Μια ακόμη πολεμική συμφωνία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ υπέγραψαν η Σουηδία και η Ουκρανία, ανοίγοντας τον δρόμο για την προμήθεια έως και 150 μαχητικών αεροσκαφών Saab Gripen – μια εξέλιξη που ήρθε να επιβεβαιώσει πως η ευρωπαϊκή ήπειρος, δύο χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας, έχει μετατραπεί σε τεράστιο πεδίο αμυντικών συναλλαγών.
Η ανακοίνωση έγινε στο Linkoping της Σουηδίας, παρουσία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Σουηδού πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον. Ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε τα Gripen «προτεραιότητα» για την άμυνα της χώρας του, ενώ η είδηση προκάλεσε άμεση άνοδο 7,8% στη μετοχή της Saab — μια ένδειξη ότι, εν μέσω πολέμου, οι αμυντικές βιομηχανίες απολαμβάνουν τα οφέλη μιας σύγκρουσης που πληρώνουν οι φορολογούμενοι.
Η «χρυσή» δεκαετία των εξοπλισμών
Η συμφωνία δεν αφορά απλώς τη μεταφορά αεροσκαφών, αλλά ένα δεκαπενταετές πρόγραμμα παραγωγής και συντήρησης, που θα αποφέρει δισεκατομμύρια στη σουηδική βιομηχανία. Όπως τόνισε ο Κρίστερσον, οι παραδόσεις μπορούν να ξεκινήσουν «εντός τριών ετών», ενώ το πρόγραμμα θα διαρκέσει «10 με 15 χρόνια».
Με απλά λόγια: πρόκειται για μια μακροπρόθεσμη εμπορική σχέση που ενισχύει τη βιομηχανική βάση της Σουηδίας, χρηματοδοτούμενη εμμέσως από τα ευρωπαϊκά ταμεία και τους αμυντικούς πόρους της Ε.Ε., στους οποίους συνεισφέρει και η Ελλάδα.
Οι Ευρωπαίοι πληρώνουν, οι πολυεθνικές επωφελούνται
Καθώς οι ευρωπαϊκές χώρες αυξάνουν τις συνεισφορές τους στη χρηματοδότηση της ουκρανικής άμυνας, ο λογαριασμός μετακυλίεται στους φορολογούμενους. Από τον Έλληνα πολίτη που βλέπει το κόστος ζωής να εκτοξεύεται, έως τα νοικοκυριά σε όλη την Ευρώπη, η «οικονομία του πολέμου» έχει γίνει ο νέος κανόνας.
Την ώρα που κυβερνήσεις περικόπτουν δαπάνες για κοινωνική πρόνοια και υγεία, η Ευρώπη ρίχνει δισεκατομμύρια στον αμυντικό αγώνα του Κιέβου, ενισχύοντας παράλληλα τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες όπλων. Οι μετοχές της Saab, της Rheinmetall και άλλων κολοσσών σημειώνουν συνεχή ράλι – ένα πολεμικό χρηματιστήριο σε πλήρη άνθιση.
Η νέα συμφωνία για τα Gripen E/F έρχεται σε μια περίοδο όπου οι πολίτες πολλών ευρωπαϊκών χωρών εκφράζουν ανησυχία για τη συνεχιζόμενη ροή όπλων και την απουσία στρατηγικής εξόδου από τον πόλεμο.
Ο Ζελένσκι συνεχίζει να ζητά ενισχύσεις, οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να εγκρίνουν νέες δαπάνες, και η Ευρώπη συνεχίζει να χρηματοδοτεί έναν πόλεμο χωρίς ορίζοντα λήξης.
Ο πόλεμος ως ευκαιρία
Η Saab έχει ήδη εξασφαλίσει συμβόλαια με την Ταϊλάνδη και την Κολομβία, επεκτείνοντας το δίκτυό της διεθνώς. Το σουηδικό Gripen E θεωρείται ένα από τα πιο ευέλικτα μαχητικά, αλλά και ένα από τα πιο επικερδή για τη βιομηχανία. Ο ίδιος ο CEO της Saab, Micael Johansson, δεν έκρυψε τον ενθουσιασμό του: «Ελπίζουμε να δούμε τα Gripen στην Ουκρανία» – μια δήλωση που περισσότερο θύμισε πανηγυρισμό για τα οικονομικά οφέλη, παρά στρατιωτική ανάλυση.
Κι ενώ τα ευρωπαϊκά υπουργεία Άμυνας ανακοινώνουν νέα πακέτα στήριξης, η Ευρώπη δείχνει να μπαίνει σε έναν φαύλο κύκλο στρατιωτικών εξοπλισμών, όπου η πολιτική υποχωρεί μπροστά στο επιχειρηματικό κέρδος.