Η δημόσια συζήτηση για το κύμα ακρίβειας στην Ελλάδα αναζωπυρώνεται — και όχι άδικα. Τα νέα στοιχεία που ήρθαν στο φως αποκαλύπτουν μια πραγματικότητα που βαραίνει αφόρητα τα ελληνικά νοικοκυριά. Η Αθήνα συγκρίνεται πλέον δυσμενώς ακόμη και με πόλεις όπως το Ντουμπάι, το Παρίσι, η Ρώμη και το Μαϊάμι, με βασικά προϊόντα να κοστίζουν ακριβότερα στη χώρα μας από ό,τι σε οικονομίες με πολλαπλάσιο εισόδημα. Και ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει ότι η «οικονομία ανακάμπτει», οι πολίτες βλέπουν καθημερινά το εισόδημά τους να εξανεμίζεται.
Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην εκπομπή Limit Up του Open επιβεβαιώνουν αυτό που όλοι ζουν: η αγοραστική δύναμη καταρρέει, ενώ η κυβέρνηση αποτυγχάνει παταγωδώς να συγκρατήσει το κόστος ζωής. Τα νοικοκυριά πληρώνουν περισσότερο, κερδίζουν λιγότερο και βρίσκονται παγιδευμένα σε ένα φαύλο κύκλο ακρίβειας και στασιμότητας που η πολιτεία δεν δείχνει καμία διάθεση να αντιμετωπίσει ουσιαστικά.
Προϊόντα… ακριβότερα από το Ντουμπάι
Η σύγκριση με το Ντουμπάι θα έπρεπε να έχει σημάνει συναγερμό στην κυβέρνηση. Ωστόσο, η αδιαφορία συνεχίζεται. Το γάλα και μια εξαπλή συσκευασία Coca Cola light κοστίζουν περισσότερο στην Αθήνα από ό,τι στο Ντουμπάι — μια πόλη όπου το εισόδημα είναι πολλαπλάσιο και σχεδόν τα πάντα εισάγονται. Το γεγονός ότι στην Ελλάδα, μια χώρα με καθηλωμένους μισθούς, οι τιμές εκτοξεύονται σε τέτοιο βαθμό, δεν είναι «φυσικό φαινόμενο». Είναι αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών και μιας χρόνιας αδυναμίας της κυβέρνησης να ελέγξει την αγορά.
Ακόμη και σε προϊόντα όπου οι τιμές εμφανίζονται παρόμοιες (όπως τα αγγούρια και ο στιγμιαίος καφές), η εικόνα παραμένει ζοφερή: οι Έλληνες πληρώνουν όσο οι κάτοικοι του Ντουμπάι, χωρίς όμως να έχουν ούτε τα εισοδήματα ούτε το φορολογικό πλαίσιο των ΗΑΕ. Εκεί οι φόροι είναι μηδενικοί· εδώ η κυβέρνηση επιμένει σε υψηλότατη φορολογία ακόμη και στα βασικά αγαθά.
Παρίσι και Ρώμη: Η ντροπιαστική σύγκριση
Ακόμη πιο αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία σε σχέση με το Παρίσι. Ένα αυγό κοστίζει στη Γαλλία 0,29 ευρώ και στην Ελλάδα… 0,55 ευρώ. Το γάλα αμυγδάλου στην Ελλάδα πωλείται σχεδόν 50% ακριβότερα από τη γαλλική πρωτεύουσα. Κι όμως, ο κατώτατος μισθός στη Γαλλία βρίσκεται σε εντελώς διαφορετική σφαίρα από τον ελληνικό.
Αντί η κυβέρνηση να αναζητήσει λύσεις, προτιμά να βαφτίζει το πρόβλημα «ευρωπαϊκό» και να ρίχνει την ευθύνη αλλού, ενώ οι πολίτες καλούνται να πληρώσουν για δεύτερη και τρίτη φορά την αδυναμία ουσιαστικής εποπτείας της αγοράς.
Το παράδοξο των ΗΠΑ
Ενδεικτικό της στρεβλής ελληνικής πραγματικότητας είναι και το ελληνικό γιαούρτι στις ΗΠΑ. Παρά τα μεταφορικά και τα κόστη εισαγωγής, στο αμερικανικό ράφι εμφανίζεται μόλις 24 λεπτά ακριβότερο από όσο στην Αθήνα. Αυτό δείχνει ότι οι υπέρογκες τιμές στην Ελλάδα δεν οφείλονται στο κόστος παραγωγής αλλά στη δομή της αγοράς — μια δομή την οποία η κυβέρνηση αφήνει ανεξέλεγκτη, επιτρέποντας την αισχροκέρδεια να λειτουργεί ανενόχλητη.
Ο καφές: Το καθημερινό παράδειγμα κυβερνητικής ανεπάρκειας
Στην Ιταλία ο καφές take away κοστίζει 1 με 1,20 ευρώ. Στην Ελλάδα ξεκινά από 2,60 ευρώ. Δεν πρόκειται για «πολυτέλεια» αλλά για καθημερινή συνήθεια. Η τεράστια αυτή διαφορά αντανακλά μια αγορά χωρίς κανόνες και μια κυβέρνηση που δηλώνει «ανήμπορη» να βάλει φρένο στο ανεξέλεγκτο ράλι τιμών.
Εισόδημα: Η χώρα που δεν ανακάμπτει
Παρά τα κυβερνητικά αφηγήματα περί «ανάπτυξης», το πραγματικό εισόδημα παραμένει καθηλωμένο κάτω από τα επίπεδα του 2009. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΦΙΜ, βρίσκεται ακόμη 15% κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα, την ώρα που άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν καταφέρει να επιστρέψουν σε τροχιά ενίσχυσης εισοδήματος.
Σε διάστημα 20 ετών, η ΕΕ έχει δει άνοδο 22%. Η Ελλάδα… μείωση. Η κυβέρνηση συνεχίζει να μιλά για «ισχυρή οικονομία», αλλά οι αριθμοί αποδεικνύουν το ακριβώς αντίθετο.
Το σοκ 2009–2013 και η στασιμότητα που η κυβέρνηση καλλιεργεί
Το διάστημα 2009–2013 τα ελληνικά νοικοκυριά έχασαν το 34% του εισοδήματός τους — η χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη. Δώδεκα χρόνια μετά, ακόμη δεν έχει ανακτηθεί το χαμένο έδαφος. Κι ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη ανεβαίνει, η Ελλάδα μένει επικίνδυνα πίσω. Η κυβέρνηση, αντί να εφαρμόσει στοχευμένες πολιτικές, περιορίζεται σε ημίμετρα και επικοινωνιακές εξαγγελίες.
Η αλήθεια που βιώνει ο πολίτης
Καθημερινά, ο Έλληνας βλέπει ότι ζει σε μια χώρα όπου οι τιμές είναι ευρωπαϊκές, αλλά οι μισθοί βαλκανικοί. Η κυβέρνηση αποτυγχάνει να προστατεύσει τον πολίτη, να επιβάλει κανόνες στην αγορά και να αναχαιτίσει την ακρίβεια. Από το γάλα και τον καφέ μέχρι τα βασικά είδη, η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: η ακρίβεια δεν είναι αναπόφευκτη· είναι αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών.
