Ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός της Γερμανίας για το 2026 εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και αναμένεται να περάσει από τη Βουλή – τυπικά, χωρίς εμπόδια.
Ωστόσο, πρόκειται για έναν προϋπολογισμό με ιστορικό έλλειμμα και χωρίς ρεαλιστική στρατηγική δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Η χώρα βρίσκεται πλέον σε τροχιά κρίσης χρέους.
Συνολικές δαπάνες ύψους €520,5 δισ., εκ των οποίων τα €174,3 δισ. θα καλυφθούν με νέο δανεισμό, είτε μέσω παραδοσιακής μορφής (€89,9 δισ.) είτε με τη μορφή «ειδικών ταμείων» για υποδομές και πράσινες επενδύσεις (€84,4 δισ.).
Με «δημιουργική λογιστική», ο Υπουργός Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ επιχειρεί να εμφανίσει τον προϋπολογισμό ως συμβατό με τους κανόνες του Μάαστριχτ.
Η πραγματική νέα χρηματοδότηση αντιστοιχεί στο 3,3% του ΑΕΠ, ξεπερνώντας το ευρωπαϊκό όριο του 3%.
Συμμαχία με κόλλα… το χρέος
Το κοινό σημείο επαφής της κυβέρνησης συνασπισμού δεν είναι η πολιτική σύγκλιση αλλά η συναίνεση στην εκρηκτική αύξηση του χρέους. Έως το 2029, προγραμματίζεται νέο δανεισμό άνω των €850 δισ., οδηγώντας το χρέος προς το 90% του ΑΕΠ – επίπεδα που θυμίζουν τις πιο προβληματικές οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου.
Η κρίση όμως δεν είναι μελλοντική. Είναι παρούσα: σχεδόν καθημερινά καταγράφονται νέα ελλείμματα στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ακόμη και τα υποσχόμενα μέτρα ανακούφισης, όπως η μείωση στον φόρο ηλεκτρικής ενέργειας, έχουν ήδη εγκαταλειφθεί.
Κατάρρευση του κοινωνικού κράτους
Η κρατική υγειονομική ασφάλιση αναμένει έλλειμμα ρεκόρ €47 δισ. για το 2025, σύμφωνα με το GKV (Συμβούλιο Προβλέψεων Ταμείων Υγείας). Το ποσό αυτό αναμένεται να αυξηθεί λόγω της ύφεσης, που έχει εισέλθει στον τρίτο διαδοχικό χρόνο.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στα ταμεία μακροχρόνιας φροντίδας, με έλλειμμα €1,55 δισ. που αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2026. Το συνταξιοδοτικό σύστημα επίσης επιδεινώνεται: μετά από έλλειμμα €2 δισ. το 2024, προβλέπεται έλλειμμα €7 δισ. φέτος.
Τα ελλείμματα αυτά δεν είναι απλώς αριθμοί. Αντικατοπτρίζουν αποτυχημένες μεταναστευτικές και δημογραφικές πολιτικές, αλλά και ένα οικονομικό μοντέλο ευάλωτο στην ύφεση. Το βάρος πλέον πέφτει σχεδόν εξ ολοκλήρου στους εργαζόμενους, προκαλώντας κρίση εμπιστοσύνης προς το κοινωνικό κράτος.
Οι εργαζόμενοι πληρώνουν τον λογαριασμό
Οι εισφορές για κοινωνική ασφάλιση έχουν φτάσει το 42,5% του φορολογητέου εισοδήματος. Η ασφάλιση υγείας απορροφά ήδη το 17,5%, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής εισφοράς 2,9%, με νέα αύξηση να έρχεται το 2025 λόγω του ταμείου αναδιάρθρωσης νοσοκομείων.
Οι προβλέψεις για το 2035 είναι ακόμη πιο ζοφερές:
Συνταξιοδοτικές εισφορές >21%
Ανεργία: 3,4%
Μακροχρόνια φροντίδα: 4,7%
Το γερμανικό κοινωνικό κράτος κινείται με ταχύτητα προς το δημοσιονομικό τοίχο, συμπαρασύροντας και τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.
