Κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα φέρνουν την ίδια εικόνα, όμως φέτος το φαινόμενο είναι πιο έντονο και αγγίζει βαθύτερα την κοινωνία. Όλο και περισσότεροι Γάλλοι επιλέγουν να πουλήσουν τα δώρα που μόλις έλαβαν, προκειμένου να καλύψουν έξοδα και να μπουν στη νέα χρονιά με λιγότερες οικονομικές πιέσεις. Σύμφωνα με έρευνα της Kantar σε συνεργασία με το eBay για λογαριασμό της Le Figaro, ένας στους τρεις ενήλικες στη Γαλλία έχει ήδη μεταπωλήσει ή σκέφτεται να μεταπωλήσει τουλάχιστον ένα χριστουγεννιάτικο δώρο. Όπως σημειώνει η δημοσιογράφος Εμά Κονφρέρ, από τις 25 Δεκεμβρίου και μετά, κινητά τηλέφωνα, βιβλία και παιχνίδια καταλήγουν γρήγορα σε πλατφόρμες μεταπώλησης. Η πρακτική αυτή δεν θεωρείται πλέον ταμπού, αλλά για πολλούς αποτελεί αναγκαστική στρατηγική επιβίωσης. Υπολογίζεται ότι αφορά σχεδόν 20 εκατομμύρια ανθρώπους — αριθμό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το 2011, όταν ξεκίνησε η συστηματική καταγραφή του φαινομένου, παρά το γεγονός ότι τότε η Ευρώπη ακόμη βίωνε τις συνέπειες της κρίσης του 2008.
Οι αλλεπάλληλες κρίσεις των τελευταίων ετών —ενεργειακή, πανδημική, γεωπολιτική αλλά και εμπορική— έχουν επιβαρύνει τα εισοδήματα, ενώ στη Γαλλία η οικονομική ανασφάλεια ενισχύθηκε και από την πολιτική αναταραχή μετά τη διάλυση του Κοινοβουλίου το 2024. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της έρευνας δείχνει ότι όσοι μεταπωλούν τα δώρα τους ελπίζουν να εξοικονομήσουν κατά μέσο όρο μόλις 52 ευρώ. Για επτά στους δέκα, αυτά τα χρήματα προορίζονται για άμεσες ανάγκες ή αποταμίευση, ενώ το 43% δηλώνει ότι θα τα κρατήσει στην άκρη. Ταυτόχρονα, τα έξοδα των γιορτών αυξήθηκαν φέτος κατά 6% σε σχέση με πέρσι, γεγονός που εντείνει τις πιέσεις. Όπως επισημαίνει η γενική διευθύντρια του eBay Γαλλίας, Σαρά Ταγιέμπ, η αποταμίευση και η πληρωμή λογαριασμών έχουν πλέον προτεραιότητα έναντι της απόλαυσης.
Την εβδομάδα των Χριστουγέννων, ο αριθμός των αγγελιών στο eBay μπορεί να εκτοξευθεί έως και κατά 400%, με κορύφωση ανήμερα και τις αμέσως επόμενες ημέρες. Τα προϊόντα που μεταπωλούνται συχνότερα είναι συσκευές υψηλής τεχνολογίας, βιβλία, βινύλια και επώνυμα παιχνίδια, με τιμές που κυμαίνονται από 30% έως 70% χαμηλότερα από τις αρχικές. Παρά το γεγονός ότι το 24% των Γάλλων εξακολουθεί να θεωρεί τη μεταπώληση ασέβεια προς το πνεύμα των Χριστουγέννων, η αποδοχή αυξάνεται, ιδιαίτερα στους νεότερους. Μόνο το 19% των ηλικιών 16–24 ετών τη βλέπει αρνητικά, έναντι 31% στην ηλικιακή ομάδα 45–54. Παράλληλα, σχεδόν δύο στους τρεις δηλώνουν ότι δεν έχουν ενδοιασμό να προσφέρουν δώρο «δεύτερο χέρι», συμβάλλοντας στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας.
Όπως παρατηρεί η Εμά Κονφρέρ, οι καταναλωτές αγοράζουν λιγότερα αλλά πιο προσεκτικά επιλεγμένα αντικείμενα και δεν κρατούν πλέον ό,τι δεν τους είναι απαραίτητο. Η μεταπώληση, εκτός από οικονομική διέξοδο, εξελίσσεται και σε νέα νοοτροπία, μέσα σε μια Ευρώπη που προσπαθεί να συνδυάσει παράδοση, οικολογική συνείδηση και οικονομικό ρεαλισμό. Τα Χριστούγεννα παραμένουν γιορτή, αλλά για πολλούς Γάλλους το τέλος τους μετριέται τελικά… στο ταμείο.
