Σαν σήμερα, το 1953, τα Επτάνησα βυθίζονται στον εφιάλτη της πιο καταστροφικής σεισμικής δραστηριότητας στη νεότερη ελληνική ιστορία. Το μεγάλο σεισμικό κύμα, που έπληξε Κεφαλονιά, Ζάκυνθο και Ιθάκη στις 12 Αυγούστου, είχε επίκεντρο νότια της Κεφαλονιάς και μέγεθος 7,2 Ρίχτερ, ενώ η γη σήκωσε όλη την Κεφαλονιά κατά 60 εκατοστά! Οι μετασεισμοί που προηγήθηκαν και ακολούθησαν το κύριο γεγονός μεγέθους 6,4 και 6,1 Ρίχτερ, προκάλεσαν πανικό και αβεβαιότητα στους κατοίκους.
Η καταστροφή ήταν καθολική: σχεδόν το 90% των κτηρίων της Κεφαλονιάς ισοπεδώθηκε, το Αργοστόλι, το Ληξούρι και η πόλη της Ζακύνθου μετατράπηκαν σε σωρούς ερειπίων (μόλις τρία κτίρια επέζησαν στη Χώρα Ζακύνθου). Στην Ιθάκη, πάνω από το 70% των σπιτιών καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Η πυρκαγιά στη Ζάκυνθο αφάνισε ό,τι είχε μείνει όρθιο—οι φλόγες καταβρόχθισαν τα εναπομείναντα σπίτια.
Η αποκαρδιωτική ανθρώπινη τραγωδία μετρήθηκε σε 455-800 νεκρούς, 2.412 τραυματίες, 21 αγνοούμενους και περισσότερους από 145.000 άστεγους. Το κύμα μετανάστευσης που ακολούθησε, άφησε τα νησιά με ισχνό πληθυσμό, καθώς χιλιάδες κάτοικοι αναζήτησαν καλύτερη τύχη στην Αθήνα ή το εξωτερικό, κυρίως σε Καναδά, ΗΠΑ, Αυστραλία και Βρετανία.
Οι μετασεισμοί συνεχίστηκαν για μέρες, κρατώντας τους κατοίκους σε κατάσταση τρόμου. Η βοήθεια διεθνώς ήταν συγκινητική, όμως η εικόνα των κατεστραμμένων νησιών ήταν συγκλονιστική.
Η κληρονομιά του σεισμού του 1953 άλλαξε για πάντα την αρχιτεκτονική και τον πολεοδομικό χάρτη των Επτανήσων. Τα νέα κτίρια χτίστηκαν με αυστηρούς αντισεισμικούς κανόνες και μοντέρνα υλικά, ενώ οι γραφικές γειτονιές με τα παλιά βενετσιάνικα αρχοντικά αντικαταστάθηκαν από τσιμεντένια συγκροτήματα—απαραίτητα για την ασφάλεια, μα θλιβερά για την ιστορική μνήμη.
