πίεση των ΗΠΑ ως ανεπίτρεπτη.
Πηγές από την ομάδα ανέφεραν στο Reuters ότι υπουργοί της Hezbollah και οι σιίτες μουσουλμάνοι σύμμαχοί τους αποχώρησαν από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Οι αντιδράσεις εντείνονται καθώς η ομάδα παραμένει αμετακίνητη στη θέση της, αν και ο Ιρανός Υπουργός Εξωτερικών, Abbas Araghchi, επανέλαβε ότι η απόφαση για τον αφοπλισμό της Hezbollah ανήκει στην ίδια την ομάδα και όχι στο Ιράν.

Ο ρόλος του Ισραήλ και οι πολιτικές συνέπειες

Το Ισραήλ, το οποίο έχει επιφέρει σημαντικά πλήγματα στη Hezbollah κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2023, συνεχίζει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
Η αμερικανική πρόταση αποσκοπεί στην «επέκταση και σταθεροποίηση» της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που μεσολάβησε τον Νοέμβριο του 2023.
Η πρόσφατη αύξηση των παραπόνων για παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός από πλευράς Ισραήλ εντείνει τις ανησυχίες για μια νέα σύγκρουση στην περιοχή.

Το χρονοδιάγραμμα και τα στάδια του σχεδίου

Η πρόταση περιλαμβάνει τέσσερις φάσεις:

Φάση 1 (15 Ημέρες):
Η κυβέρνηση του Λιβάνου πρέπει να εκδώσει διάταγμα για τον πλήρη αφοπλισμό της Hezbollah μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενώ το Ισραήλ θα σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Φάση 2 (60 Ημέρες):
Το Λίβανο θα ξεκινήσει την εφαρμογή του σχεδίου αφοπλισμού, με την ανάπτυξη των Ενόπλων Δυνάμεων και την υποβολή ενός αναλυτικού σχεδίου για την καταγραφή των όπλων υπό τον έλεγχο του κράτους.
Παράλληλα, το Ισραήλ θα αποσύρει τις δυνάμεις του από τις θέσεις του στο Νότιο Λίβανο.

Φάση 3 (90 Ημέρες):
Το Ισραήλ θα αποσυρθεί από τα δύο τελευταία από τα πέντε στρατηγικά σημεία του, ενώ θα ξεκινήσει η αποκατάσταση υποδομών και η ανασυγκρότηση του Λιβάνου.

Φάση 4 (120 Ημέρες):
Τα βαρέα όπλα της Hezbollah, συμπεριλαμβανομένων των πυραύλων και των drones, θα αποσυναρμολογηθούν και οι ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία, Γαλλία και άλλες χώρες θα διοργανώσουν οικονομική διάσκεψη για την υποστήριξη της ανασυγκρότησης του Λιβάνου.
Η πρόταση των ΗΠΑ είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο των λιβανέζικων ελπίδων για πλήρη ανεξαρτησία από την ξένη επιρροή.
Αν η συμφωνία αποτύχει, το χάος είναι σχεδόν σίγουρο.