Ψηφιοποιείται η διαδικασία για τη φορολογία κληρονομιών και δωρεών, καθώς οι αλλαγές «τρέχουν» με γρήγορους ρυθμούς και οι φορολογούμενοι εξοικειώνονται ολοένα περισσότερο με τις υπηρεσίες των νεοσύστατων ΚΕΦΟΚ και ΚΕΒΕΙΣ. Τα νέα αυτά κέντρα, που λειτουργούν ήδη στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, έχουν αντικαταστήσει τα Τμήματα Κεφαλαίου των κατά τόπους ΔΟΥ, στα οποία οι πολίτες απευθύνονταν επί δεκαετίες.
Ειδικότερα, με βάση τις πρόσφατες αλλαγές και τις τελευταίες οδηγίες της φορολογικής διοίκησης, η ΑΑΔΕ δημοσίευσε έναν ολοκληρωμένο και πρακτικό οδηγό, που απαντά στις πιο συχνές απορίες των πολιτών όταν καλούνται να υποβάλουν Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς ή Δήλωση Φόρου Δωρεάς.
Οι συγκεκριμένες δηλώσεις υποβάλλονται πλέον σχεδόν αποκλειστικά μέσω της πλατφόρμας myPROPERTY, παρότι πολλοί φορολογούμενοι δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει πλήρως τι ακριβώς ισχύει στην πράξη — μέχρι τη στιγμή που χρειάζεται να κάνουν τη διαδικασία.
Σε κάθε περίπτωση, οι νέες ψηφιακές διαδικασίες σημαίνουν λιγότερη φυσική παρουσία στην εφορία, λιγότερες μετακινήσεις και μικρότερη ταλαιπωρία. Παράλληλα, όμως, φέρνουν και μεγαλύτερη ευθύνη για τον πολίτη, ο οποίος οφείλει πλέον να γνωρίζει διαδικασίες, προθεσμίες και το «πού ανήκει» η υπόθεσή του στο νέο φορολογικό τοπίο.
Κληρονομιές στο myPROPERTY
Η Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς πλέον γίνεται με λίγα κλικ, είτε από τον ίδιο τον κληρονόμο μέσω των κωδικών myAADE, είτε μέσω συμβολαιογράφου, είτε από νόμιμο ή εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο – όπως λογιστή ή στενό συγγενή.
Αμέσως μετά την ηλεκτρονική υποβολή στο myPROPERTY, η αρμόδια ΔΟΥ προχωρά στην επαλήθευση όλων των στοιχείων: συγγένεια, περιουσιακά δεδομένα, τυχόν απαλλαγές, αλλά και προηγούμενες δωρεές ή γονικές παροχές. Η πράξη προσδιορισμού του φόρου δεν επιδίδεται πλέον με φυσικό τρόπο, αλλά αποστέλλεται ψηφιακά στα «Μηνύματά μου» στο myAADE, κάνοντας τη διαδικασία σημαντικά πιο γρήγορη.
Ο φορολογούμενος θα πρέπει να έχει ήδη συγκεντρώσει και ψηφιοποιήσει όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά — ληξιαρχικές πράξεις, πιστοποιητικά δικαστηρίων για διαθήκες, συμβόλαια, βεβαιώσεις τραπεζών κ.λπ. — ώστε να μπορεί να τα ανεβάσει άμεσα και να αποφύγει καθυστερήσεις ή διορθωτικές παρεμβάσεις στη δήλωση.
Δωρεές – γονικές παροχές: Το ιστορικό «μετράει»
Πλέον, στις δηλώσεις Φόρου Κληρονομιάς, Δωρεάς και Γονικής Παροχής πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά όλες οι προγενέστερες δωρεές και γονικές παροχές, ακόμη κι εκείνες που είχαν υποβληθεί παλαιότερα σε έντυπη μορφή, μαζί με τον φόρο που είχε τότε βεβαιωθεί.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο φορολογούμενος που έχει πραγματοποιήσει ή λάβει δωρεές στο παρελθόν οφείλει να ανασυνθέσει πλήρως το φορολογικό του ιστορικό. Η πλατφόρμα βοηθά σε αυτή τη διαδικασία, ανασύροντας διαθέσιμα στοιχεία, ωστόσο ο πολίτης παραμένει υπεύθυνος για την ακρίβεια της δήλωσης, καθώς από αυτά εξαρτώνται τα αφορολόγητα όρια και τα κλιμάκια φόρου που θα εφαρμοστούν.
Οποιαδήποτε απόκρυψη ή λανθασμένη καταχώριση μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον φόρο και πρόστιμα, αφού πλέον όλα τα δεδομένα «κουμπώνουν» ηλεκτρονικά μεταξύ τους – από το Κτηματολόγιο και τις τράπεζες έως το myPROPERTY και το Ε9.
Τα Κέντρα Φορολογίας Κεφαλαίου (ΚΕΦΟΚ) αναλαμβάνουν συγκεντρωτικά τις υποθέσεις φόρων κεφαλαίου, όπως κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές, φόρο μεταβίβασης ακινήτων και πολλές πράξεις πάνω σε ακίνητα και οχήματα που παλιότερα γίνονταν στα τμήματα ακινήτων των ΔΟΥ. Στην ηπειρωτική Ελλάδα, μεγάλο μέρος των αρμοδιοτήτων πολλών ΔΟΥ έχει ήδη μεταφερθεί στο ΚΕΦΟΚ Αττικής και στο ΚΕΦΟΚ Θεσσαλονίκης, με τις τοπικές ΔΟΥ να περιορίζονται.
Παράλληλα, πολύ δουλειά «πέφτει» και στα Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕΒΕΙΣ) οι οποίες έχουν αναλάβει τις αρμοδιότητες βεβαίωσης και είσπραξης εσόδων, για τις πληρωμές φόρων δωρεάς ή κληρονομιάς, αλλά και για οφειλές τις οποίες καταλείπουν θανόντες σε εν ζωή κληρονόμους.
Τι πρέπει να προσέξει ο πολίτης
Με αυτά τα δεδομένα, ο φορολογούμενος καλείται να ελέγξει σε ποιο ΚΕΦΟΚ ή ΚΕΒΕΙΣ υπάγεται η υπόθεσή του, ιδίως αν η παλιά του ΔΟΥ έχει αποψιλωθεί από αρμοδιότητες.
Επίσης πρέπει να είναι συνεπής στις προθεσμίες υποβολής δήλωσης για κληρονομιές (έως 12 ή και 24 δόσεις αν πρόκειται για ανήλικο) και πληρωμής των δόσεων, αλλά και να παρακολουθεί συστηματικά την ενότητα «Τα Μηνύματά μου» στο myAADE, γιατί εκεί κοινοποιούνται πλέον οι πράξεις προσδιορισμού φόρου, χωρίς να επιδίδονται πλέον «χαρτιά» στο σπίτι.
Έτσι, η νέα αρχιτεκτονική της ΑΑΔΕ γύρω από myPROPERTY, ΚΕΦΟΚ και ΚΕΒΕΙΣ υπόσχεται ταχύτερη εξυπηρέτηση και καλύτερο έλεγχο, αλλά μεταφέρει μεγάλο μέρος της ευθύνης κατανόησης και τήρησης των κανόνων στον ίδιο τον πολίτη, ο οποίος χρειάζεται καθαρή ενημέρωση και ψηφιακή υποστήριξη για να μην βρεθεί εκτεθειμένος.
