ΜΕ ΜΙΑ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΘΑ ΕΙΧΑΜΕ ΞΕΚΟΥΜΠΙΣΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΕΦΘΑΡΜΕΝΗ ΕΕ ΤΗΣ ΟΥΡΣΟΥΛΑΣ – ΤΑ ΠΑΛΙΟΤΟΜΑΡΑ ΜΑΣ ΕΣΚΙΣΑΝ ΜΕ ΜΝΗΜΟΝΙΑ ΟΔΗΓΩΝΤΑΣ ΚΟΣΜΑΚΗ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΖΕΛΕΝΣΚΙ ΕΔΩΣΑΝ ΑΤΟΚΟ ΔΑΝΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ – Ο ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ «ΘΑΒΕΙ» ΤΟΝ ΛΑΟ ΓΙΑ ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΟΥΚΡΑΝΟΥ ΝΕΟΝΑΖΙ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ

Η σύγκριση ανάμεσα στη μεταχείριση της Ελλάδας την περίοδο των Μνημονίων και στη σημερινή χρηματοδότηση της Ουκρανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι απλώς εύλογη· είναι αποκαλυπτική. Αποκαλύπτει τον κυνισμό των ευρωπαϊκών επιλογών, τα διπλά μέτρα και σταθμά, αλλά και τις βαριές ευθύνες όλων των ελληνικών κυβερνήσεων που διαχειρίστηκαν –ή καλύτερα υπέταξαν– τη χώρα σε ένα καθεστώς μόνιμης επιτήρησης.

Η Ελλάδα «σκίστηκε» κυριολεκτικά με τρία Μνημόνια. Δάνεια με βαρείς τόκους, σκληρές ρήτρες, εξοντωτικά πρωτογενή πλεονάσματα, αποδιάρθρωση της αγοράς εργασίας, ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας και μια κοινωνία που πλήρωσε το κόστος με φτώχεια, μετανάστευση και δημογραφική κατάρρευση. Και όλα αυτά στο όνομα της «δημοσιονομικής πειθαρχίας» και της «ευρωπαϊκής νομιμότητας».

Την ίδια στιγμή, η Ουκρανία λαμβάνει έναν πακτωλό χρημάτων, μέσω άτοκων ή σχεδόν άτοκων δανείων, χωρίς ουσιαστικές εγγυήσεις και με την υπόσχεση ότι –κάποτε, στο απροσδιόριστο μέλλον– θα τα αποπληρώσει, ενδεχομένως μέσω ρωσικών αποζημιώσεων. Πρόκειται για μια χρηματοδότηση που επιβαρύνει και την Ελλάδα, καθώς συμμετέχει στον κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό, με την υπογραφή μάλιστα της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Η ειρωνεία είναι πικρή: η Ελλάδα, μια χώρα-μέλος της ΕΕ και της Ευρωζώνης, αντιμετωπίστηκε ως «παραβάτης» που έπρεπε να τιμωρηθεί παραδειγματικά. Αντίθετα, η Ουκρανία, εκτός ΕΕ, αντιμετωπίζεται ως γεωπολιτικό πρότζεκτ που πρέπει να χρηματοδοτηθεί πάση θυσία, ανεξαρτήτως κόστους, κινδύνου ή ρεαλισμού.

Οι ευθύνες των ελληνικών κυβερνήσεων είναι διαχρονικές και βαριές. Η κυβέρνηση Παπανδρέου άνοιξε τον δρόμο, παραδίδοντας τη χώρα στο ΔΝΤ και τους δανειστές με το αφήγημα ότι «λεφτά υπάρχουν», για να ακολουθήσει η πιο βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή στη μεταπολεμική Ευρώπη. Η κυβέρνηση Τσίπρα, παρά το αντιμνημονιακό της σύνθημα, όχι μόνο δεν ανέτρεψε αυτό το καθεστώς, αλλά το νομιμοποίησε πλήρως με το τρίτο Μνημόνιο, μετατρέποντας την «ελπίδα» σε διαχείριση της ήττας. Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη, αντί να αμφισβητήσει έστω και στο ελάχιστο το πλαίσιο αυτό, εμφανίζεται σήμερα πρόθυμη να βάλει την υπογραφή της σε νέες ευρωπαϊκές δεσμεύσεις, φορτώνοντας πρόσθετα βάρη στις πλάτες των ίδιων πολιτών.

Το αποτέλεσμα είναι μια χώρα δεμένη χειροπόδαρα μέχρι το 2115. Ένα δημόσιο χρέος με όρους που καθιστούν ολόκληρες γενιές εργαζομένων οφειλέτες πριν καν γεννηθούν. Μια οικονομία που λειτουργεί με βασικό στόχο όχι την ανάπτυξη ή την κοινωνική ευημερία, αλλά την εξυπηρέτηση των δανειστών.

Η υπόθεση της Ουκρανίας λειτουργεί ως καθρέφτης. Δείχνει ότι όταν υπάρχουν γεωπολιτικά συμφέροντα, οι κανόνες αλλάζουν, τα Σύμφωνα Σταθερότητας ξεχνιούνται και τα χρήματα βρίσκονται άμεσα. Όταν όμως πρόκειται για κοινωνίες όπως η ελληνική, οι ίδιες Βρυξέλλες μιλούν για «υπευθυνότητα», «μεταρρυθμίσεις» και «αναγκαίες θυσίες».

Αν κάτι πρέπει να κρατήσει κανείς από αυτή τη σύγκριση, είναι ότι τα Μνημόνια δεν ήταν φυσικό φαινόμενο ούτε μονόδρομος. Ήταν πολιτική επιλογή – των ευρωπαϊκών ελίτ και των ελληνικών κυβερνήσεων που συναίνεσαν. Και όσο αυτή η αλήθεια δεν λέγεται καθαρά, η Ελλάδα θα συνεχίσει να πληρώνει το παρελθόν της, ενώ άλλοι θα χρηματοδοτούνται χωρίς όρους στο όνομα ενός αβέβαιου γεωπολιτικού μέλλοντος.