Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που εκπονήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Simon Fraser, οι ακραίοι χρήστες των κοινωνικών δικτύων ενδέχεται να διατρέχουν τον κίνδυνο να αναπτύξουν ψυχικές διαταραχές στο μέλλον.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο BMC Psychiatry, αναδεικνύει τη σημαντική σύνδεση μεταξύ της υψηλής χρήσης των social media και παραληρηματικών καταστάσεων, όπως ο ναρκισσισμός και η δυσμορφική διαταραχή.
Η μελέτη αυτή περιλάμβανε την ανασκόπηση περισσότερων από 2.500 επιστημονικών δημοσιεύσεων σχετικά με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και τις ψυχιατρικές παθήσεις, αποκαλύπτοντας ότι οι παραληρηματικές διαταραχές είναι οι πιο συχνές ψυχικές καταστάσεις που σχετίζονται με την εντατική χρήση των social media.
Ανάμεσα στις ψυχικές διαταραχές που προκύπτουν από την καθημερινή και παρατεταμένη χρήση των κοινωνικών δικτύων είναι η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας, η οποία χαρακτηρίζεται από ψευδαισθήσεις ανωτερότητας, η ερωτομανία, όπου οι χρήστες πιστεύουν ότι κάποιος διάσημος τους αγαπά, η δυσμορφική διαταραχή του σώματος, που περιλαμβάνει ανυπόστατες πεποιθήσεις για ελαττώματα της εξωτερικής εμφάνισης, και η ανορεξία, που σχετίζεται με παραπλανητικές αντιλήψεις για το σωματικό βάρος.
Αυτές οι διαταραχές αποτελούν σοβαρές προκλήσεις για την ψυχική υγεία και υπογραμμίζουν την ανάγκη για προσοχή στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς η υπερβολική τους χρήση μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τη ψυχική ευεξία των χρηστών.
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν συνθήκες όπου οι ψευδαισθήσεις μπορούν ευκολότερα να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν λόγω της παρουσίας πλατφορμών και εφαρμογών που εξυπηρετούν τα αίτια της διαταραχής, καθώς και της απουσίας αποτελεσματικού ελέγχου της πραγματικότητας», λέει ο Bernard Crespi, καθηγητής βιολογικών επιστημών και κάτοχος της έδρας έρευνας του Καναδά στην εξελικτική γενετική και ψυχολογία στο SFU.
Πως υποκινούνται οι ψευδαισθητικές σκέψεις;
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, τα ίδια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι εγγενώς προβληματικά, αλλά οι εικονικοί κόσμοι -σε συνδυασμό με την κοινωνική απομόνωση στην «πραγματική ζωή»- δημιουργούν περιβάλλοντα όπου οι άνθρωποι μπορούν να διατηρήσουν μια παραληρηματική αίσθηση της ταυτότητας του εαυτού τους χωρίς έλεγχο.
Η ουσιαστική διαφορά μεταξύ των ψηφιακών αλληλεπιδράσεων και των δια ζώσης επαφών- όπου οι άνθρωποι από τη μια είναι πιο πιθανό να αποτραβηχτούν από τις ψευδαισθήσεις τους και να αυτολογοκριθούν και από την άλλη να προωθήσουν μια εντελώς εξωπραγματική εικόνα τους στα social- εντείνει τη συναισθηματική απορρύθμιση, προσθέτουν οι ερευνητές.
Τέλος, οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι ευάλωτοι πληθυσμοί, θα ωφελούνταν από τις δυνατότητες της τεχνολογίας οπτικής επαφής, των τρισδιάστατων προοπτικών, των avatars και άλλων τεχνολογιών που δεν βασίζονται στην προσομοίωση της εικόνας ενός προσώπου.