Αλυσιδωτές είναι οι αντιδράσεις που προκαλούν τις τελευταίες μέρες στην Τουρκία αποκαλύψεις από μέσα ενημέρωσης της χώρας για τον υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν.
Από το «αμφιλεγόμενο προπτυχιακό» στις ΗΠΑ μέχρι τα μεταπτυχιακά στο Bilkent, οι καταγγελίες περί πλαστών τίτλων σπουδών παίρνουν πολιτικές και θεσμικές διαστάσεις, με την κυβέρνηση να μιλά για «εκστρατεία λάσπης» και την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για «κρίση αξιοπιστίας του κράτους».
Οι πρώτες σκιές
Στις 3 Ιουνίου 2023, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διόρισε τον Χακάν Φιντάν υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας. Το News About Turkey (NAT), από την πρώτη στιγμή, εξέφρασε ανησυχίες για την ακαδημαϊκή του επάρκεια, υποστηρίζοντας ότι τα πτυχία του δεν είχαν ελεγχθεί ουσιαστικά.
Κατά την ίδια πηγή, αν ο Ερντογάν ήθελε να τοποθετήσει στενό συνεργάτη, ο Ιμπραήμ Καλίν θα ήταν καταλληλότερος λόγω εμπειρίας και σοβαρού ακαδημαϊκού υπόβαθρου.
Το NAT επικεντρώθηκε στα μεταπτυχιακά του Φιντάν στο Bilkent, επισημαίνοντας ότι οι θεματικές των εργασιών του – για τον ρόλο των υπηρεσιών πληροφοριών στην εξωτερική πολιτική και τη χρήση τεχνολογιών στην επαλήθευση συμφωνιών – έμοιαζαν «κομμένες και ραμμένες» για να εξυπηρετήσουν την καριέρα του.
Μάλιστα, όπως υποστηρίζει το μέσο, οι εργασίες δεν είχαν γραφτεί από τον ίδιο.
Η «βόμβα» του 2025: το προπτυχιακό στις ΗΠΑ
Τον Φεβρουάριο του 2025, ο δημοσιογράφος και ακαδημαϊκός Εμρέ Ουσλού αμφισβήτησε ανοιχτά την ύπαρξη έγκυρου προπτυχιακού τίτλου του Φιντάν.
Ο υπουργός ισχυρίζεται ότι αποφοίτησε με Bachelor of Science στις Πολιτικές Επιστήμες από το University of Maryland University College (UMUC). Ωστόσο, την περίοδο εκείνη, το UMUC δεν προσέφερε τέτοιο πρόγραμμα, αλλά μόνο Bachelor of Arts στις Κοινωνικές Επιστήμες.
Το εν λόγω δίπλωμα, λοιπόν, φέρεται να παρουσιάζει ελλείψεις και ασυνέπειες, εντείνοντας τα ερωτήματα.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο, ο αναπληρωτής κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του CHP, Μουράτ Εμίρ, αποκάλυψε ότι το πανεπιστήμιο που επικαλείται ο Φιντάν δεν περιλαμβάνεται στη λίστα ισοτιμίας του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης (YÖK).
Ο Εμίρ προκάλεσε τον υπουργό να παρουσιάσει το έγγραφο αναγνώρισης. Αντί απάντησης, ο Φιντάν κατέθεσε αγωγή 200.000 λιρών για συκοφαντική δυσφήμηση.
«YÖK’ün, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın diploma denkliğini kabul ettiğine dönük hiçbir bilgi yok.» iddiası doğru değildir.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, yurt dışı görevi sırasında University of Maryland University College’da Yönetim ve Siyaset Bilimi alanında lisans eğitimini… pic.twitter.com/hWHiDdK2Mo
— Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (@dmmiletisim) May 13, 2025
Επίσημες διαψεύσεις και κυβερνητική γραμμή
Η υπόθεση πήρε νέα διάσταση όταν το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και το Κέντρο Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης, που υπάγεται στη Διεύθυνση Επικοινωνίας της Προεδρίας, απέρριψαν κατηγορηματικά τις κατηγορίες. Σύμφωνα με το TRT Haber και το BTA, οι δύο φορείς έκαναν λόγο για «άλλη μία εκστρατεία λάσπης κατά του θεσμού», αποδίδοντας τις καταγγελίες στο δίκτυο FETÖ, το οποίο η Άγκυρα κατηγορεί για το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Το Κέντρο, με ανακοίνωση στα social media, δημοσίευσε και έγγραφο του YÖK, το οποίο — όπως υποστηρίζει — επιβεβαιώνει τη νομιμότητα των τίτλων σπουδών του Φιντάν. «Μην υποκύπτετε σε αβάσιμους ισχυρισμούς που στόχο έχουν να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
