Η World Press Photo, η κορυφαία οργάνωση στον τομέα της φωτογραφίας, εγείρει νέες αμφιβολίες για την αυθεντικότητα της διάσημης εικόνας «Ο Τρόμος του Πολέμου», ευρύτερα γνωστής ως «Το Κορίτσι της Ναπάλμ», εν μέσω της αυξανόμενης συζήτησης γύρω από μία από τις πιο καθοριστικές εικόνες του 20ού αιώνα.
Η οργάνωση, η οποία είχε ανακηρύξει την εικόνα ως «Φωτογραφία της Χρονιάς» το 1973, ανακοίνωσε ότι «αναστέλλει» την παλαιότερη αναγνώριση του φωτογράφου του Associated Press (AP), Nick Ut.
Στην έκθεση που συνοδεύει την ανακοίνωση, αναφέρεται ότι τα «οπτικά και τεχνικά» στοιχεία «μετατοπίζονται» προς μία νέα θεωρία που υποστηρίζει ότι η φωτογραφία ίσως να έχει τραβηχτεί από τον Βιετναμέζο ελεύθερο φωτογράφο, Nguyen Thanh Nghe.
Αντιπαράθεση
Η νέα αυτή ανατροπή έρχεται να προστεθεί στην αντιπαράθεση που προκάλεσε το ντοκιμαντέρ «The Stringer», το οποίο έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαντάνς τον Ιανουάριο.
Σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ, ο Nghe, και όχι ο Ut, ήταν εκείνος που απαθανάτισε την εικόνα της 9χρονης Phan Thi Kim Phuc να τρέχει γυμνή από την επίθεση με ναπάλμ κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Βιετνάμ.
Ο Nghe ήταν ένας από τους πάνω από δώδεκα ανθρώπους που βρίσκονταν σε έναν δρόμο κοντά στο χωριό Trang Bang την 8η Ιουνίου 1972, όταν η αεροπορία του Νότιου Βιετνάμ βομβάρδισε το χωριό, κάνοντας λάθος και θεωρώντας τους κατοίκους εχθρούς.
Η ταινία περιέχει καταγγελίες ότι ο Nghe πούλησε την φωτογραφία του στο AP πριν οι συντάκτες παρέμβουν και πιστώσουν τον Ut, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν φωτογράφος του πρακτορείου στο Σαϊγκόν (σήμερα Χο Τσι Μινχ).
Ο ίδιος ο Nick Ut έχει επανειλημμένα απορρίψει τις κατηγορίες ότι δεν τράβηξε την ιστορική φωτογραφία. Με δήλωσή του, μέσω του δικηγόρου του, Jim Hornstein, χαρακτήρισε την απόφαση της World Press Photo ως «κατακριτέα και αντιεπαγγελματική».
Η δήλωση τονίζει ότι η αξίωση του Nghe δεν υποστηρίζεται από κανένα στοιχείο ή μάρτυρα.
Δεν υπάρχουν στοιχεία
Η έρευνα του AP, η οποία δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, εστίασε σε συνεντεύξεις με μάρτυρες, ανάλυση καμερών, ένα τρισδιάστατο μοντέλο της σκηνής και τα αρνητικά της φωτογραφίας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν «αποφασιστικά στοιχεία» για να ανατραπεί η αυθεντικότητα της φωτογραφίας.
Αν και παραδέχθηκε ότι η απουσία βασικών στοιχείων και η παρέλευση του χρόνου καθιστούν αδύνατο να αποδειχθεί πλήρως ποιος τράβηξε την εικόνα, το AP υποστηρίζει ότι η πίστωση στον Nghe απαιτεί «αρκετούς άλματα πίστης».
Ωστόσο, η World Press Photo έχει διαφορετική άποψη.
Η εκτελεστική διευθύντρια της οργάνωσης, Joumana El Zein Khoury, δήλωσε ότι «το επίπεδο αμφιβολίας είναι τόσο σημαντικό ώστε να ανασταλεί η υπάρχουσα αναγνώριση».
Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η αναστολή θα παραμείνει σε ισχύ «εκτός εάν νέα στοιχεία μπορούν να επιβεβαιώσουν ή να απορρίψουν την αυθεντικότητα του αρχικού φωτογράφου».
Η αναφορά της World Press Photo επικεντρώνεται σε πολλά «ανεπίλυτα ζητήματα», όπως η κάμερα που χρησιμοποιήθηκε για τη λήψη της φωτογραφίας και η ανάλυση της θέσης του Ut σε σχέση με την οπτική γωνία της εικόνας.
Ένα μοντέλο της σκηνής που δημιούργησε η ομάδα Index στηρίχθηκε σε μια «γεωμετρική χρονογραμμή» και υποστηρίζει ότι ο Ut θα έπρεπε να είχε «τραβήξει τη φωτογραφία, να διανύσει 60 μέτρα και να επιστρέψει ήρεμα, όλα μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα», κάτι που η World Press Photo θεωρεί «πολύ απίθανο», αν και «όχι αδύνατο».
Αξιοσημείωτο είναι ότι η AP αμφισβήτησε το μέγεθος των 60 μέτρων, λέγοντας ότι η θέση του Ut στον δρόμο — η οποία βασίζεται σε αμφισβητούμενα, χαμηλής ανάλυσης πλάνα που τραβήχτηκαν από κάμερα τηλεόρασης — θα μπορούσε να ήταν όσο 32,8 μέτρα μακριά από το σημείο όπου καταγράφηκε η φωτογραφία.
Η φωτογραφία του «Κοριτσιού της Ναπάλμ», που καταγράφηκε την 8η Ιουνίου 1972, έγινε παγκόσμιο σύμβολο αντίθεσης στον πόλεμο του Βιετνάμ και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πολιτική αντιπαράθεση της εποχής.
Παρά την αβεβαιότητα που συνοδεύει τη συγγραφή της, παραμένει μια από τις πιο συγκλονιστικές εικόνες του 20ού αιώνα.
