Η προθεσμία της δασμολογικής «εκεχειρίας» που είχε ανακοινώσει ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εκπνέει αύριο 1η Αυγούστου και – αν δεν δώσει νέα παράταση – αρκετές χώρες είναι αυτές που θα νιώσουν την επιβάρυνση στις οικονομίες τους.
Για τις περισσότερες χώρες, αυτό το «κουτί της Πανδώρας» έχει αναβληθεί ήδη δύο φορές — από την «Ημέρα Απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου, στις 9 Ιουλίου και τώρα στις 1 Αυγούστου.
Τον Απρίλιο, ο Τραμπ είχε ισχυριστεί σε συνέντευξη στο περιοδικό Time ότι είχε κλείσει «πάνω από 200 συμφωνίες», ενώ ο σύμβουλος εμπορίου Πίτερ Ναβάρο είχε δηλώσει ότι «90 συμφωνίες σε 90 μέρες» ήταν εφικτό.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ απέχουν πολύ από τον στόχο αυτό, έχοντας ολοκληρώσει μόλις οκτώ (συν μία) συμφωνίες σε 120 μέρες, ενώ τέσσερις ακόμα βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο, μεταξύ αυτών και μία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με το CNBC.
Πώς διαμορφώθηκαν, όμως, οι συμφωνίες που σύναψε ο Αμερικανός πρόεδρος.
1. Συμφωνία στο «παρα πέντε» με το Πακιστάν
Την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας ανακοίνωσαν Ηνωμένες Πολιτείες και Πακιστάν, με επίκεντρο τη μείωση των δασμών και τη συνεργασία για την αξιοποίηση των πετρελαϊκών αποθεμάτων της ασιατικής χώρας.
Το Ισλαμαμπάντ έκανε γνωστό ότι η συμφωνία προβλέπει χαμηλότερους δασμούς στις πακιστανικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το ύψος ή την έκταση των μειώσεων. Το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών δεν επιβεβαίωσε προς το παρόν τις λεπτομέρειες για τους δασμούς.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, με ανάρτησή του, δήλωσε πως πρόκειται για μια συμφωνία που θα βοηθήσει στην ανάπτυξη των πετρελαϊκών αποθεμάτων του Πακιστάν
2. Επιβεβαίωση για το deal με τη Νότια Κορέα
Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε χθες Τετάρτη 30/7 πως έκλεισε συμφωνία για το εμπόριο με τη Νότια Κορέα, η οποία προβλέπει την εφαρμογή επιπλέον τελωνειακών δασμών 15% στα νοτιοκορεατικά προϊόντα που εισάγουν οι ΗΠΑ.
«Συμφωνήσαμε για δασμούς 15% στη Νότια Κορέα», ανέφερε ο ρεπουμπλικάνος μέσω Truth Social, τονίζοντας ακόμη ότι η Σεούλ δεσμεύτηκε να «επενδύσει 350 δισεκατομμύρια δολάρια» στις ΗΠΑ.
Με τη συμφωνία αυτή η Νότια Κορέα αποτρέπει την πραγμάτωση της αρχικής απειλής του αμερικανού προέδρου Τραμπ για «ανταποδοτικούς» δασμούς 25%.
3. Το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν το πρώτο με συμφωνία
Το Ηνωμένο Βασίλειο προχώρησε πρώτο σε εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, κλείνοντας μία ήδη τον Μάιο. Το πλαίσιο περιλαμβάνει βασικό δασμό 10% στα βρετανικά προϊόντα, καθώς και διάφορες ποσοστώσεις και εξαιρέσεις για προϊόντα όπως τα αυτοκίνητα και τα αεροδιαστημικά αγαθά.
Ακόμα και μετά τη συνάντηση του προέδρου Τραμπ με τον πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ στη Σκωτία πρόσφατα, ορισμένα σημεία της συμφωνίας παραμένουν ασαφή. Μεταξύ αυτών οι δασμοί στο βρετανικό χάλυβα και αλουμίνιο, που οι ΗΠΑ συμφώνησαν να μειώσουν. Συζητήσεις συνεχίζονται επίσης για τον φόρο ψηφιακών υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου, που ο Τραμπ θέλει να καταργηθεί.
4. Οι δασμοί μειώθηκαν κατά περισσότερο από το μισό στο Βιετνάμ
Το Βιετνάμ ήταν το δεύτερο που έκλεισε συμφωνία με τη διοίκηση Τραμπ, ο οποίος ανακοίνωσε στις 2 Ιουλίου μείωση του δασμού από 46% σε 20%.
Ένα σημείο στη συμφωνία ήταν ο δασμός 40% για «μεταφόρτωση» προϊόντων που προέρχονται από άλλη χώρα και περνούν από το Βιετνάμ πριν φτάσουν στις ΗΠΑ, αλλά δεν είναι σαφές πώς θα εφαρμοστεί. Ο Τραμπ επίσης ισχυρίστηκε ότι τα αμερικανικά προϊόντα θα έχουν πλήρη πρόσβαση στην αγορά του Βιετνάμ.
