“Μαργαριταρένια ακούσματα”. Ο καθηγητής Μπαμπινιώτης, μας μαθαίνει ελληνικά. Μάθετε λοιπόν να μιλάτε και να γράφετε σωστά. Διαβάστε…

ανεξαρτήτου εξαμήνου…
Σε ανακοίνωση από δελτία ειδήσεων τηλεοπτικών σταθμών (Σταρ κ.ά.) για τη δυνατότητα που έδωσε το Υπουργείο Παιδείας επιπλέον εξέτασης των επί πτυχίω φοιτητών ακουγόταν(και γραφόταν) η φράση ότι μπορούν να δώσουν την εξέταση αυτή «ανεξαρτήτου εξαμήνου». Πρόκειται για ένα συχνά επαναλαμβανόμενο λάθος.
Το σωστό είναι «ανεξαρτήτως εξαμήνου», ήτοι χρησιμοποιείται το επίρρημα ανεξαρτήτως + γενική (και όχι το επίθετο ανεξάρτητος σε γενική).Παραδείγματα: «Χρειάζεται να ληφθούν επειγόντως μέτρα ανεξαρτήτως πολιτικού κόστους» (όχι «…ανεξαρτήτου πολιτικού κόστους») – «Τις απόψεις του υποστήριξαν πολλοί ανεξαρτήτως ιδεολογίας» (όχι «…ανεξαρτήτου ιδεολογίας»).-Μαργαριταρένια ακούσματα–-ανεξαρτήτου εξαμήνου
– τού/τον φοροφυγά
– τής τρόικα ή τής τρόικας
– «στις στήλες του Ολυμπίου Διός»
– «ήταν πολλοί που ήθελαν να αποθανατίσουν τη Μέρκελ»
– «δεν τέθηκε ουδέποτε κανένα θέμα»

:: «το ασήμι διαπραγματεύεται» – «σε υψηλό πενταμήνου»
:: «θα βάλουμε πίσω μας» – «απολύτως συγκεκριμένος»
:: κανείς δεν – ουδείς δεν
:: Πόσα είναι τα φωνήεντα;

Σύγχυση φθόγγων και γραμμάτων, προφοράς και γραφής εν έτει 2012 !

:: ο προβλήτας ή η προβλήτα ; αρσενικό ή θηλυκό ;
Προσοχή ! Όχι με γενική ! Λάθος ! Σωστό : με αιτιατική !

διαφεύγει τής προσοχής –> την προσοχή
μετέρχεται μέσων –> μέσα
απεκδύεται των ευθυνών –> τις ευθύνες
(δεν) επιδέχεται συζητήσεως –> συζήτηση

:: γενόσημα : ένας ατυχής – ακατάληπτος γλωσσικός όρος
:: Όχι και «τής τρόικα» !
:: Υπάρχει αναδιπλασιασμός στα ρήματα σήμερα ;
:: αγχώνομαι ή άγχομαι
:: με λέει – μου λέει, με δίνει – μου δίνει

–> Ποια είναι η σωστή σύνταξη ;

:: εξόφθαλμος ή εξώφθαλμος ;

–> Η ορθή γραφή τής λέξης είναι με -ο- διότι προέρχεται από τη σύνθεση των ἐξ + ὀφθαλμός και όχι από το έξω+ οφθαλμός.

:: κύριε καθηγητά ή κύριε καθηγητή ;
:: Μερικά συνήθη ορθογραφικά λάθη

λάθος / σωστό

ελλειπής / ελλιπής
παληός / παλιός
καυγάς / καβγάς

:: έχω απΗυδήσει ή έχω απΑυδήσει ;
:: καθεαυτής, καθεαυτού, καθεαυτών κ.λπ.
:: χάρις σε

–> Προσοχή ! όχι χάρις σε για κάτι κακό ή αρνητικό

:: δεδόμενα ή δεδομένα ;

–> Ο σωστός τύπος είναι (τα) δεδομένα

:: Ελληνική : Με κεφαλαίο ή με μικρό γράμμα ;
:: ποικίλλω – ποικίλος, ποικιλία

–> ποικίλλω (με 2 λ) – ποικίλος και ποικιλία (με ένα λ)

:: καχύποπτος – φιλύποπτος

:: επ’ ευκαιρία

Λάθος: επ’ ευκαιρίας –> Σωστό : επ’ ευκαιρία
Λάθος: επ’αφορμής –> Σωστό : επ’ αφορμή ή (καλύτερα) εξ αφορμής

:: έλλειπε ή έλειπε ;

με 2 ή με 1 -λ- ;

:: ημερομηνία – χρονολογία

Πολύ συχνό λάθος είναι η χρήση τού ημερομηνία αντί τού χρονολογία.

εν πάση περιπτώσει ή εν πάσει περιπτώσει ;

Σωστό –> εν πάση περιπτώσει

:: Με ή χωρίς απόστροφο το εξ ;

εξ’ ανάγκης ή εξ ανάγκης ; εξ’ όψεως ή εξ όψεως ;

:: Πολυτονικό – μονοτονικό
:: όνομα αλλά επώνυμο, ομαλός αλλά ανώμαλος

Γιατί το -ο- γίνεται -ω- ;

:: Τονίστε πάντα το οριστικó άρθρο στη γενική: τού –τής –τού

Είναι απλό, εύκολο και γενικό και βοηθάει στην άμεση κατανόηση τού κειμένου χωρίς συγχύσεις και αμφισημίες.

:: follow-up

Πώς μπορεί να αποδοθεί στα Ελληνικά το αγγλικό follow-up, που άρχισε να χρησιμοποιείται πλέον πολύ συχνά σχετικά με δουλειές, υποθέσεις, συζητήσεις, προτάσεις κ.λπ. που θέλουν συνεχή παρακολούθηση για να διεκπεραιωθούν;

:: Ηλεκτρομηνύματα

Πώς μπορούν να αποδοθούν στα Ελληνικά τα e-mail (electronic mail) που στέλνουμε;

:: ωρίμανση ή ωρίμαση ;

ποιος είναι ο σωστός τύπος ;

:: διαχείριση ή διαχείρηση; μεταχείριση ή μεταχείρηση;
:: εταιρεία (με -ει-) ή εταιρία (με -ι-) ;

–> εταιρΕΙα

:: διαπραγματεύομαι ή πραγματεύομαι ένα θέμα ;

σωστό –> πραγματεύομαι ένα θέμα

:: Προσοχή στη συνεύρεση !

Μερικοί ομιλητές -και δεν είναι λίγοι- χρησιμοποιούν τη λέξη συνεύρεση με τη σημασία τής συνάντησης !

:: «όλους όσους» ή «όλους όσοι»

Συναντά όλους όσους έρχονται στην πόλη –> να αποφεύγεται
Συναντά όλους όσοι έρχονται στην πόλη –> να προτιμάται

:: εγκύπτω – ενσκήπτω

! Πρέπει η Πολιτεία να ενσκήψει στο θέμα για να λυθεί. –> λάθος
Πρέπει η Πολιτεία να εγκύψει στο θέμα για να λυθεί. –> σωστό

::Θα παράγει ή θα παραγάγει. Έχουν εισάγει ή έχουν εισαγάγει

Τού χρόνου θα παράγει ή θα παραγάγει ή θα παράξει εσπεριδοειδή.
Τα έχουν εισάγει ή έχουν εισαγάγει ή έχουν εισάξει από το εξωτερικό .

–> τού χρόνου θα παραγάγει –> τα έχουν εισαγάγει