Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του κινεζικού ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, τη θέση του Σι Τζινπίνγκ στη φετινή σύνοδο θα πάρει ο πρωθυπουργός Λι Κιάνγκ, χωρίς να δίνονται λεπτομέρειες για την απόφαση.
Χωρίς την παρουσία των προέδρων Βλαντίμιρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ θα διεξαχθεί η φετινή σύνοδος κορυφής των BRICS, που έχει προγραμματιστεί για τις 6 και 7 Ιουλίου στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Πρόκειται για μια εξέλιξη με πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης, που προκαλεί ερωτήματα για τις ισορροπίες στο μπλοκ των αναδυόμενων οικονομιών και τα γεωπολιτικά μηνύματα που εκπέμπονται από Πεκίνο και Μόσχα.
Η απουσία του Πούτιν δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης εις βάρος του, με αποτέλεσμα η Βραζιλία, ως συμβαλλόμενο μέλος του Καταστατικού της Ρώμης, να υποχρεούται –τουλάχιστον θεσμικά– να τον συλλάβει. Το Κρεμλίνο απέφυγε να ρισκάρει τη διεθνή σύγκρουση και επιβεβαίωσε πως ο Ρώσος πρόεδρος δεν θα ταξιδέψει.
Πιο αινιγματική, όμως, είναι η απουσία του Κινέζου προέδρου, που για πρώτη φορά από την ένταξη της Κίνας στους BRICS, δεν θα δώσει το «παρών» σε σύνοδο κορυφής της ομάδας.
Η επίσημη γραμμή του Πεκίνου
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του κινεζικού ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, τη θέση του Σι Τζινπίνγκ στη φετινή σύνοδο θα πάρει ο πρωθυπουργός Λι Κιάνγκ, χωρίς να δίνονται λεπτομέρειες για την απόφαση.
Τα κινεζικά κρατικά ΜΜΕ αναφέρουν «ανειλημμένες υποχρεώσεις» ως τον λόγο της απουσίας, ενώ άλλες πηγές μιλούν για προβληματισμό του Πεκίνου γύρω από τις ενδοομαδικές εντάσεις και ειδικά τις σχέσεις με την Ινδία, που παραμένουν τεταμένες μετά τα επεισόδια στα σύνορα του 2020.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και το 2023, ο Σι δεν συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής της G20 στην Ινδία, με τον Λι να τον εκπροσωπεί και τότε. Η Κίνα, πάντως, επιμένει ότι παραμένει προσηλωμένη στην προώθηση της πολυμέρειας και στη στήριξη του ρόλου των BRICS στο διεθνές σύστημα.
BRICS vs G7: Σκιά γεωπολιτικής αντιπαράθεσης
Η ομάδα των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική), που τελευταία επεκτείνεται με νέες χώρες-μέλη, προβάλλεται συχνά ως εναλλακτικός πόλος ισχύος απέναντι στη Δύση και τους θεσμούς της – κυρίως την Ομάδα των Επτά (G7).
Η διπλή απουσία δύο εκ των ισχυρότερων ηγετών του μπλοκ δεν υποβαθμίζει απαραίτητα τη σημασία της συνόδου, αλλά επιβεβαιώνει ότι οι BRICS, παρά την επιρροή τους, δεν αποτελούν μονολιθικό σχηματισμό. Αντίθετα, αντιμετωπίζουν εσωτερικές διαφοροποιήσεις, αντικρουόμενα συμφέροντα και έλλειψη θεσμικής συνοχής.
Το γεγονός ότι τόσο ο Ρώσος πρόεδρος όσο και ο Κινέζος πρόεδρος επιλέγουν να απουσιάσουν ενισχύει την εικόνα μιας στροφής προς πιο επιλεκτική εμπλοκή σε πολυμερείς διαδικασίες, ιδιαίτερα όταν αυτές συνεπάγονται διπλωματικό κόστος ή εκτεθειμένες διεθνείς εμφανίσεις.