5. Μείωση «φραγμών» για την Ινδονησία
Ο δασμός της Ινδονησίας μειώθηκε σε 19% από 32% στη συμφωνία με τον Τραμπ που ανακοινώθηκε στις 15 Ιουλίου.
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι η Ινδονησία θα καταργήσει δασμούς σε πάνω από το 99% των αμερικανικών προϊόντων που εξάγονται στη χώρα, σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένων γεωργικών προϊόντων και ενέργειας.
Το πλαίσιο συμφωνίας προβλέπει επίσης την αντιμετώπιση «μη δασμολογικών εμποδίων» που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ στις αγορές της Ινδονησίας.
6. Μικρή μείωση για τις Φιλιππίνες
Σε αντίθεση με τους παραπάνω εταίρους ASEAN που είχαν σημαντικές μειώσεις, οι Φιλιππίνες είδαν μείωση μόλις 1 ποσοστιαίας μονάδας, από 20% σε 19%, στις 22 Ιουλίου.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι η Μανίλα δεν θα επιβάλει δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα και επαίνεσε τη χώρα για το «άνοιγμα της αγοράς προς τις ΗΠΑ».
Επιπλέον, ανέφερε ότι οι Φιλιππίνες θα συνεργαστούν «στρατιωτικά», χωρίς όμως να δώσει λεπτομέρειες.
7. Μια καλή συμφωνία με την Ιαπωνία
Η Ιαπωνία ήταν η δεύτερη μεγάλη ασιατική οικονομία μετά την Κίνα που έκλεισε συμφωνία με τις ΗΠΑ, με μείωση δασμών στο 15% από 25% στις 23 Ιουλίου, και πρώτη που είδε μειωμένο προτιμησιακό δασμό στον βασικό κλάδο αυτοκινήτων.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συμφωνία «ίσως τη μεγαλύτερη συμφωνία που έγινε ποτέ», προσθέτοντας ότι η Ιαπωνία θα επενδύσει 550 δισ. δολάρια στις ΗΠΑ και οι ΗΠΑ θα «λάβουν το 90% των κερδών».
Η πορεία προς τη συμφωνία ήταν αβέβαιη, με τον Τραμπ να λέει λίγες μέρες πριν πως δεν περίμενε συμφωνία.
Περιέγραψε την Ιαπωνία ως «πολύ σκληρή» στις διαπραγματεύσεις και υποστήριξε ότι η χώρα ήταν «χαϊδεμένη» επειδή δεν δέχτηκε το αμερικανικό ρύζι παρότι έχει έλλειψη εγχώριου ρυζιού.
8. Παραμένουν κάποιες ενστάσεις για και από την ΕΕ
Η συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ έκλεισε μόλις πριν λίγες μέρες μετά από μακρές διαπραγματεύσεις. Τα προϊόντα της ΕΕ αντιμετωπίζουν πλέον δασμό βάσης 15%, δηλαδή το μισό από το 30% που είχε απειλήσει ο Τραμπ.
Οι δασμοί στα αυτοκίνητα μειώνονται επίσης στο 15%, ενώ οι επιβαρύνσεις σε προϊόντα όπως τα αεροσκάφη και ορισμένα γενόσημα επιστρέφουν στα προ-Ιανουαρίου επίπεδα.
Ωστόσο, η συμφωνία δέχτηκε κριτική από ορισμένους Ευρωπαίους ηγέτες. Παραδείγματος χάριν, ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού τη χαρακτήρισε «πράξη υποταγής» και «μαύρη μέρα».
Από την άλλη, ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ Μάρος Σεφτσόβιτς την αποκάλεσε «την καλύτερη δυνατή συμφωνία υπό πολύ δύσκολες συνθήκες».
9. Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται για την Κίνα
Τέλος, οι εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Κίνα έχουν πάρει διαφορετική τροπή σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου βρέθηκε στο στόχαστρο του Τραμπ από την πρώτη μέρα.
Αντί συμφωνίας, η Κίνα έχει δεχτεί σειρά αναστολών στο «αμοιβαίο» δασμολόγιο. Αρχικά επιβλήθηκε 34%, πριν μια σειρά μέτρων αμφίδρομης κλιμάκωσης φτάσει σε 145% για τις εισαγωγές από την Κίνα προς τις ΗΠΑ και 125% για τις αμερικανικές εισαγωγές στην Κίνα.
Ωστόσο, οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μείωση δασμών τον Μάιο μετά τη συνάντησή τους στη Γενεύη, με ανακωχή μέχρι τις 12 Αυγούστου. Η Κίνα αντιμετωπίζει τώρα συνολικό δασμό 30%, ενώ οι ΗΠΑ εξετάζουν δασμούς 10%.
