Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ισπανία απέρριψαν τη Δευτέρα (13/10) την τελευταία απειλή του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει υψηλότερους δασμούς στη Μαδρίτη λόγω της άρνησής της να εκπληρώσει τον προτεινόμενο στόχο του ΝΑΤΟ για τις αμυντικές δαπάνες.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι ήταν «πολύ δυσαρεστημένος» με την Ισπανία, καθώς ήταν η μόνη χώρα που απέρριψε τον νέο στόχο αμυντικών δαπανών του 5% του ΑΕΠ, προσθέτοντας ότι σκεφτόταν να τιμωρήσει τη χώρα. Προηγουμένως είχε προτείνει να υποχρεωθεί η Ισπανία να «πληρώσει διπλάσια» στις εμπορικές διαπραγματεύσεις.
Η εμπορική πολιτική υπάγεται στην αρμοδιότητα των Βρυξελλών και η Επιτροπή θα «ανταποκριθεί κατάλληλα, όπως πάντα, σε οποιαδήποτε μέτρα ληφθούν κατά ενός ή περισσότερων κρατών μελών μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Όλοφ Γκιλ σε συνέντευξη Τύπου.
Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ στη Σύνοδο για τη Γάζα στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου την Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2025.
REUTERS/Suzanne Plunkett
Η εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών που υπογράφηκε τον Ιούλιο αποτελεί την κατάλληλη πλατφόρμα για την αντιμετώπιση οποιωνδήποτε ζητημάτων, πρόσθεσε ο Γκιλ.
«Η συζήτηση για τις αμυντικές δαπάνες δεν αφορά την αύξηση των δαπανών για χάρη της ίδιας της αύξησης, αλλά την ανταπόκριση σε πραγματικές απειλές», ανέφερε το υπουργείο Οικονομίας και Εμπορίου της Ισπανίας σε δήλωσή του. «Κάνουμε το καθήκον μας για να αναπτύξουμε τις απαραίτητες ικανότητες και να συμβάλουμε στην συλλογική άμυνα των συμμάχων μας».
Η Ισπανία έχει υπερδιπλασιάσει τις αμυντικές δαπάνες από 0,98% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) το 2017 σε 2% φέτος, ποσό που ισοδυναμεί με περίπου 32,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η υπουργός Άμυνας Μαργαρίτα Ρόμπλες δήλωσε ότι οι σύμμαχοι δεν συζήτησαν τον στόχο του 5% για το 2035 στη συνάντηση της Τετάρτης (15/10), επειδή έδωσαν προτεραιότητα στην τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία, αλλά δεν απέκλεισε εντελώς μια αλλαγή στη θέση της Ισπανίας.
Οι επιλογές της Ουάσινγκτον
Οι στοχευμένοι δασμοί των ΗΠΑ κατά μεμονωμένων κρατών μελών της ΕΕ είναι σπάνιοι, αλλά υπάρχουν προηγούμενα, δήλωσε ο Ιγνάθιο Γκαρσία Μπερσέρο, ανώτερος ερευνητής στο οικονομικό think tank Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες.
Το 1999, οι ΗΠΑ επέβαλαν στην ΕΕ τιμωρητικούς δασμούς 100% σε προϊόντα όπως σοκολάτα, χοιρινό κρέας, κρεμμύδια και τρούφες, ως αντίποινα για την απαγόρευση εισαγωγής από την ΕΕ βοείου κρέατος που είχε υποστεί ορμονική επεξεργασία, αλλά εξαιρέθηκε η Βρετανία, η οποία τότε ήταν ακόμα μέλος του μπλοκ.
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επιβάλουν κυρώσεις σε ευρωπαϊκά προϊόντα που παράγονται κυρίως στην Ισπανία, δήλωσε ο Χουάν Κάρλος Μαρτίνεθ Λαζάρο, καθηγητής στο IE Business School της Μαδρίτης.
Το 2018, η Ουάσιγκτον επέβαλε συνδυασμό δασμών άνω του 30% στις ισπανικές μαύρες επιτραπέζιες ελιές, κατόπιν αιτήματος των καλλιεργητών ελιάς της Καλιφόρνιας. Το μερίδιο της Ισπανίας στην αμερικανική αγορά έπεσε από 49% το 2017 σε 19% το 2024.
Μια άλλη επιλογή θα ήταν η μεταφορά των ναυτικών και αεροπορικών βάσεων που διαθέτουν οι ΗΠΑ στη νότια Ισπανία στο Μαρόκο – μια ιδέα που πρότεινε ο πρώην αξιωματούχος του Τραμπ, Ρόμπερτ Γκρίνγουεϊ – η οποία θα έβλαπτε τις τοπικές οικονομίες λόγω της απώλειας χιλιάδων έμμεσων θέσεων εργασίας.