Η πιο πρόσφατη συνάντηση των χωρών στη Στοκχόλμη έληξε χωρίς παράταση της «εκεχειρίας», αλλά ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ δήλωσε ότι οποιαδήποτε παράταση της εκεχειρίας δεν θα συμφωνηθεί έως ότου ο Τραμπ υπογράψει το σχέδιο.
10. Δασμοί 25% στην Ινδία
Την Τετάρτη, ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμό 25% στην Ινδία, μαζί με μια επιπλέον, ακαθόριστη «ποινή» για τις, κατά την άποψή του, άδικες εμπορικές πολιτικές της χώρας και για τις αγορές στρατιωτικού εξοπλισμού και ενέργειας από τη Ρωσία.
«Παρόλο που η Ινδία είναι φίλος μας, τα τελευταία χρόνια έχουμε κάνει σχετικά λίγες επιχειρήσεις μαζί της επειδή οι δασμοί τους είναι υπερβολικά υψηλοί, από τους υψηλότερους στον κόσμο», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social.
Ο δασμός 25% είναι λίγο χαμηλότερος από τον 26% που είχε επιβληθεί την «Ημέρα Απελευθέρωσης» (Liberation Day), αλλά βρίσκεται στο υψηλό άκρο του εύρους 20%-25% που ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε ότι εξετάζει.
11. Η δύσκολη περίπτωση του Καναδά
Τους τελευταίους μήνες υπάρχει συνεχής ανταλλαγή μέτρων μεταξύ Καναδά και ΗΠΑ σχετικά με τους δασμούς, με τον Καναδά να έχει ήδη δεχτεί επιβαρύνσεις πριν ο Τραμπ ανακοινώσει τους λεγόμενους «αμοιβαίους» δασμούς.
Από την 1η Αυγούστου, ο Καναδάς αντιμετωπίζει δασμούς 35% σε διάφορα προϊόντα, ενώ ο Τραμπ απείλησε ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σε περίπτωση αντιποίνων.
Ο συγκεκριμένος δασμός δεν περιλαμβάνει επιμέρους κλαδικούς δασμούς.
Ο Τραμπ έχει επικαλεστεί επανειλημμένα τα ναρκωτικά που διακινούνται από τον Καναδά προς τις ΗΠΑ ως λόγο για την επιβολή δασμών.
Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ δήλωσε νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα ότι οι δύο χώρες βρίσκονται σε «έντονη φάση» διαπραγματεύσεων, επισημαίνοντας ότι είναι απίθανο να υπάρξει συμφωνία χωρίς δασμούς, σύμφωνα με το Reuters.
12. Καμία ένδειξη προόδου με το Μεξικό
Όπως και ο Καναδάς, το Μεξικό είναι στόχος των αμερικανικών δασμών εδώ και καιρό, με τον Τραμπ να επικαλείται τα ναρκωτικά και την παράνομη μετανάστευση ως λόγους για την επιβολή δασμών στον νότιο γείτονα των ΗΠΑ.
Ο πρόεδρος έχει δηλώσει ότι το Μεξικό δεν έχει κάνει αρκετά για να φυλάξει τα σύνορα. Το Μεξικό αναμένεται να πληγεί με δασμό 30%, και σε περίπτωση αντιποίνων, οι ΗΠΑ προειδοποιούν με ακόμα υψηλότερους δασμούς.
Η μεξικανική κυβέρνηση έχει τονίσει τη σημασία να επιλυθούν τα ζητήματα πριν την 1η Αυγούστου, αλλά δεν υπάρχουν πολλές ενδείξεις προόδου προς συμφωνία τις τελευταίες εβδομάδες.
13. Άγνωστό το μέλλον για την Αυστραλία
Η Αυστραλία αυτή τη στιγμή υπόκειται στον βασικό δασμό 10%, καθώς έχει εμπορικό έλλειμμα με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, μπορεί να αντιμετωπίσει υψηλότερο δασμό, αν ο Τραμπ αποφασίσει να αυξήσει το βασικό ποσοστό στο 15%-20%.
Δεν έχει γίνει γνωστό αν η Αυστραλία βρίσκεται σε εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον, ενώ ο πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανίζε φέρεται να υποστηρίζει ότι το έλλειμμα και η εμπορική συμφωνία θα έπρεπε να σημαίνουν ότι δεν θα υπάρχουν δασμοί στα αυστραλιανά εισαγόμενα προϊόντα.
Πρόσφατα, η Αυστραλία χαλάρωσε τους περιορισμούς στο αμερικανικό βοδινό κρέας, κίνηση που το γραφείο του αμερικανικού εμπορικού εκπροσώπου απέδωσε στον Τραμπ, αν και ο Αλμπανίζε φέρεται να είπε ότι η κίνηση δεν προήλθε από εντολή Τραμπ.
